Język bengalski

বাংলা ভাষা
Obszar

Indie, Bangladesz i inne

Liczba mówiących

około 181 milionów jako pierwszy język[1]

Pismo/alfabet

bengalskie

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
język urzędowy Bangladesz, Indie (Bengal Zachodni, Tripura)
Organ regulujący Bangla Academy
Ethnologue 1 narodowy↗
Kody języka
ISO 639-1 bn
ISO 639-2 ben
ISO 639-3 ben
IETF bn
Glottolog beng1280
Ethnologue ben
GOST 7.75–97 бен 100
WALS ben
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Wikipedia w języku bengalskim
Słownik języka bengalskiego
w Wikisłowniku
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.
Zasięg geograficzny języka bengalskiego.
Zasięg języka bengalskiego na terenie Bangladeszu.
Spółgłoski alfabetu bengalskiego

Język bengalski (bengalski: ⓘবাংলা trl.: bāṃlā /baŋla/[2], ang. Bengali) – język z grupy indoaryjskiej języków indoeuropejskich, którym posługuje się jako językiem ojczystym ponad 180 mln osób, głównie w Bangladeszu (120 mln) i Indiach (60 mln)[1]. Jest on jednocześnie językiem urzędowym w tych dwóch państwach (w Indiach w stanach Bengal Zachodni i Tripura). Liczba osób używających bengalskiego jako drugiego języka wynosi około 70 mln[1].

Do jego zapisu używa się pisma bengalskiego.

Odmiany lokalne

Poza standardowym bengalskim używa się kilku odmian tego języka:

  • dialektu চাটগাঁইয়া বুলি Chaţgãia buli (ang. Chittagonian) – ok. 14 mln, używanego w południowo-wschodnim Bangladeszu, traktowanego niekiedy jako odrębny język[3];
  • sylheti w północno-wschodnim Bangladeszu (ok. 5 mln);
  • czakma w okolicach miasta Ćottogram (250 tys.).

Gramatyka

Zaimki osobowe

Młody człowiek mówi językiem bengalskim
Pradeep mówi po bengalsku (projekt Wikitongues)
Sanjoy mówi po bengalsku (projekt Wikitongues)
Hasive mówi po bengalsku (projekt Wikitongues)

Bengalski system zaimków osobowych jest bardzo skomplikowany, obejmuje różne ich warianty w zależności od stopnia zażyłości, statusu rozmówcy, fizycznej lokalizacji itp. Poniższa tabelka przedstawia zaimki osobowe w mianowniku.

Zaimki osobowe (w mianowniku)
Osoba Bliskość Stopień uprzejmości Liczba poj. Liczba mnoga
1 আমি ami (ja) আমরা amra (my)
2 intymne তুই tui (ty) তরা tora (wy)
poufałe তুমি tumi (ty) তোমরা tomra (wy)
uprzejme আপনি apni (pan/pani) আপনারা apnara (pan/pani/państwo)
3 bliżej poufałe এ e (on/ona) এরা era (oni/one)
uprzejme ইনি ini (on/ona) এঁরা ẽra (oni/one)
dalej poufałe ও o (on/ona) ওরা ora (oni/one)
uprzejme উনি uni (on/ona) ওঁরা őra (oni/one)
gdzie indziej poufałe সে she (on/ona) তারা tara (oni/one)
uprzejme তিনি tini (on/ona) তাঁরা tãra (oni/one)

Rzeczownik

Rzeczowniki bengalskie zachowały częściowo fleksję, odziedziczoną z sanskrytu. Istnieją cztery przypadki gramatyczne:

Liczba pojedyncza
Ożywione Nieożywione
Mianownik ছাত্রটা
chhatro-ţa
student 		জুতাটা
juta-ţa
but
Biernik ছাত্রটাকে
chhatro-ţa-ke
studenta 		জুতাটা
juta-ţa
but
Dopełniacz ছাত্রটার
chhatro-ţa-r
studenta 		জুতাটার
juta-ţa-r
buta
Miejscownik – জুতাটায়
juta-ţa-(t)e
o/w bucie
Liczba mnoga
Ożywione Nieożywione
Mianownik ছাত্ররা
chhatro-ra
studenci 		জুতাগুলা
juta-gula
buty
Biernik ছাত্রদের(কে)
chhatro-der(ke)
studentów 		জুতাগুলা
juta-gula
buty
Dopełniacz ছাত্রদের
chhatro-der
studentów 		জুতাগুলার
juta-gula-r
butów
Miejscownik – জুতাগুলাতে
juta-gula-te
o/w butach

