PROFILPELAJAR.COM

Letni karnawał w Rotterdamie^[a]
	Niematerialne dziedzictwo kulturowe UNESCO
	; Letni karnawał w Rotterdamie (2013)
Państwo	Holandia
Typ	niematerialne dziedzictwo kulturowe
Numer ref.	01870
Region	Europa i Ameryka Północna
	Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę	2023; na 18. sesji
	51°55′12,1″N 4°28′47,9″E/51,920028 4,479972
	Multimedia w Wikimedia Commons
	↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO ; ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO ;

Letni karnawał w Rotterdamie^[1] (niderl. Zomercarnaval Rotterdam^[2]) – wielokulturowe święto odbywające się co roku w lipcu w Rotterdamie w Holandii, zapoczątkowane w latach 80. XX wieku przez pochodzących z Antyli Holenderskich studentów i nawiązujące do tradycji kulturowych Karaibów.

W grudniu 2023 roku święto wpisane zostało na listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO podczas odbywającej się w Kasane 18. sesji Międzyrządowego Komitetu ds. Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego^[3].

Historia

Zomercarnaval pojawił się w Holandii na początku lat 80. XX wieku za sprawą imigrantów – studentów pochodzących z Curaçao i Aruby (będących wówczas częścią Antyli Holenderskich)^[2]. Zawiązali oni kilka stowarzyszeń działających w Rotterdamie, Utrechcie i Amsterdamie, które postawiły sobie za cel organizację wydarzenia jednoczącego mieszkańców karaibskiej oraz europejskiej części Królestwa Niderlandów, nawiązującego do karaibskich tradycji karnawałowych^[4]. Dla zapewnienia letniej atmosfery wydarzenie organizowane jest nie w lutym, a w lipcu^[2].

Pierwsze dwie edycje festiwalu (pod nazwą karnawału antylskiego – Antilliaans carnaval^[5]) miały miejsce w 1982 i 1983 roku na placu Jaarbeursplein(inne języki) w Utrechcie, zaś od 1984 roku letni karnawał odbywa się w Rotterdamie, w prowincji Holandia Południowa^[4]^[2]. Z biegiem lat wydarzenie rozwinęło się w święto, w którym udział biorą nie tylko Holendrzy oraz społeczności pochodzące z holenderskich gmin (Bonaire, Sint Eustatius, Saba) i krajów zamorskich (Aruba, Curaçao, Sint Maarten), ale także imigranci z innych krajów Ameryki Północnej i Południowej (m.in. Surinamu, Haiti, Wenezueli, Trynidadu i Tobago czy Dominikany) oraz z Afryki (z Republiki Zielonego Przylądka i Angoli)^[2]^[6]. W 2015 roku parada została odwołana ze względu na silne burze przechodzące nad krajem^[7], zaś w latach 2020–2021 karnawał nie odbył się z powodu pandemii COVID-19.

Charakterystyka

Letni karnawał w Rotterdamie składa się z kilku elementów. Na początku lipca odbywają się wybory królowej letniego karnawału (niderl. koninginnenverkiezing), która pełni funkcję ambasadorki imprezy^[2]. Od 2022 roku oprócz królowej wybierany jest również król letniego karnawału^[8]. Trzy tygodnie później, pod koniec miesiąca, ma miejsce parada będąca punktem kulminacyjnym festiwalu^[2].

Dzień przed paradą odbywa się symboliczna „rozgrzewka”, w ramach której trzy uznane orkiestry dęte wybierane przez jury wyruszają z różnych punktów miasta, aby rozkręcić jego mieszkańców przed odbywającym się następnego dnia wydarzeniem. Po przybyciu do centrum Rotterdamu zespoły rywalizują w Bitwie Bębnów o miano najlepszej orkiestry dętej Holandii. Następnego dnia ma miejsce parada ulicami miasta, której trasa liczy od 2,5^[2] do 5 km^[9]. Otwierają ją wybrani na początku miesiąca król i królowa, a udział biorą grupy tancerzy, muzyków i DJ-ów (idących pieszo bądź jadących na platformach) liczące łącznie nawet 2500 osób^[5], z których każda przedstawia inny temat swojego występu^[2]. Wykonywany styl obejmuje tradycyjne karaibskie tańce i muzykę, takie jak tumba(inne języki) i calypso oraz bachata, samba i soca^[2]. Kolejne dziesiątki tysięcy osób stoją na trasie przemarszu, podziwiając go. W organizacji pochodu pomaga ok. 200 wolontariuszy^[2]^[4].

