Jaromir I

Jaromir I
książę rugijski
Okres

od 1170
do 1218

Następca

Barnuta

Dane biograficzne
Data urodzenia

przed 1141

Data śmierci

przed sierpniem 1218

Ojciec

Racław rugijski

Żona

Hildegarda

Dzieci

Barnuta,
Wisław I,
Przybygniew,
Łucja,
Świętopełk

Domniemany nagrobek Jaromira I w Bergen na Rugii

Jaromir I (ur. przed 1141 r.; zm. 1218 r., przed sierpniem) – książę rugijski od 1170 r.

Życiorys

Według pomorskiego kronikarza Tomasza Kantzowa jego ojcem był Racław rugijski (1105-1141). Rządził wraz z bratem Tesławem. 15 czerwca 1168 r. król duński Waldemar I Wielki i biskup Roskilde Absalon zdobyli warowną świątynię Arkona. Po rokowaniach, które prowadził biskup Absalon, książęta rugijscy poddali bez walki swoją stolicę Charenzę, złożyli hołd lenny królowi duńskiemu i zobowiązali się przyjąć chrześcijaństwo. Tesław jest po raz ostatni wzmiankowany w 1170 r.

Od ok. 1180 r. Jaromir I rezydował w grodzie Rudard koło Bergen. Polecił wówczas rozpocząć budowę kościoła mariackiego i palatium w Bergen. Z powodu sprzeciwu Duńczyków musiał zmienić plany. Zrezygnował z budowy palatium, a przy kościele ufundował klasztor benedyktynek.

Od 1181 r. Jaromir występuje w źródłach, jako jedyny władca Rugii. Jako wasal Danii, Jaromir brał udział w wyprawach wojennych duńskich władców na teren Pomorza. Gdy król duński Kanut VI odmówił złożenia hołdu Fryderykowi Barbarossie, książę zachodniopomorski Bogusław I usiłował podporządkować sobie Rugię. Flota pomorska poniosła jednak klęskę w Zatoce Greifswaldzkiej pokonana przez siły rugijskie i duńskie. W tym samym i następnym roku wojska duńsko-rugijskie zaatakowały obszary nad Pianą i Zalewem Szczecińskim. W 1186 r. Bogusław I musiał złożyć hołd królowi duńskiemu. W 1189 r. Jaromir został mianowany przez Kanuta VI regentem w imieniu małoletnich synów Bogusława I, Bogusława II i Kazimierza II, na miejsce obalonego szczecińskiego kasztelana Warcisława Świętoborzyca. Do 1208 r. rzeczywiste rządy w księstwie sprawowała jednak matka książąt – Anastazja (córka księcia wielkopolskiego Mieszka III Starego).

Poza Rugią, Jaromir I na stałym lądzie panował nad terenami aż do górnej Piany, ziemiami Wusterhusen, Loitz, Gützkow, Miserez i Ziethen. Ziemie Lassan i Ziethen po sporze z księżną-wdową Anastazją, król duński przyznał księstwu zachodniopomorskiemu. W 1198 r. wybuchła wojna pomiędzy Danią a Pomorzem i Brandenburgią. W jej wyniku Jaromir utracił tereny na południe od rzeki Ryck. W celu umocnienia swojej granicy w 1199 r. ufundował u ujścia rzeki Ryck opactwo cystersów w Eldenie koło Greifswaldu zasiedlone mnichami ze zniszczonego klasztoru w Dargunie. Wkrótce zakonnicy z Eldeny rozpoczęli kolonizację swoich posiadłości osadnikami z Dolnej Saksonii, Westfalii i Starej Marchii. W okresie rządów Jaromira I Rugia była stosunkowo gęsto zasiedlona przez Słowian i nie objęła jej niemiecka kolonizacja. Książę w czasie swoich rządów wspierał chrześcijaństwo i fundował kościoły. Po śmierci został pochowany w kościele w Bergen na Rugii. W wieży na północ od głównego wejścia zachował się kamień uchodzący za nagrobek Jaromira I. Według innej wersji upamiętnia on pogańskiego kapłana.

Potomstwo

Jaromir I ożenił się Hildegardą, córką króla duńskiego Kanuta V. Z tego małżeństwa pochodziło pięcioro dzieci:

  1. Barnuta (ur. przed 1193 r., zm. po 1235 r.)
  2. Wisław I (ur. przed 1193 r., zm. 1255-1256)
  3. Przybygniew (wzmiankowany w 1232 r.)
  4. Łucja (ślub przed 1194 r., ostatnia wzmianka w 1208 r.), żona Władysława Laskonogiego
  5. Świętopełk (wzmiankowany w 1207 r.)

Bibliografia

  • Joachim Wächter:Das Fürstentum Rügen – Ein Überblick. W: Beiträge zur Geschichte Vorpommerns: die Demminer Kolloquien 1985–1994. Thomas Helms Verlag, Schwerin 1997, ISBN 3-931185-11-7.