|
Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Kramsk
|
Kramsk – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie konińskim, w gminie Kramsk. Siedziba gminy Kramsk. Dawniej miasto; uzyskał lokację miejską w 1440 roku, zdegradowany przed 1550 rokiem[4]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.
Kramsk posiada własną gwarę, którą w 1968 roku opisał językoznawca Piotr Bąk, który stąd pochodził.
Kramsk podzielony jest między dwa sołectwa: sołectwo Kramsk obejmujące właściwą część wsi, oraz sołectwo Kramsk-Łęgi obejmujące jego wschodnią część Kramsk-Łęgi wraz z wsią Strumyk.
Historia
Pierwsze wzmianki o miejscowości sięgają początków XII wieku, kiedy to wieś nazywana wtedy Kramspko została wymieniona jako część uposażenia biskupstwa w Płocku. Około roku 1485 właścicielem Kramska został starosta koniński i pyzderski Ambroży Pamperski. W tym czasie we wsi istniał już folwark, karczma, młyn i drewniany kościół. Po II rozbiorze Polski w 1793 roku Kramsk dostał się pod panowanie pruskie. Cesarz Fryderyk Wilhelm II nadał dobra wiejskie Fryderykowi von Vogel i odtąd aż do 1874 roku był własnością prywatną, kiedy to grunty zostały wykupione przez włościan, którzy następnie rozdzielili je między siebie.
W 1815 roku w wyniku postanowień kongresu wiedeńskiego, Kramsk znalazł się w granicach guberni kaliskiej Królestwa Polskiego. Pod koniec XIX wieku w Kramsku istniała elementarna szkoła rosyjska z jednym nauczycielem, karczma prowadzona przez mieszkańca pochodzenia żydowskiego. Z rzemieślników należy wymienić dwóch szewców, trzech stolarzy, dwóch cieśli, dwóch dekarzy, i dwóch kowali. Raz w miesiącu odbywały się w Kramsku jarmarki. W 1886 roku powstała staraniem mieszkańców Ochotnicza Straż Pożarna. Ludność wsi liczyła wtedy 1069 mieszkańców. Po odzyskaniu w 1918 roku niepodległości przez Polskę, w Kramsku powstał Urząd Gminy, Poczta Polska, posterunek Policji Państwowej, a także siedmioklasowa szkoła. W kwietniu 1925 roku wieś została prawie doszczętnie zniszczona przez pożar. W przededniu wybuchu II wojny światowej Kramsk liczył 1611 mieszkańców. W czasie okupacji niemieckiej nazwę wsi zmieniono na Kramsried. W październiku 1940 roku na terenie wsi Niemcy rozstrzelali 4 osoby[7]. 21 stycznia 1945 roku Kramsk zajęły wojska Armii Czerwonej.
W okresie PRL-u we wsi powstała baza maszynowa Spółdzielni Kółek Rolniczych[7].
Demografia
Poniższa demografia jest z 2021
| Opis
|
Ogółem
|
Kobiety
|
Mężczyźni
|
| Jednostka
|
osób
|
%
|
osób
|
%
|
osób
|
%
|
| Populacja
|
1762
|
100
|
962
|
54,6
|
800
|
45,4
|
| Wiek przedprodukcyjny (0–17 lat)
|
326
|
18,5
|
165
|
9,36
|
161
|
9,14
|
| Wiek produkcyjny (18–65 lat)
|
1094
|
62,09
|
574
|
32,58
|
520
|
29,51
|
| Wiek poprodukcyjny (powyżej 65 lat)
|
342
|
19,41
|
223
|
12,66
|
119
|
6,75
|
Herb Kramska
Osobny artykuł: Herb gminy Kramsk.Kościół św. Stanisława BM
Galeria
Ludzie związani z Kramskiem
Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Kramskiem.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 61268
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 611 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 42-43.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ a b Piotr Maluśkiewicz, Województwo konińskie : szkic monograficzny, wyd. 1, Warszawa: Państwowe Wydawn. Nauk, 1983, s. 204-205, ISBN 83-01-00534-3, OCLC 11783554
Bibliografia
- K. Wróbel, Dzieje Kramska, Konin 2005.
- F. Sulimierski, Słownik geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Warszawa 1886.
- A. Pawiński, Źródła dziejowe t. 12. Polska XVI w. pod względem geograficzno-statystycznym, Warszawa 1883.
.jpg)
.jpg)
