Grób na cmentarzu Rakowickim w Krakowie
Leszek Marek Długosz (ur. 18 czerwca 1941 w Zaklikowie [1] , zm. 23 marca 2024 w Krakowie [2] ) – literat , kompozytor , pianista , aktor , jeden z najbardziej znanych polskich śpiewających poetów [3] . Kawaler Orderu Orła Białego .
Życiorys
W 1964 ukończył studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim , a w latach 1964–1966 studiował na Wydziale Aktorskim w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie . Zadebiutował w 1964 w teatrzyku piosenki Uniwersytetu Jagiellońskiego Hefajstos . W 1965 związał się z kabaretem literackim „Piwnica pod Baranami ”, gdzie uchodził za jednego z najwybitniejszych artystów w zespole[4] .
Pierwszy tomik poezji – Lekcje rytmiki wydał w 1973. Z Piwnicą rozstał się w 1978 i od tego czasu występował przeważnie samodzielnie. Rok później przebywał na stypendium artystycznym we Francji , ufundowanym przez rząd Francji . Zaowocowało ono wydaniem płyty w całości w języku francuskim . Wydał kilkanaście tomików poezji, m.in. Piwnica idzie do góry .
W 1981 skomponował muzykę do spektaklu Kurhanek Maryli w reżyserii Ewy Lassek (wyst. Teatr Bagatela im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego w Krakowie )[5] .
Z własnymi recitalami występował w Polsce i za granicą (m.in. w Austrii , Belgii , Czechosłowacji , Francji, Kanadzie , Niemczech Zachodnich , Szwajcarii , Szwecji , Stanach Zjednoczonych , Włoszech ).
Oprócz działalności estradowej i literackiej publikował felietony w „Czasie Krakowskim ” i „Rzeczpospolitej ”. Wraz z Krzysztofem Magowskim zrealizował w Telewizji Polskiej cykl poświęcony poezji – Literatura według Długosza . W 2007 w Radiu Kraków prowadził autorski program „Przyjemności niedzieli”. Od 2009 był członkiem Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa (SKOZK) . Wykładał w Studium Literacko-Artystycznym na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Był stałym współpracownikiem wydawanego w Krakowie miesięcznika „Wpis ”, którego każde wydanie zaczynało się jego autorskim wierszem.
W wyborach parlamentarnych przeprowadzonych w 2007 z ramienia Prawa i Sprawiedliwości kandydował do Senatu , lecz nie uzyskał mandatu[6] . W 2010 został członkiem Krakowskiego Społecznego Komitetu Poparcia Jarosława Kaczyńskiego w przyspieszonych wyborach prezydenckich [7] .
Od 1965 żonaty z Barbarą Hrynkiewicz, siostrą pierwszej żony Wiesława Dymnego . Miał dwóch synów[8] [9] .
Śmierć i pogrzeb
Leszek Długosz zmarł 23 marca 2024 roku, po długiej chorobie nowotworowej. Został pochowany 27 marca przy nowej Alei Zasłużonych na cmentarzu Rakowickim , przy ul. Prandoty[2] . Uroczystości pogrzebowe rozpoczęły się mszą w kościele św. Krzyża , którą odprawił abp Marek Jędraszewski . W ostatnim pożegnaniu uczestniczył prezydent Andrzej Duda , rodzina, przyjaciele oraz politycy, m.in. Ryszard Terlecki i Andrzej Adamczyk , a także prezydent Krakowa Jacek Majchrowski . Poetę żegnali też artyści, m.in. Olgierd Łukaszewicz i Andrzej Zieliński [10] [11] .
Odznaczenia i nagrody
Odznaczony Krzyżem Oficerskim (2008)[12] i Komandorskim (2016)[13] Orderu Odrodzenia Polski (2016)[14] . Był członkiem Kapituły Medalu „Niezłomnym w słowie” [15] .
W 1982 Leszek Długosz otrzymał Nagrodę Miasta Krakowa za osiągnięcia w dziedzinie piosenki poetyckiej. W marcu 1996 za wybór wierszy Z tego, co jest otrzymał Nagrodę Krakowska Książka Miesiąca . W 2007 w Warszawie uhonorowano go Tytułem Mistrza Mowy Polskiej VOX POPULI (nagroda publiczności)[5] .
W 2006 został odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” [16] .
W 2021 został odznaczony przez prezydenta Andrzeja Dudę Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości . W tym samym roku otrzymał Order Orła Białego [17] [18] .
W 2022 został uhonorowany Doroczną Nagrodą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za całokształt twórczości[19] .