Integralną częścią karnawału jest również Mercado – jarmark ze stoiskami rozrzuconymi w kilku punktach na terenie miasta, podczas którego sprzedawane są pamiątki, odzież i rękodzieło, a także można spróbować potraw z całego świata, od kuchni surinamskiej, hinduskiej, chińskiej i antylijskiej począwszy^[2]^[10].

Transmisja tradycji odbywa się nieformalnie poprzez przygotowania do wydarzenia oraz sam udział w nim^[6]. Przygotowania opartych na określonym temacie strojów, platform, muzyki oraz dekoracji zaczynają się na kilka miesięcy przed karnawałem^[2]. Spotkania organizacyjne odbywają się w domu lidera danej grupy, zaś prace nad rekwizytami mają miejsce w przestrzeniach wspólnych, zwykle w magazynach w porcie, co pozwala na wymianę wiedzy i doświadczeń pomiędzy grupami^[6]. Dzieci od najmłodszych lat zapoznawane są z tradycją, przychodząc na paradę z rodzicami i opiekunami^[2], natomiast w 2024 roku odbyła się pierwsza parada dziecięca (niderl. Kinderparade)^[11].

Organizatorem festiwalu jest fundacja Stichting Zomercarnaval Nederland^[2]. Letni karnawał jest inkluzywnym wielokulturowym świętem integrującym różne społeczności i narodowości zamieszkujące Holandię, promującym dialog, akceptację i wzajemny szacunek^[6]. Do podobnych wydarzeń należą m.in. londyński Notting Hill Carnival czy berliński Karneval der Kulturen(inne języki)^[2].

Galeria

Letni karnawał w 2013 roku
Letni karnawał w 2016 roku
Letni karnawał w 2012 roku
Letni karnawał w 2016 roku
Letni karnawał w 2009 roku
Letni karnawał w 2013 roku
Letni karnawał w 2017 roku
Letni karnawał w 2016 roku

Przypisy

↑ Letni karnawał w Rotterdamie wpisany na listę UNESCO [online], Niedziela.NL, 8 grudnia 2023 [dostęp 2024-10-02] (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p Rotterdam Summer Carnival – Nomination form [online], ich.unesco.org, 29 marca 2022 [dostęp 2024-10-02] (ang.).
↑ Martijn van Eck, Unesco erkent Zomercarnaval en Graslandbevloeiing als immaterieel erfgoed [online], www.unesco.nl, 5 grudnia 2023 [dostęp 2024-10-02] (niderl.).
↑ ^a ^b ^c Over Carnaval [online], Zomercarnaval Rotterdam [dostęp 2024-10-05] (niderl.).
↑ ^a ^b Tentoonstelling Kunsthal – 40 jaar Zomercarnaval [online], rotterdamunlimited.nl [dostęp 2024-10-05] .
↑ ^a ^b ^c ^d UNESCO – Rotterdam Summer Carnival [online], ich.unesco.org [dostęp 2024-10-06] (ang.).
↑ Whitney van Ommeren in 2016 Queen [online], Rotterdam Unlimited, 23 stycznia 2016 [dostęp 2024-10-05] [zarchiwizowane z adresu 2016-01-23] (niderl.).
↑ Royalty Election [online], rotterdamunlimited.nl [dostęp 2024-10-05] (niderl.).
↑ Straatparade [online], rotterdamunlimited.nl [dostęp 2024-10-06] (niderl.).
↑ Mercado [online], rotterdamunlimited.nl [dostęp 2024-10-06] (niderl.).
↑ Kinderparade [online], rotterdamunlimited.nl [dostęp 2024-10-06] (niderl.).