Postpozycje

Polskim przyimkom odpowiadają w języku bengalskim tzw. postpozycje („poimki”) stojące po rzeczowniku w określonym przypadku:

Postpozycje wymagające dopełniacza
  • oi pare ‘przez’: nodi-r oi pare ‘przez rzekę’
  • kachhe ‘obok’: janala-r kachhe ‘obok okna’
  • jonno ‘dla’: shikkhôk-er jonno ‘dla nauczyciela’
  • shôngge ‘z’: am-ar shôngge ‘ze mną’
  • shômmondhe ‘o’: itihash-er shômmondhe ‘o historii’
  • shathe ‘z’: ma-er shathe ‘z matką’
  • shamne ‘przed’: gaŗi-r shamne ‘przed samochodem’
Postpozycje wymagające biernika
  • kore ‘za pomocą’: ţêksi kore ‘taksówką’
  • theke ‘z’ (miejsca): Bangladesh theke ‘z Bangladeszu’
  • porjonto ‘aż do’: dôshţa porjonto ‘do dziesiątej’
Postpozycje wymagające miejscownika
  • bina ‘bez’: bina onumoti-te ‘bez pozwolenia’ (wyjątkowo jest to prepozycja)

Czasownik

Język bengalski ma dziesięć czasów gramatycznych.

Czasownik 1 2 (intymne) 2 (poufałe) 3 (poufałe) 2/3 (uprzejme)
Czas teraźniejszy
bôla ami boli tui bolish tumi bôlo she bôle apni bôlen
বলা আমি বলি তুই বলিস তুমি বলো সে বলে আপনি বলেন
khola ami khuli tui khulish tumi kholo she khole apni kholen
খোলা আমি খুলি তুই খুলিস তুমি খোলো সে খোলে আপনি খোলেন
khêla ami kheli tui khelish tumi khêlo she khêle apni khêlen
খেলা আমি খেলি তুই খেলিস তুমি খেলো সে খেলে আপনি খেলেন
chena ami chini tui chinish tumi cheno she chene apni chenen
চেনা আমি চিনি তুই চিনিস তুমি চেনো সে চেনে আপনি চেনেন
jana ami jani tui janish tumi jano she jane apni janen
জানা আমি জানি তুই জানিস তুমি জানো সে জানে আপনি জানেন
hôoa ami hoi tui hosh tumi hôo she hôe apni hôn
হওয়া আমি হই তুই হোস তুমি হও সে হয় আপনি হন
dhoa ami dhui tui dhush tumi dhoo she dhoe apni dhon
ধোয়া আমি ধুই তুই ধুস তুমি ধোও সে ধোয় আপনি ধোন
khaoa ami khai tui khash tumi khao she khae apni khan
খাওয়া আমি খাই তুই খাস তুমি খাও সে খায় আপনি খান
deoa ami dii tui dish tumi dao she dêe apni dên
দেওয়া আমি দিই তুই দিস তুমি দাও সে দেয় আপনি দেন
Czasownik 1 2 (intymne) 2 (poufałe) 3 (poufałe) 2/3 (uprzejme)
Czas przeszły dokonany
bôla ami bollam tui bolli tumi bolle she bollo apni bollen
বলা আমি বললাম তুই বললি তুমি বললে সে বললো আপনি বললেন
khola ami khullam tui khulli tumi khulle she khullo apni khullen
খোলা আমি খুললাম তুই খুললি তুমি খুললে সে খুললো আপনি খুললেন
khêla ami khellam tui khelli tumi khelle she khello apni khellen
খেলে আমি খেললাম তুই খেললি তুমি খেললে সে খেললো আপনি খেললেন
chena ami chinlam tui chinli tumi chinle she chinlo apni chinlen
চেনা আমি চিনলাম তুই চিনলি তুমি চিনলে সে চিনলো আপনি চিনলেন
jana ami janlam tui janli tumi janle she janlo apni janlen
জানা আমি জানলাম তুই জানলি তুমি জানলে সে জানলে আপনি জানলেন
hôoa ami holam tui holi tumi hole she holo apni holen
হওয়া আমি হলাম তুই হলি তুমি হলে সে হল আপনি হলেন
dhoa ami dhulam tui dhuli tumi dhule she dhulo apni dhulen
ধোওয়া আমি ধুলাম তুই ধুলি তুমি ধুলে সে ধুলো আপনি ধুলেন
khaoa ami khelam tui kheli tumi khele she khelo apni khelen
খাওয়া আমি খেলাম তুই খেলি তুমি খেলে সে খেলো আপনি খেলেন
dêoa ami dilam tui dili tumi dile she dilo apni dilen
দেওয়া আমি দিলাম তুই দিলি তুমি দিলে সে দিলো আপনি দিলেন
Czasownik 1 2 (intymne) 2 (poufałe) 3 (poufałe) 2/3 (uprzejme)
Czas przeszły dokonany
bôla ami boltam tui boltish tumi bolte she bolto apni bolten
khola ami khultam tui khultish tumi khulte she khulto apni khulten
khêla ami kheltam tui kheltish tumi khelte she khelto apni khelten
chena ami chintam tui chintish tumi chinte she chinto apni chinten
jana ami jantam tui jantish tumi jante she janto apni janten
hôoa ami hotam tui hotish tumi hote she hoto apni hoten
dhoa ami dhutam tui dhutish tumi dhute she dhuto apni dhuten
khaoa ami khetam tui khetish tumi khete she kheto apni kheten
dêoa ami ditam tui ditish tumi dite she dito apni diten
Czasownik 1 2 (intymne) 2 (poufałe) 3 (poufałe) 2/3 (uprzejme)
Czas przyszły
bôla ami bolbo tui bolbi tumi bolbe she bolbe apni bolben
khola ami khulbo tui khulbi tumi khulbe she khulbe apni khulben
khêla ami khelbo tui khelbi tumi khelbe she khelbe apni khelben
chena ami chinbo tui chinbi tumi chinbe she chinbe apni chinben
jana ami janbo tui janbi tumi janbe she janbe apni janben
hôoa ami hôbo tui hobi tumi hôbe she hôbe apni hôben
dhoa ami dhubo tui dhubi tumi dhube she dhube apni dhuben
khaoa ami khabo tui khabi tumi khabe she khabe apni khaben
dêoa ami debo tui dibi tumi debe she debe apni deben

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c Ethnologue report for language code: ben.
  2. ↑ Richard Ishida: Bengali character notes. [dostęp 2011-09-03].
  3. ↑ Chittagonian [cit]. ISO 639-3.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Języki indoirańskie
indoaryjskie
irańskie

Read other articles:

Buku rapor

Contoh isi buku rapor di Indonesia Buku rapor adalah suatu cara pengukuran kinerja siswa. Umumnya laporan ini diberikan oleh sekolah kepada siswa atau orang tua siswa dua kali hingga empat kali dalam setahun. Sistem Pelaporan Suatu buku rapor biasanya menggunakan skala pemeringkatan untuk menentukan kualitas hasil kerja murid di sekolah. Sistem skala ini dapat berupa huruf (misalnya A, B, C, D, E, dan F, dengan A adalah kinerja tertinggi dan F berarti gagal) atau angka (misalnya A=90-100, B=8...

 

 

Tony Hawk's Pro Skater 3

2001 video game 2001 video gameTony Hawk's Pro Skater 3North American cover artDeveloper(s)Neversoft[a]Publisher(s)Activision[b][c]Programmer(s)Mick WestSeriesTony Hawk'sPlatform(s)PlayStationPlayStation 2Game Boy ColorGameCubeXboxGame Boy AdvanceMicrosoft WindowsNintendo 64Mac OSRelease October 30, 2001 PlayStation, PlayStation 2NA: October 30, 2001[1]EU: November 30, 2001Game Boy ColorNA: November 16, 2001[2]EU: November 23, 2001GameCubeNA: November 1...

 

 

زاد المعاد في هدي خير العباد

زاد المعاد في هدي خير العباد زاد المعاد في هدي خير العباد زاد المعاد في هدي خير العباد معلومات الكتاب المؤلف ابن قيم الجوزية اللغة العربية التقديم نوع الطباعة ورقي غلاف شموا ويكي مصدر زاد المعاد  - ويكي مصدر تعديل مصدري - تعديل   زاد المعاد في هدي خير العباد كتاب م�...

Pita

Untuk kegunaan lain, lihat Pita (disambiguasi). Pita Pita adalah bahan tipis, biasanya terbuat dari kain, tetapi bisa juga dari plastik atau kertas, yang umumnya digunakan sebagai pengikat dan pengencang dekoratif. Pita kain terbuat dari bahan alami seperti sutra, katun, dan rami, serta dari bahan sintetis, seperti poliester, nilon, dan polipropilen. Pita digunakan untuk tujuan hias dan simbolis. Berbagai kebudayaan di seluruh dunia memakai pita di rambut, di sekitar tubuh, dan sebagai hiasan...