W 2024 został uhonorowany (pośmiertnie) Nagrodą Feniks Specjalny – Księga Życia XXIX Targów Wydawców Katolickich[20]
Najsłynniejsze utwory
Berlin 1913 – sł. Julian Tuwim , muz. L. Długosz
Dzień w kolorze śliwkowym – sł. i muz. L. Długosz
Ja chciałbym być poetą – sł. Andrzej Bursa , muz. L. Długosz
Jaka szkoda – sł. S. Baliński , muz. L. Długosz
Nasze ognisko – sł. Andrzej Bursa, muz. L. Długosz
Nie ma nas – sł. i muz. L. Długosz
Pod Baranami też już dzisiaj inny czas – sł. i muz. L. Długosz
Nocne rozmowy z Piotrem S. – sł. L. Długosz, muz. Zygmunt Konieczny , wyk. Anna Szałapak
Dyskografia
LP 1980 – „Leszek Długosz” – wyd. Muza
LP 1985 – „Leszek Długosz” – wyd. Muza
LP 1986 – „La poussiére de l'été” – wyd. Muza
LP 1988 – „Leszek Długosz” – wyd. Muza
CD 1993 – „The Best of… ” – wyd. Polskie Nagrania
CD 1995 – „Leszek Długosz” – wyd. Quazar
CD 1998 – „W Czarnolesie” – wyd. Quazar
CD 2001 – „Także i ty – Złota kolekcja"
CD 2003 – „Dusza na ramieniu” – wyd. WL (wraz z tomikiem poezji)
CD 2011 – „Leszek Długosz 2011” – wyd. MEDIA ART (http ://www.artmuza.eu/)
Filmografia
Publikacje
Poezje
Lekcje rytmiki , 1973
Na własną rękę , 1976
Wywoływanie wilka z lasu , 1980
Śpiewnik ilustrowany , 1984
Pewnego dnia, pewnego dnia... , 1988
Lekkie popołudnie , 1989
Gościnne pokoje muzyki , 1992
Album krakowski , 1993
Z tego co jest , 1995
Po głosach, po śladach... , 1996
Piwnica idzie do góry , 2000
Leszek Długosz , 2001
Dusza na ramieniu : wiersze i piosenki , 2003
Na rynku usiąść w Kazimierzu... , 2004
Podróżne , 2008
Ono śliczne świętowanie , 2014
Pamiętać , 2015
Ta chwila, ten blask lata cały... : wiersze dawne i nowe , 2016
Podwawelska kolęda [współautor: Adam Bujak], 2017
Do szkiełka z Muzeum Czartoryskich , 2020
Opowiadania
Korzenie nie znają granic , 2004
Wspomnienia
Pod Baranami : ten szczęsny czas... : sceny i obrazy z "życia piwnicznego" w Krakowie w latach 60. i 70. XX wieku , 2013
Przypisy
↑ Leszek Długosz w bazie filmpolski.pl
↑ a b Nie żyje Leszek Długosz . krakow.pl, 2024-03-27. [dostęp 2024-03-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-03-29)]. (pol. ) .
↑ Oficjalna strona Festiwalu Kraków 2000
↑ Dziś Piotr Skrzynecki obchodziłby swoje imieniny [online], wydawnictwoliterackie.pl, 29 czerwca 2007 [dostęp 2020-08-21] [zarchiwizowane z adresu 2007-07-01] .
↑ a b Leszek Długosz , [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy) [dostęp 2017-11-24] .
↑ Wybory 2007 [online], wybory2007.pkw.gov.pl [dostęp 2017-11-24] .
↑ Jarosław Kaczyński - Kandydat na Prezydenta RP, Komitet Wyborczy Jarosława Kaczyńskiego [online], jaroslawkaczynski.info [dostęp 2020-08-21] .
↑ Leszek Długosz: Byłem stary od początku [WYWIAD] [online], forsal.pl, 23 sierpnia 2020 [dostęp 2024-03-29] (pol. ) .
↑ https://instytutlukasiewicza.pl/wp-content/uploads/2021/06/80_JUBILEUSZOWA-OPOWIESC-O-LESZKU-DLUGOSZU.pdf
↑ Małgorzata Krajewska: Pogrzeb Leszka Długosza w Krakowie. Poetę żegnali artyści i politycy . wiadomosci.radiozet.pl, 2024-03-27. [dostęp 2024-03-28].
↑ Katarzyna Jaraczewska: Pogrzeb Leszka Długosza. Barda Krakowa żegnały tłumy . ludzie.fakt.pl, 2024-03-27. [dostęp 2024-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-04-28)].
↑ M.P. z 2009 r. nr 27, poz. 366
↑ M.P. z 2016 r. poz. 526
↑ Odznaczenia państwowe dla zasłużonych pracownikom i twórców związanych z krakowskim wydawnictwem „Arcana” . prezydent.pl, 2016-06-08. [dostęp 2016-07-28].
↑ Medal Niezłomnym w Słowie [online], 13-grudnia.pl [dostęp 2012-10-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-02] .
↑ Medal Zasłużony Kulturze - Gloria Artis . www.mkidn.gov.pl. [dostęp 2020-05-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-26)].
↑ M.P. z 2022 r. poz. 167
↑ Ordery z okazji Narodowego Święta Niepodległości . prezydent.pl, 11 listopada 2021. [dostęp 2021-11-11].
↑ Znamy laureatów Dorocznej Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego . nck.pl, 2022-12-13. [dostęp 2023-04-13].
↑ XXIX Targi Wydawców Katolickich: A. Bujak z Nagrodą Główną "Feniks Złoty" [online], dzieje.pl [dostęp 2024-04-13] (pol. ) .
Bibliografia
Linki zewnętrzne
Identyfikatory zewnętrzne: