Johann Ernst Glück

Ernst Glück
Johann Ernst Glück
ilustracja
Kraj działania

Łotwa

Data i miejsce urodzenia

18 maja 1654
Wettin

Data i miejsce śmierci

5 maja 1705
Moskwa

Wyznanie

luteranizm

Multimedia w Wikimedia Commons

Johann Ernst Glück (łot. Johans Ernsts Gliks, ur. 18 maja 1654 w Wettin, zm. 5 maja 1705 w Moskwie) – niemiecki teolog ewangelicki (luterański) i tłumacz (m.in. Biblii)[1].

Biografia

Glück urodził w niemieckim Wettin koło Halle. Był synem pastora luterańskiego[1]. W wieku 21 lat ukończył studia teologiczne w Wittenberdze i Lipsku, po czym przeniósł się na teren Liwonii pozostającej pod władzą Szwecji[2] (obecnie teren Łotwy). 31 sierpnia 1681 roku Glück po rozmowie z Johannesem Fischerem, superintendentem reprezentującym króla Szwecji Karola XI, uzyskał zezwolenie królewskie na tłumaczenie Biblii na język łotewski[potrzebny przypis].

Glück chciał wydać przekład w języku łotewskim, posługując się przy tłumaczeniu tekstem oryginału hebrajskiego i greckiego. Dlatego wyjechał do Hamburga, aby lepiej poznać te języki. W Niemczech lekcji języka łotewskiego oraz biblijnej greki udzielał mu prawdopodobnie łotewski duchowny Jānis Reiters[potrzebny przypis]. W 1680 roku powrócił na Łotwę, a następnie jako pastor objął parafię w Marienburgu (obecnie Alūksne)[1].

W 1685 roku ukończył tłumaczenie na język łotewski Nowego Testamentu, do roku 1689 dokonał pełnego przekładu Pisma Świętego (Biblia Glücka)[1]. Ponieważ niektórych odpowiedników słów brakowało w języku łotewskim, zapożyczył je z języka niemieckiego. Niektóre ze słów, których Glück użył jako pierwszy (neologizmów) do dziś są w użyciu w języku łotewskim. W 1694 roku Glück otrzymał zezwolenie na rozpowszechnianie łotewskiego przekładu Biblii[3].

W 1699 roku tłumaczył Biblię na język rosyjski, a w 1702 roku przystąpił do poprawiania swojego przekładu łotewskiego[potrzebny przypis]. W roku 1702 po pokonaniu przez wojska rosyjskie Szwedów i zajęciu Marienburgu, Glücka i jego rodzinę wywieziono do Rosji. Glück też stracił swoje rękopisy poprawionej Biblii łotewskiej i swego przekładu rosyjskiego[potrzebny przypis]. Zmarł w wieku 51 lat w Moskwie w roku 1705[2]. Po jego śmierci, jego była pokojówka Marta Skawronska, poślubiła cara Piotra I Wielkiego, a po śmierci cara w roku 1725 została cesarzową Rosji Katarzyną I[potrzebny przypis].

Spuścizna

Muzeum Biblii w Alūksne

Egzemplarz pierwszego wydania Biblii Glücka znajduje się Alūksne Museum, w którego zbiorach są różne przekłady Biblii. Natomiast na herbie miasta Alūksne widnieje Biblia i rok 1689, czyli ten, w którym Glück ukończył pracę nad swoim przekładem. W pobliżu muzeum rosną dwa ponad 300-letnie dęby nazywane Glika ozoli (Dęby Glücka), które zasadził na pamiątkę swego łotewskiego przekładu Biblii[potrzebny przypis].

Do 1890 roku Biblia w przekładzie Glücka (wraz z w wydaniami zrewidowanymi) została wydana w nakładzie ponad 127 tys. egzemplarzy, a Nowy Testament dodatkowo w nakładzie ponad 411 tys. egzemplarzy, wywierając niezaprzeczalny wpływ na społeczność luterańskich Łotyszy, a także na współczesny literacki język łotewski[4].