 

 

Kemenangan

Pose kemenangan setelah pertandingan Nancy Johnson setelah memenangkan medali emas Olimpiade. Kemenangan merupakan istilah yang diberikan pada seseorang yang berhasil dalam persaingan seperti argumen, perang, atau ujian. Banyak lagu yang dilabeli lagu kemenangan. Kemenangan sering tiba dengan banyak emosi. Kemenangan biasanya diperingati setelah peristiwanya, meskipun sebagian besar tidak juga, seperti setelah perang. kemenangan merupakan diambil dari pihak yang menerima kekalahan, Jenis Dala...

 

 

Malayalam

Cette page contient des caractères spéciaux ou non latins. S’ils s’affichent mal (▯, ?, etc.), consultez la page d’aide Unicode. Malayalamമലയാളം (malayāḷaṃ) Date de création Xe siècle Pays Inde, Singapour Région Kerala, Lakshadweep, Pondichéry Nombre de locuteurs ~35 millions[1] Typologie SOV, agglutinante Classification par famille - langues dravidiennes - langues dravidiennes méridionales - langues tamoul-kannada (hypothétique) - malayalam St...

Visiting Hours (song)

2021 promotional single by Ed Sheeran For other songs titled Visiting Hours, see Visiting Hours (disambiguation). Visiting HoursPromotional single by Ed Sheeranfrom the album = Released19 August 2021 (2021-08-19)GenreFolk-popLength3:35Label Asylum Atlantic Songwriter(s) Amy Wadge Ant Clemons Ed Sheeran Johnny McDaid Kim Lang Smith Michael Pollack Scott Carter Producer(s) Ed Sheeran Johnny McDaid Music VideoVisiting Hours on YouTube Visiting Hours is a song by English singer-son...

 

 

Beyond the Mat

1999 film by Barry W. Blaustein For the TV episode, see Beyond the Mat (Supernatural). This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Beyond the Mat – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (May 2016) (Learn how and when to remove this template message) Beyond the MatTheatrical release posterDirected b...

 

 

Campbell Newman

38th Premier of Queensland Major The HonourableCampbell NewmanAONewman c. 201238th Premier of QueenslandElections: 2012, 2015In office26 March 2012 – 14 February 2015MonarchElizabeth IIGovernorPenelope WensleyPaul de JerseyDeputyJeff SeeneyPreceded byAnna BlighSucceeded byAnnastacia PalaszczukLeader of the Liberal National PartyIn office2 April 2011 – 7 February 2015DeputyJeff SeeneyPreceded byJohn-Paul LangbroekSucceeded byLawrence SpringborgMember of the Queensland Par...

HMS Urge

British submarine HMS Urge History United Kingdom NameUrge BuilderVickers Armstrong, Barrow-in-Furness Laid down30 October 1939 Launched19 August 1940 Commissioned12 December 1940 FateSunk by German mine off Malta, 27 April 1942 Badge General characteristics Class and typeU-class submarine Displacement Surfaced – 540 tons standard, 630 tons full load Submerged – 730 tons Length58.22 m (191 ft) Beam4.90 m (16 ft 1 in) Draught4.62 m (15 ft 2 in) Propulsion 2 shaft diesel-electric 2 Paxman R...

 

 

大字 (数字)

この項目には、一部のコンピュータや閲覧ソフトで表示できない文字が含まれています（詳細）。 数字の大字（だいじ）は、漢数字の一種。通常用いる単純な字形の漢数字（小字）の代わりに同じ音の別の漢字を用いるものである。 概要 壱万円日本銀行券（「壱」が大字） 弐千円日本銀行券（「弐」が大字） 漢数字には「一」「二」「三」と続く小字と、「壱」「�...

 

 

Darren McGavin

Darren McGavin Darren McGavin, pseudonimo di William Lyle Richardson (Spokane, 7 maggio 1922 – Los Angeles, 25 febbraio 2006), è stato un attore statunitense. Indice 1 Biografia 2 Filmografia parziale 2.1 Cinema 2.2 Televisione 3 Doppiatori italiani 4 Altri progetti 5 Collegamenti esterni Biografia Nato a Spokane, nello stato di Washington, dopo aver lasciato gli studi di architettura McGavin iniziò la sua carriera cinematografica lavorando come scenografo per la Columbia Pictures, appare...

