Jerzy Kuszel

Jerzy Kuszel
Franciszek Skowron
rotmistrz rotmistrz
Data i miejsce urodzenia

25 stycznia 1893
Koszyce

Data i miejsce śmierci

wiosną 1940
Charków

Przebieg służby
Lata służby

1914–1934, 1939–1940

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

1 pułk szwoleżerów

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa Szarża pod Rokitną
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941) Brązowy Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości

Jerzy Franciszek Kuszel, ps. „Franciszek Skowron” (ur. 21 stycznia 1893 w Koszycach, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – rotmistrz Wojska Polskiego, ułan Legionów Polskich, uczestnik szarży pod Rokitną, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Urodził się 21 stycznia 1893 w Koszycach, w ówczesnym powiecie pińczowskim guberni kieleckiej jako syn Wincentego i Franciszki z Boreckich[1][2][3][4].

W czasie I wojny światowej walczył w Legionach Polskich. Służbę rozpoczął jako ułan 2 plutonu 2 szwadronu ułanów II Brygady Legionów Polskich. 13 czerwca 1915 wziął udział w szarży pod Rokitną. Mianowany podporucznikiem i przydzielony do 2 pułku ułanów, późniejszego 2 pułku szwoleżerów. W latach 1917–1918 służył w Polskim Korpusie Posiłkowym w randze porucznika. Po pokoju brzeskim został internowany w obozie w Dułowie(inne języki) (węg. Dulfalva) na Zakarpaciu.

Brał udział w wojnie polsko-czechosłowackiej. Rozkazem Ministra Spraw Wojskowych z 7 maja 1919 został przeniesiony do 6 pułku ułanów[5]. Od 1 listopada 1919 do 20 maja 1920 dowodził szwadronem w 16 pułku ułanów[6].

1 czerwca 1921 jego oddziałem macierzystym był 5 dywizjon wojsk taborowych[7]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 71. lokatą w korpusie oficerów taborowych[8]. Był wówczas 5 dywizjonie taborów w Krakowie[9][10]. Następnie przeniesiony został z korpusu oficerów taborowych do korpusu oficerów kawalerii i przydzielony do 2 pułku ułanów w Suwałkach[11]. 2 kwietnia 1929 został awansowany na rotmistrza ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1929 i 1. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[12]. W marcu 1930 został przeniesiony do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr IX w Brześciu na stanowisko dowódcy oddziału sztabowego[13][14][15], a w marcu 1931 do 8 pułku strzelców konnych w Chełmnie[16][17]. Dowodził szwadronem oraz był adiutantem pułku[1]. Z dniem 31 lipca 1934 został przeniesiony z dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr VIII w stan spoczynku[18]. W 1938 jako oficer stanu spoczynku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Radom i posiadał przydział do Okręgowej Kadry Oficerskiej Nr I[19].

W 1939 został zmobilizowany do 1 pułku szwoleżerów[1]. Internowany przez Sowietów znalazł się w obozie w Starobielsku, lecz jego nazwisko nie znalazło się na liście wywozowej do Charkowa[20], a dalsze losy nie są dokładnie znane[21].

Minister Obrony Narodowej decyzją Nr 439/MON z 5 października 2007 awansował go pośmiertnie do stopnia majora[22]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c d e Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 282.
  2. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-12-28].
  3. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-12-28].
  4. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-12-28].
  5. ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych nr 55, poz. 1730 z 20 maja 1919 r. s. 1261.
  6. ↑ Lista kapitanów i poruczników, którzy w czasie wojny pełnili funkcje dowódców, Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce, sygn. 701/1/121, s. 395.
  7. ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 395, 726, tu podano, że urodził się 25 stycznia 1893.
  8. ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 284.
  9. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1032, 1041.
  10. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 942, 951.
  11. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 291, 354.
  12. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 3 kwietnia 1929, s. 107.
  13. ↑ a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-12-28].
  14. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31 marca 1930, s. 107.
  15. ↑ Rocznik oficerów kawalerii 1930 ↓, s. 64, 86.
  16. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26 marca 1931, s. 103.
  17. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 154, 662.
  18. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934, s. 282.
  19. ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 4 marca 1938, s. 5.
  20. ↑ Potrzebne doprecyzowanie - listy wywozowej do Charkowa strona polska w ogóle nie ma, nie jest zatem możliwe stwierdzenie, czy czyjeś nazwisko na niej widnieje, czy też nie. Istnieje lista NKWD więźniów znajdujących się w obozie w Starobielsku i lista tych, którzy z niego ubyli (sowiecki eufemizm na zamordowanie). Musi chodzić o jedną z tych dwóch list.
  21. ↑ Uczniowie i absolwenci kieleckiego Gimnazjum Rządowego im. M. Reja / S. Żeromskiego oraz Seminarium Nauczycielskiego zamordowani przez NKWD w IV i V 1940 r, Oleandry Biuletyn Związku Piłsudczyków Oddział Świętokrzyski Nr 15, marzec-kwiecień 2005.
  22. ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  23. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 stycznia 1923, s. 34, jako „Franciszek Skowron”.
  24. ↑ Księga Jazdy Polskiej 1938 ↓, s. 414, 420.
  25. ↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199.
  26. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-12-28].
  27. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-12-28].
  28. ↑ Franciszek Latinik: Walka o Śląsk Cieszyński w r. 1919. Cieszyn: 1934, s. 142. [dostęp 2020-05-06].

Bibliografia