Lusina (województwo małopolskie)

Lusina
wieś
Ilustracja
Szkoła w Lusinie
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

krakowski

Gmina

Mogilany

Liczba ludności (2022)

1343[2]

Strefa numeracyjna

12

Kod pocztowy

30-698[3]

Tablice rejestracyjne

KRA

SIMC

0327014

Położenie na mapie gminy Mogilany
Mapa konturowa gminy Mogilany, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Lusina”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Lusina”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Lusina”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Lusina”
Ziemia49°58′10″N 19°55′51″E/49,969444 19,930833[1]

Lusinawieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Mogilany.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.

Położenie

Pod względem geograficznym miejscowość znajduje się na Pogórzu Wielickim[4]. Należy do aglomeracji krakowskiej. Usytuowana jest od południowej strony Krakowa, na wschodniej stronie trasy Kraków – Zakopane, na wzgórzu, z którego roztacza się panorama Krakowa. Dobrze widoczne są Łagiewniki i Kliny Borkowskie.

W 2002 roku w Lusinie zostały wprowadzone nazwy ulic.

Do Lusiny można dojechać autobusami MPK Kraków linii 255 (kończy bieg w Lusinie) i 265 (przejeżdża przez Lusinę i kończy bieg w sąsiednich Konarach).

Części wsi

Integralne części wsi Lusina[5][6]
SIMC Nazwa Rodzaj
0327020 Brzegi część wsi
-|037 Dobrzeczyny część wsi
0327043 Działy część wsi
0327050 Kapinoska część wsi
0327066 Krzywica część wsi
0327072 Przymiarki część wsi
0327089 Wymysłówka część wsi

Opis miejscowości

W Lusinie są dwie szkoły: podstawowa im. św. Jadwigi Królowej oraz prywatna, międzynarodowa szkoła International School of Kraków. Miejscowość dzielona jest na Lusinę Górną i Dolną.

Zabytki

Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[7].

Poliptyk z Lusiny, ołtarz otwarty - odsłona świąteczna, zestawienie stanu obecnego z historycznym (widoczne zaginione elementy nastawy). Bazą ilustracji jest fotografia z Zakładu Ignacego Kriegera, przed 1900.

W dawnej kaplicy dworskiej w Lusinie został odkryty średniowieczny, późnogotycki poliptyk z rzeźbionymi i malowanymi przedstawieniami, składającymi się na trzy odsłony: codzienną, niedzielną i świąteczną. Na skrzydłach retabulum przedstawieni zostali święci, sceny Pasji oraz sceny z życia Marii i Chrystusa. Zabytek znajduje się obecnie w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie jako Poliptyk z Lusiny pod numerem inwentarzowym MNK-I-80[8]. Wewętrzne skrzydła i szafa poliptyku zostały zdekompletowane w okresie II wojny światowej: do strat wojennych należą centralna płaskorzeźba, przestawiająca Świętą Rodzinę oraz scena z Legendy świętego Teofila z Adany[9].

Centralne, zaginione przedstawienie poliptyku zawierało przedstawienie Dzieciątka Jezus, Marii tkającej sukienkę Chrystusa oraz Józefa, ukazanego jako cieśla obrabiający drewno siekierą. Na zaginionej bocznej kwaterze widoczna była scena, gdy Maria wyzwala pokutnika z cyrografu, w którym wcześniej zaparł się Chrystusa i Matki Bożej, przebaczając mu winy i pomagając w ten sposób przygotować się do śmierci.

Pomimo że niekompletny, poliptyk z Lusiny stanowi jeden z ważnych przykładów małopolskich rzeźby i malarstwa pierwszych dekad XVI wieku, którego układ kompozycyjny i detale zdradzają między innymi wpływy sztuki Wita Stwosza[10].

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 70765
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 684 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 1998. ISBN 83-01-12479-2.
  5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  7. Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2023-11-30].
  8. Cyfrowy katalog zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie: Nr inw: MNK I-80.
  9. Obiekt [online], www.dzielautracone.gov.pl [dostęp 2024-01-22].
  10. W. Walanus, Wit Stwosz a późnogotycka rzeźba w Małopolsce - zarys problematyki, [w:] Wokół Wita Stwosza, red. Horzela, Dobrosława, Adam Organisty, Katalog wystawy w Muzeum Narodowym w Krakowie 2005, s. 110-113.

Linki zewnętrzne