2016年美國總統選舉

2016年美國總統選舉 ← 2012 2016年11月8日 2020 → 538個選舉人團席位獲勝需270票民意調查投票率55.7%[1][2] ▲ 0.8 %   获提名人 唐納·川普 希拉莉·克林頓 政党 共和黨 民主党 家鄉州 紐約州 紐約州 竞选搭档 迈克·彭斯 蒂姆·凱恩 选举人票 304[3][4][註 1] 227[5] 胜出州/省 30 + 緬-2 20 + DC 民選得票 62,984,828[6] 65,853,514[6]...

 

 

Figure AI

Robotics company Figure AI, Inc.Figure AI's Founder and CEO Brett AdcockIndustryInformation technologyFounded2022; 2 years ago (2022)FoundersBrett AdcockHeadquartersSunnyvale, California, U.S.ProductsFigure 01 Humanoid RobotWebsitewww.figure.ai Figure AI, Inc. is a United States-based robotics company specializing in the development of AI-powered humanoid robots.[1] It was founded in 2022, by Brett Adcock, the founder of Archer Aviation and Vettery.[2] Figure...

 

 

棄台論

本條目存在以下問題，請協助改善本條目或在討論頁針對議題發表看法。 此條目過於依赖第一手来源。 (2016年11月22日)请補充第二手及第三手來源，以改善这篇条目。 此條目需要补充更多来源。 (2016年11月22日)请协助補充多方面可靠来源以改善这篇条目，无法查证的内容可能會因為异议提出而被移除。致使用者：请搜索一下条目的标题（来源搜索：棄台論 — 网页、新闻�...

Mike Carey (American football)

American football player and official (born 1949) Mike CareyBorn (1949-08-17) August 17, 1949 (age 74)San Diego, California, U.S.NationalityAmericanEducationSanta Clara University(Bachelor's degree, 1971)Occupation(s)NFL official (1990–2013)Co-owner, Seirus InnovationSpouseWendyChildrenDanica and Drisana Michael Carey (born August 17, 1949)[1] is a former American football official in the National Football League (NFL). His uniform number was 94. Prior to his officiating ca...

 

 

太平洋島原住民

太平洋島原住民是來自於太平洋三大島群的民族，包括密克羅尼西亞、美拉尼西亞、玻里尼西亞這三大太平洋島群上的原住民。居住在新幾內亞島的原住民大多以巴布亞諸語言為母語，其他地區的太平洋島原住民則以各種南島語系語言為母語。 地區 聯合國地理方案中的太平洋三大島群示意圖 玻里尼西亞 玻里尼西亞（Polynesia，希臘語poly相當於眾多之意，而nesi則相當於島）�...

 

 

National Register of Historic Places listings in Cottle County, Texas

Location of Cottle County in Texas This is a list of the National Register of Historic Places listings in Cottle County, Texas. This is intended to be a complete list of properties and districts listed on the National Register of Historic Places in Cottle County, Texas. There is one district listed on the National Register in the county. The district includes one property that is both a State Antiquities Landmark and a Recorded Texas Historic Landmark.          ...

Houari Boumédiène

President of Algeria from 1976 to 1978 Houari Boumédièneهواري بومدينBoumédiène in 19782nd President of AlgeriaIn office10 December 1976 – 27 December 1978Preceded byHimself (as Chairman of the Revolutionary Council)Succeeded byChadli BendjedidChairman of the Revolutionary CouncilIn office19 June 1965 – 10 December 1976Preceded byAhmed Ben Bella (as President)Succeeded byHimself (as President)4th Secretary General of Non-Aligned MovementIn office5 Septe...

 

 

Kimo Stamboel

Kimo StamboelKimo Stamboel dan Timo Tjahjanto di lokasi syuting film KillersLahirMuhammad Stamboel25 Juni 1980 (umur 44)Bandung, Jawa Barat, IndonesiaPekerjaanSutradaraproduserpenulis skenarioTahun aktif2004–sekarang Muhammad Stamboel, yang lebih dikenal sebagai Kimo Stamboel (lahir 25 Juni 1980) adalah sutradara, produser, dan penulis skenario asal Indonesia. Dia memulai debutnya dalam perfilman dengan sebuah film indie berjudul Bunian di tahun 2004. Namanya menjadi terkenal set...