Karol Sabath

Karol Sabath
Ilustracja
Karol Sabath w sierpniu 2006 roku.
Data i miejsce urodzenia

24 sierpnia 1963
Katowice

Data i miejsce śmierci

10 października 2007
Warszawa

Miejsce spoczynku

cmentarz w Katowicach-Bogucicach

Narodowość

polska

Alma Mater

Uniwersytet Śląski w Katowicach

Muzeum im. Karola Sabatha w Solcu Kujawskim

Karol Sabath (ur. 24 sierpnia 1963 w Katowicach, zm. 10 października 2007 w Warszawie[1]) – polski biolog, paleontolog, popularyzator nauki (zwłaszcza biologii ewolucyjnej i paleontologii), jeden z najbardziej aktywnych w Polsce krytyków kreacjonizmu i hipotezy inteligentnego projektu; paleoartysta. Badał głównie dinozaury i ich jaja.

Życiorys

Ukończył biologię na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach w 1986 roku. Od tego samego roku pracował w Instytucie Paleobiologii im. Romana Kozłowskiego PAN, w tym w Muzeum Ewolucji Instytutu Paleobiologii PAN w Warszawie, a od 2001 także w Muzeum Geologicznym Państwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie. Był członkiem Komitetu Biologii Ewolucyjnej i Teoretycznej PAN, a także Society of Vertebrate Paleontology[2][3].

Autor i współautor, redaktor, konsultant i tłumacz wielu książek z dziedziny paleontologii[4], stały współpracownik „Wiedzy i Życia”, współtwórca serwisów www.ewolucja.org, www.paleontologia.pl, www.dinozaury.com. Był jednym z redaktorów „Acta Palaeontologica Polonica[2].

Do jego ważniejszych osiągnięć naukowych należą prace na temat identyfikacji jaj dinozaurów na podstawie ultrastruktury ich skorupy, a także ustalenie, że jedne z największych drapieżnych dinozaurów świata, tarbozaur i tyranozaur nie były ze sobą blisko spokrewnione oraz że tarbozaur nie jest gatunkiem rodzaju Tyrannosaurus[5].

Naukowiec zmarł wskutek niezidentyfikowanej choroby[6]. Został pochowany na cmentarzu w Katowicach-Bogucicach, ul. Wróblewskiego[1].

Imieniem Karola Sabatha nazwano Muzeum Ziemi na terenie JuraParku w Solcu Kujawskim. Dedykowano mu także pierwszy numer „Rocznika Muzeum Ewolucji” (nr 1/2009, ISSN 1689-8540) i poświęcono wystawę w Muzeum Ewolucji w r. 2008 pt. Karol Sabath: W pierwszą rocznicę śmierci[7]. Polskie Stowarzyszenie Dziennikarzy Naukowych prowadzi także konkurs im. Karola Sabatha na najlepszy polskojęzyczny artykuł prasowy o tematyce popularnonaukowej[8]. Na jego cześć nazwany został eoceński chrząszcz Euroleptochromus sabathi[9] oraz późnokredowy ootakson Styloolithus sabathi (skamieniałe, prawdopodobnie ptasie jaja odkryte w osadach mongolskich formacji Dżadochta i Barun Goyot)[10].

Ważniejsze publikacje

Naukowe
Podręczniki i popularnonaukowe
  • K. Sabath, 1995: Ad ovum. W: Gierliński G.: Śladami polskich dinozaurów. Polska Oficyna Wydawnicza. str. 69–79. (rozdział autorstwa K. Sabatha omawia jaja dinozaurów)
  • Jacek Balerstet, Karol Sabath, 2004. Podstawy ewolucjonizmu. Wyd. Operon.
  • Część rozdziałów, opracowanie, ilustracje w książce: Adam Urbanek, 2007: Jedno istnieje tylko zwierzę... Wyd. Muzeum i Instytut Zoologii PAN. ISBN 978-83-88147-08-1[11]

Przypisy

  1. a b Katarzyna A. Kaszycka: Karol Sabath (1963 – 2007). www.anthro.amu.edu.pl. [dostęp 2013-06-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-11)]. (pol.).
  2. a b Zofia Kielan-Jaworowska, In memoriam, „Acta Palaeontologica Polonica”, 52 (4), 2007, s. 828–829 (ang.).
  3. Karol Sabath. ewolucja.org. [dostęp 2017-11-28].
  4. Sabath, Karol (1963–2007). Katalog Biblioteki Narodowej. [dostęp 2014-01-11].
  5. Jørn H. Hurum, Karol Sabath, Giant theropod dinosaurs from Asia and North America: Skulls of ''Tarbosaurus bataar'' and ''Tyrannosaurus rex'' compared, „Acta Palaeontologica Polonica”, 48 (2), 2003, s. 161–190 (ang.).
  6. Karol Sabath – pożegnanie. polskieradio.pl. [dostęp 2015-03-28]. (pol.).
  7. „Rocznik Muzeum Ewolucji” nr 1/2009, ISSN 1689-8540, s. 51–59.
  8. Strona konkursu. [dostęp 2013-07-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-06)].
  9. Paweł Jałoszyński. Description of Euroleptochromus gen.n. (Coleoptera, Staphylinidae, Scydmaeninae) from Baltic amber, with discussion of biogeography and mouthpart evolution within Clidicini. „Systematic Entomology”. 37 (2), s. 346–359, 2012. DOI: 10.1111/j.1365-3113.2012.00623.x. (ang.). 
  10. David J. Varricchio, Daniel E. Barta, Revisiting Sabath's „Larger Avian Eggs” from the Gobi Cretaceous, „Acta Palaeontologica Polonica”, 60 (1), 2015, s. 11–25, DOI10.4202/app.00085.2014 (ang.).
  11. Jedno istnieje tylko zwierzę.... Opis bibliograficzny – Katalog Biblioteki Narodowej. [dostęp 2014-01-11].

Linki zewnętrzne