Kościół św. Mikołaja w Skale

Kościół św. Mikołaja w Skale
Zabytek: nr rej. A-228 z dnia 18 sierpnia 1960[1]
kościół parafialny
Ilustracja
Kościół św. Mikołaja i drewniana dzwonnica
Państwo

 Polska

Miejscowość

Skała

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Parafia św. Mikołaja w Skale

Wezwanie

św. Mikołaj

Wspomnienie liturgiczne

6 grudnia

Przedmioty szczególnego kultu
Cudowne wizerunki

obraz Matki Bożej Śnieżnej

Położenie na mapie Skały
Mapa konturowa Skały, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Mikołaja w Skale”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Mikołaja w Skale”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Mikołaja w Skale”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Mikołaja w Skale”
Położenie na mapie gminy Skała
Mapa konturowa gminy Skała, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Mikołaja w Skale”
Ziemia50°13′44,42″N 19°51′09,19″E/50,229006 19,852553
Multimedia w Wikimedia Commons
Dzwonnica przy kościele znajdująca się na Szlaku Architektury Drewnianej

Kościół św. Mikołaja w Skale — zabytkowa[1] świątynia rzymskokatolicka w mieście Skała, pełniąca funkcję kościoła parafialnego miejscowej parafii.

Historia

Najstarsze elementy kościoła w Skale: mury nawy i część prezbiterium, wzniesione zostały w stylu gotyckim w II połowie XIV wieku[2][3]. Kościół dwukrotnie spłonął: w 1737 i 1763[4]. Za każdym razem został odbudowany. W 1763 zniszczenia były tak duże, że zdecydowano się rozebrać kaplicę św. Stanisława z 1600 roku, gdyż groziła zawaleniem[5]. Podczas tych prac nadano całemu kościołowi charakter późnobarokowy[5]. W latach 1948–1949 świątynia została powiększona: dobudowano zachodnią część celowo w taki sposób, aby odznaczała się od reszty budynku[2].

W XX wieku kościół przeszedł dwa gruntowne remonty: w latach 1960-1965 oraz 1990-1992[4].

Opis

Architektura

Kościół św. Mikołaja w Skale to świątynia murowana, pierwotnie gotycka, a obecnie późnobarokowa[6], o węższym, zamkniętym wielobocznie prezbiterium[4]. Do głównej bryły przylegają dwie boczne kaplice:

  • od południa kaplica pw. św. Stanisława Kostki (dawniej św. Teresy)[4]
  • od północy kaplica pw. bł. Salomei[4].

Wnętrze

Wnętrze kościoła nakryte jest drewnianym stropem płaskim. Deski zdobi polichromia[5].

Wyposażenie kościoła pochodzi z XVII i XVIII wieku[2]. Szczególnie cenne są:

  • XVII-wieczny obraz Matki Bożej Śnieżnej, przeniesiony do ołtarza głównego z ołtarza bocznego[4], konsekrowany w 1972 roku[4] i otaczany szczególną czcią[5];
  • XVII-wieczny krucyfiks[5];
  • obrazy św. Mikołaja i św. Anny[5].

Dzwonnica

Obok kościoła stoi zabytkowa[1] wolnostojąca drewniana dzwonnica z 1763[6], wzniesiona w konstrukcji słupowej i przykryta dachem namiotowym, zwieńczonym kopułą. Dzwonnica ta znajduje się na Małopolskim Szlaku Architektury Drewnianej.

Jest to budowla drewniana, wzniesiona na kamiennej podmurówce o planie kwadratu, o konstrukcji słupowej. Jej pochyłe ściany wykonano z układanych pionowo na styk desek. Dzwonnica ma dwie kondygnacje. W górnej wycięte są prostokątne otwory[7].

Wewnątrz wiszą dzwony z 1767 roku, odlane przez Baltazara Roszkiewicza[7].

Wnętrze kościoła

Przypisy

  1. ↑ a b c Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024., s.34
  2. ↑ a b c Skała - kościół św. Mikołaja. informator turystyczny it-jura. [dostęp 2011-09-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-08-10)]. (pol.).
  3. ↑ Skała, Kościół św. Mikołaja. polskaniezwykla.pl. [dostęp 2011-09-26]. (pol.).
  4. ↑ a b c d e f g Skała, parafia św. Mikołaja. diecezja.kielce.pl. [dostęp 2011-09-26]. (pol.).
  5. ↑ a b c d e f Stanisław Lebiedzik: Kościół św. Mikołaja w Skale. polskieszlaki.pl. [dostęp 2011-09-26]. (pol.).
  6. ↑ a b Zabytki gminy Skała. podkrakowskie.pl. [dostęp 2011-09-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-08)]. (pol.).
  7. ↑ a b Informacje z tablicy informacyjnej przy obiekcie