Klucze – gmina wiejska w województwie małopolskim, powiecie olkuskim. Siedzibą gminy są Klucze. Według danych na 30 czerwca 2024 roku gmina liczyła 14 399 stałych mieszkańców[2].
W latach 1975–1998 gmina była położona w województwie katowickim. Od 1991 r. należy do Związku Gmin Jurajskich, a od 2002 do Małopolskiej Organizacji Turystycznej.
Środowisko naturalne
Gmina należy do największego w Polsce obszaru zjawisk krasowych, z charakterystycznymi i malowniczymi widokami skalistych wzgórz i ostańców. Można tu zaobserwować trzy typy krajobrazu: równinę, wapienny płaskowyż i doliny. Występuje tu także bogaty świat roślinny i zwierzęcy (ok. 1500 gatunków roślin, w tym liczne rzadkie i endemiczne – warzucha polska, ok. 200 gatunków ptaków, 3 tys. gatunków owadów, pospolite ssaki leśne oraz w licznych jaskiniach nietoperze).
Położenie
Gmina Klucze leży w północno-zachodniej części województwa małopolskiego, na terenie powiatu olkuskiego, w obrębie dwóch makroregionów - Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej i Wyżyny Woźnicko-Wieluńskiej oraz trzech mezoregionów: Wyżyny Olkuskiej, Wyżyny Częstochowskiej i Kotliny Siewierza[3].
Demografia
Piramida wieku
(Stan na 31 grudnia 2023 roku[4])
![]()
Zabytki
- modrzewiowy kościółek św. Marka w Rodakach z 1601 roku,
- barokowy kościół w Chechle z 1807 roku,
- ruiny zamku rycerskiego w Bydlinie z 1388 roku.
Edukacja
Przedszkola
- przedszkole im. Jasia i Małgosi w Kluczach,
- przedszkole w Bydlinie,
- przedszkole w Chechle,
- przedszkole w Jaroszowcu,
- przedszkole w Kwaśniowie Dolnym,
- przedszkole w Ryczówku.
Szkoły podstawowe
- Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Kluczach,
- Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Chechle,
- Szkoła Podstawowa im. Leona Kruczkowskiego w Ryczówku,
- Szkoła Podstawowa im. Mikołaja Kopernika w Rodakach,
- Szkoła Podstawowa im. Unii Europejskiej w Kwaśniowie,
- Szkoła Podstawowa im. Józefa Piłsudskiego w Bydlinie,
- Szkoła Podstawowa im. Orła Białego w Jaroszowcu.
Szkoły ponadpodstawowe
Religie i wyznawcy
Zdecydowana większość mieszkańców należy do Kościoła rzymskokatolickiego. Przy ulicy Bolesławskiej 23 w Kluczach znajduje się zbór Kościoła Zielonoświątkowego „Samarytanin”.
Istnieją też dwa zbory Świadków Jehowy z własnymi Salami Królestwa w Kluczach i Bydlinie[5][6]
Bezpieczeństwo
Komisariat Policji podległy Komendzie Powiatowej Policji w Olkuszu, przy ul. Zawierciańskiej 18[7].
Turystyka
Przez teren gminy wiedzie kilka szlaków turystycznych: pieszych, rowerowych oraz konny. Na terenie gminy znajduje się Pustynia Błędowska. Charakterystycznym produktem kulinarnym jest tu chleb jurajski[8].
Sołectwa
Klucze, Bogucin Duży, Jaroszowiec, Zalesie Golczowskie, Golczowice, Cieślin, Kolbark, Bydlin, Krzywopłoty, Kwaśniów Górny, Kwaśniów Dolny, Ryczówek, Hucisko, Rodaki, Chechło.
Sąsiednie gminy
Bolesław, Dąbrowa Górnicza, Łazy, Ogrodzieniec, Olkusz, Pilica, Wolbrom
Przypisy
- ↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2024 roku [online], Główny Urząd Statystyczny, 22 lipca 2024 [dostęp 2024-10-23] (pol.).
- ↑ a b Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2024 r. (stan w dniu 30.06) [online], Główny Urząd Statystyczny, 15 października 2024 [dostęp 2024-10-28] (pol.).
- ↑ Geoserwis mapy [online], Geoserwis GDOŚ [dostęp 2024-11-04] (pol.), Folder „Inne dane środowiskowe”, warstwa „Mezoregiony fizycznogeograficzne”.
- ↑ Ludność wg grup wieku i płci [online], Główny Urząd Statystyczny - Bank Danych Lokalnych [dostęp 2024-10-23] (pol.).
- ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2015-10-15] .
- ↑ PawełP. Mocny PawełP., Obchody Pamiątki śmierci Jezusa Chrystusa 2022. Uroczystości odbędą się w pow. olkuskim, wadowickim, oświęcimskim i chrzanowskim [ZDJĘCIA] [online], olkusz.naszemiasto.pl, 15 kwietnia 2022 [dostęp 2022-04-15] .
- ↑ Komisariat Policji w Kluczach [online], policja.gov.pl [dostęp 2016-04-12] .
- ↑ Chleb jurajski - Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi - Portal Gov.pl [online], Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi [dostęp 2024-06-22] (pol.).
| Wsie |
|
|---|
| Kolonia |
|
|---|
| Osady |
|
|---|
Integralne
części wsi |
- Bagno
- Dwór
- Glinianki
- Kąty
- Klucze-Osada
- Kobyliniec
- Kresy
- Laski
- Lidwinówka
- Łężcze
- Młyny
- Na Bagnie
- Na Dole
- Na Górze
- Nawsie
- Ostra Górka
- Pod Krzyżem
- Pod Lasem
- Przełajka
- Pustki
- Pustkowie
- Radacka Ulica
- Rzeka
- Sikorka
- Skałczański Koniec
- Stoki
- Świniuszka
- Tarnówka
- Zakrzacze
- Zawadka
- Żabiniec
|
|---|
Zniesione
części wsi |
|
|---|