Przypisy

  1. ↑ a b c d Georg von Rauch: Glück, Ernst. Deutsche Biographie. [dostęp 2017-02-09]. (niem.).
  2. ↑ a b Christiane Schiller: Johann Ernst Glück (1654-1705). hsozkult.de. [dostęp 2017-02-09]. (niem.).
  3. ↑ Helmut Glück, Ineta Polanska, Ernst Glück: Johann Ernst Glück (1654–1705): Pastor, Philologe, Volksaufklärer im Baltikum und in Russland. Wiesbaden: Otto Harrassowitz Verlag, 2005, s. 79, 80. ISBN 978-3447-05173-6. (niem.).
  4. ↑ Helmut Glück, Ineta Polanska, Ernst Glück: Johann Ernst Glück (1654–1705): Pastor, Philologe, Volksaufklärer im Baltikum und in Russland. Wiesbaden: Otto Harrassowitz Verlag, 2005, s. 83. ISBN 978-3447-05173-6. (niem.).

Linki zewnętrzne

Read other articles:

Kakap gajah

Kakap gajah Status konservasi Tidak dievaluasi (IUCN 3.1) Klasifikasi ilmiah Kerajaan: Animalia Filum: Chordata Kelas: Actinopterygii Ordo: Perciformes Famili: Lutjanidae Genus: Lutjanus Spesies: L. sebae Nama binomial Lutjanus sebae(G. Cuvier, 1816) Sinonim Diacope sebae G. Cuvier, 1816* Diacope siamensis Valenciennes, 1830* Diacope civis Valenciennes, 1831* Genyoroge regia De Vis, 1884 Kakap gajah, kakap bungkuk atau sawu (Lutjanus sebae) adalah sejenis kakap yang berasal dari Sa...

 

Lamiinae

Lamiinae Monochamus galloprovincialis Olivier Klasifikasi ilmiah Kerajaan: Animalia Filum: Arthropoda Kelas: Insecta Ordo: Coleoptera Subordo: Polyphaga Superfamili: Chrysomeloidea Famili: Cerambycidae Subfamili: LamiinaeLatreille, 1825 [1] Tribes many, lihat teks Lamiinae, atau yang biasa disebut longhorn berwajah datar, [2] adalah subfamili dari keluarga kumbang tanduk panjang (Cerambycidae). Subfamili ini mencakup lebih dari 750 genera, yang disaingi hanya dengan keragaman su...

 

Resident Evil 3: Nemesis

1999 video game This article is about the 1999 video game. For the 2020 remake, see Resident Evil 3 (2020 video game). For other uses, see Resident Evil 3 (disambiguation). RE3 redirects here. For other uses, see RE3 (disambiguation). 1999 video gameResident Evil 3: NemesisNorth American PlayStation cover artDeveloper(s)CapcomPublisher(s) Capcom PlayStation, WindowsJP/NA: CapcomPAL: Eidos InteractiveDreamcastJP/NA: CapcomPAL: Virgin Interactive Entertainment[3]GameCubeWW: Capcom Direc...

Гиалуроновая кислота

Гиалуроновая кислотаHyaluronic Acid Химическое соединение ИЮПАК (2S,3S,4S,5R,6R)-6-[(2S,3R,5S,6R)-3-ацетамидо-2-[(2S,3S,4R,5R,6R)-6-[(2R,3R,5S,6R)-3-ацетамино-2,5-дигидрокси-6-(гидроксиметил)оксан-4-ил]окси-2-карбокси-4,5-дигидроксиоксан-3-ил]окси-5-гидрокси-6-(гидроксиметил)оксан-4-ил]окси-3,4,5-тригидроксиоксан-2-кар�...

 

Gestion de la chaîne logistique

Pour les articles homonymes, voir GCL et SCM. Ne doit pas être confondu avec Gestion de configuration logicielle. Si ce bandeau n'est plus pertinent, retirez-le. Cliquez ici pour en savoir plus. Cet article concernant une entreprise ou le monde de l'entreprise doit être recyclé (août 2012). Une réorganisation et une clarification du contenu paraissent nécessaires. Améliorez-le, discutez des points à améliorer ou précisez les sections à recycler en utilisant {{section à recycler}}...

 

Erik Lamela

Érik Lamela Dengan Tottenham Hotspur di 2013Informasi pribadiNama lengkap Erik Manuel LamelaTanggal lahir 4 Maret 1992 (umur 32)Tempat lahir Florida, Buenos Aires, ArgentinaTinggi 1,84 m (6 ft 1⁄2 in)[1]Posisi bermain Gelandang serangInformasi klubKlub saat ini SevillaNomor 17Karier junior River PlateKarier senior*Tahun Tim Tampil (Gol)2008–2011 River Plate 36 (4)2011–2013 Roma 53 (15)2013–2021 Tottenham Hotspur 177 (17)2021– Sevilla 30 (8)Tim nasio...

Gosong pasir

Gosong pasir pasang-surut yang menghubungkan Pulau Waya dan Wayasewa di Kepulauan Yasawa, Fiji. Gumuk pasir di Frisian Utara Laut Wadden (Jerman) Gosong pasir, atau gosong saja, adalah bentukan daratan yang terkurung atau menjorok pada suatu perairan. Gosong biasa terbentuk dari pasir, geluh, atau kerikil. Bentukan geografi ini terjadi akibat adanya aliran dangkal dan sempit sehingga memungkinkan pengendapan material ringan dan mengarah pada pendangkalan tubuh air. Gosong dapat terbentuk di l...

 

Menchie's Frozen Yogurt

American frozen yogurt chain restaurant Menchie'sMenchie's Blueberry Cheesecake and Piña Colada FroyoIndustryChain restaurant/FranchiseFoundedMay 15, 2007; 16 years ago (2007-05-15) San Fernando Valley, CaliforniaFoundersDanna CaldwellAdam CaldwellHeadquartersEncino, California, United StatesNumber of locations540[citation needed]Area servedBahamasCanadaIraqKuwaitMexicoPuerto RicoQatarSaudi ArabiaUnited Arab EmiratesUnited StatesKey peopleSophie Elizabeth Garzione (...

 

Commodore Barry Park

Public park in Brooklyn, New York Playing field Commodore Barry Park is an urban park in the Fort Greene neighborhood of the New York City borough of Brooklyn. The park is operated by the New York City Department of Parks and Recreation. It encompasses an area of 10.39 acres (42,000 m2) and holds baseball, basketball, football, swimming pool and playground fields/facilities.[1] The park was acquired in 1836 by the Village of Brooklyn (long before it was absorbed into New York Cit...

USS New York (LPD-21)

San Antonio–class amphibious transport dock For other ships with the same name, see USS New York. USS New York (LPD-21) USS New York in the Hudson River on 2 November 2009 History United States NameNew York NamesakeNew York, U.S.[2] Awarded25 November 2003[1] BuilderNorthrop Grumman Ship Systems[1] Laid down10 September 2004[1] Launched19 December 2007[1] Christened1 March 2008 Acquired21 August 2009[1] Commissioned7 November 2009[3] H...

 

Sortavala

Town in the Republic of Karelia, Russia Town in Republic of Karelia, RussiaSortavala СортавалаTown[1]An aerial view of the town center of Sortavala in 2020. FlagCoat of armsLocation of Sortavala SortavalaLocation of SortavalaShow map of RussiaSortavalaSortavala (Karelia)Show map of KareliaCoordinates: 61°42′20″N 30°41′45″E / 61.70556°N 30.69583°E / 61.70556; 30.69583CountryRussiaFederal subjectRepublic of Karelia[1]First mentioned14...

 

70e cérémonie des British Academy Film Awards

70e cérémonie des British Academy Film Awards British Academy Film Awards Organisée par la British Academy of Film and Television Arts Détails Date 12 février 2017 Lieu Royal Albert Hall, Londres Royaume-Uni Présentateur Stephen Fry Site web http://www.bafta.org/ Résumé Meilleur film La La Land Meilleur film britannique Moi, Daniel Blake Film le plus nommé La La Land (11) Film le plus récompensé La La Land (5) Chronologie 69e cérémonie des BAFA 71e cérémonie des...

周處除三害 (電影)

周處除三害The Pig, The Snake and The Pigeon正式版海報基本资料导演黃精甫监制李烈黃江豐動作指導洪昰顥编剧黃精甫主演阮經天袁富華陳以文王淨李李仁謝瓊煖配乐盧律銘林孝親林思妤保卜摄影王金城剪辑黃精甫林雍益制片商一種態度電影股份有限公司片长134分鐘产地 臺灣语言國語粵語台語上映及发行上映日期 2023年10月6日 (2023-10-06)（台灣） 2023年11月2日 (2023-11-02)（香�...

 

Michael Sommer

German trade unionist leader (born 1952) For other people named Michael Sommer, see Michael Sommer (disambiguation). Michael SommerBorn15 January 1952 (1952-01-15) (age 72)Büderich, now part of Meerbusch, North Rhine-Westphalia, West Germany (now Germany)CitizenshipGermanOccupationPolitician Michael Sommer (born 15 January 1952) is a German trade unionist leader. He served for 12 years as the chairman of the German Confederation of Trade Unions (DGB). Early life and career Born in ...

 

WikiPock

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Oktober 2016. Wiki Pocket (WikiPock) di Windows Mobile WikiPock adalah aplikasi seluler yang memungkinkan akses tanpa internet di situs-situs wiki pada telepon seluler dan tablet. WikiPock dirilis ke publik pada 6 Maret 2006. Aplikasi ini juga dapat dipergunakan di ...

Democratic Socialists of America

American political organization This article relies excessively on references to primary sources. Please improve this article by adding secondary or tertiary sources. Find sources: Democratic Socialists of America – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (October 2023) (Learn how and when to remove this message) Democratic Socialists of America AbbreviationDSAGoverning bodyNational Political CommitteeNational Co-ChairsMegan RomerAshik SiddiqueNati...

 

Baldassarre Boncompagni

Italian historian of mathematics and aristocrat Baldassarre Boncompagni Prince Baldassarre Boncompagni-Ludovisi (10 May 1821 – 13 April 1894), was an Italian historian of mathematics and aristocrat. Biography Boncompagni was born in Rome, into an ancient noble and wealthy Roman family, the Ludovisi-Boncompagni, as the third son of Prince Luigi Boncompagni Ludovisi and Princess Maria Maddalena Odescalchi.[1] He studied under the mathematician Barnaba Tortolini and astronomer Igna...

 

UFC Japan: Ultimate Japan

UFC mixed martial arts event in 1997 UFC Japan: Ultimate JapanThe poster for UFC Japan: Ultimate JapanInformationPromotionUltimate Fighting ChampionshipDateDecember 21, 1997VenueYokohama ArenaCityYokohama, JapanAttendance5,000Event chronology UFC 15: Collision Course UFC Japan: Ultimate Japan UFC 16: Battle in the Bayou UFC Japan: Ultimate Japan (also known as UFC Ultimate Japan or UFC 15.5) was a mixed martial arts event held by the Ultimate Fighting Championship on December 21, 1997, in Yok...

4th Infantry Division (United States Army)

Questa voce o sezione sull'argomento unità militari non cita le fonti necessarie o quelle presenti sono insufficienti. Puoi migliorare questa voce aggiungendo citazioni da fonti attendibili secondo le linee guida sull'uso delle fonti. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. 4th Infantry Division 4ª Divisione di fanteriaLo stemma della 4ª Divisione di fanteria Descrizione generaleAttiva10 dicembre 1917 – 21 settembre 19211º giugno 1940 – 12 marzo 194615 luglio 1947 – ...

 

Arnaudija Mosque

Mosque in Banja Luka, Bosnia and Herzegovina Arnaudija MosqueArnaudija Mosque during its reconstructionReligionAffiliationSunni IslamLocationLocationBanja Luka, Bosnia and HerzegovinaShown within Bosnia and HerzegovinaGeographic coordinates44°46′11.8″N 17°10′54.4″E / 44.769944°N 17.181778°E / 44.769944; 17.181778ArchitectureTypeMosqueCompleted1595SpecificationsDome(s)1Minaret(s)1 Arnaudija Mosque (Bosnian: Arnaudija džamija), is a large mosque in Banja Luk...