Janusz Ziółkowski

Janusz Ziółkowski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

6 kwietnia 1924
Sosnowiec

Data i miejsce śmierci

5 kwietnia 2000
Poznań

Profesor nauk fizycznych
Specjalność: socjologia miasta
Alma Mater

Uniwersytet Poznański

Doktorat

1955 – nauk prawnych
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Habilitacja

1957 – nauk humanistycznych
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Profesura

1972

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Rektor
Uczelnia

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Okres spraw.

1981–1982

Poprzednik

Benon Miśkiewicz

Następca

Zbigniew Radwański

Szef Kancelarii Prezydenta RP
Okres spraw.

1991–1995

Poprzednik

Jarosław Kaczyński

Następca

Tomasz Kwiatkowski

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski Komandor Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Krzyż Wielki Orderu Zasługi RFN

Janusz Aleksander Ziółkowski (ur. 6 kwietnia 1924 w Sosnowcu, zm. 5 kwietnia 2000 w Poznaniu[1]) – polski socjolog, profesor nauk humanistycznych[2], działacz społeczny, senator I kadencji, w latach 1992–1995 szef Kancelarii Prezydenta RP.

Życiorys

Grób Janusza Ziółkowskiego na cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan

W latach 1936–1939 uczył się w Liceum Ogólnokształcącym im. Bolesława Prusa w Sosnowcu. Maturę zdał wiosną 1945 w IV Liceum Ogólnokształcącym im. Stanisława Staszica w Sosnowcu[3]. Był absolwentem Uniwersytetu Poznańskiego oraz London School of Economics and Political Science. Po II wojnie światowej rozpoczął pracę w Miejskiej Radzie Narodowej w Poznaniu.

W 1956 został adiunktem na Wydziale Filozoficzno-Historycznym UAM. W 1972 uzyskał tytuł profesora nauk humanistycznych[4]. Pracował na placówkach UNESCO w Nowym Delhi i Paryżu, w Radzie Europy. W 1981 został demokratycznie wybrany na rektora Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu[5], jednak już w następnym roku został usunięty z tego stanowiska przez ówczesne władze komunistyczne.

W 1989 brał po stronie „Solidarności” udział w obradach Okrągłego Stołu w podzespole do spraw nauki, oświaty i postępu technicznego. Był członkiem Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie. W wyborach parlamentarnych został senatorem I kadencji z ramienia KO[6]. Zasiadał w Obywatelskim Klubie Parlamentarnym. W latach 1991–1992 był sekretarzem stanu do spraw stosunków międzynarodowych w Urzędzie Rady Ministrów[2] (poprzednik KPRM), od 1 listopada 1991 był p.o. szefa Kancelarii Prezydenta, a od 17 marca 1992 do 11 maja 1995 szefem tego urzędu.

Zmarł 5 kwietnia 2000 w Poznaniu, gdzie został pochowany na cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan.

Publikacje

Janusz Ziółkowski był autorem około 130 prac naukowych z dziedzin takich jak socjologia miasta, rozwój gospodarczy, religia, demografia. Opublikował m.in.:

  • Sosnowiec – drogi i czynniki rozwoju miasta przemysłowego (1960),
  • Urbanizacja, miasto, osiedle (1965),
  • Poznań – społeczno-przestrzenne skutki industrializacji (red.; 1967),
  • Socjologia i planowanie społeczne (red.; 1972),
  • Czym jest dla Ciebie miasto Poznań? (red.; 1984).

Odznaczenia i wyróżnienia

Upamiętnienie

W 2013 jego imieniem nazwano skwer u zbiegu ulic Marcelińskiej, Grochowskiej i Rycerskiej w Poznaniu na Grunwaldzie[11], a w 2014 na skwerze odsłonięto upamiętniający go obelisk z piaskowca autorstwa profesor Hanny Ograbisz-Krawiec[12].

Życie prywatne

Mąż Hanny z domu Matuszewskiej, ojciec pięciorga dzieci, w tym Adama i Marka Ziółkowskiego.

Przypisy

  1. Profesor Ziółkowski nie żyje. polskalokalna.pl, 2000-04-05. [dostęp 2012-06-02].
  2. a b Gabriel Mérétik (red.): Wykaz 2000 osób sprawujących władzę w RP. Warszawa: Wydawnictwo Wiejska, 1994, s. 13.
  3. Absolwenci z tytułem profesorskim i innymi tytułami naukowymi IV Liceum Ogólnokształcącym im. Stanisława Staszica w Sosnowcu. staszic.edu.pl. [dostęp 2012-06-02].
  4. Prof. dr hab. Janusz Ziółkowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2012-06-02].
  5. Poczet Rektorów 1919–2008: Janusz Ziółkowski. amu.edu.pl. [dostęp 2016-06-04].
  6. Informacje na stronie Senatu. [dostęp 2012-06-02].
  7. M.P. z 1996 r. nr 13, poz. 176
  8. a b Ziółkowski Janusz. sosnowiec.pl. [dostęp 2012-06-02].
  9. Honorowi i zasłużeni obywatele Miasta Poznania: 1993. poznan.pl. [dostęp 2013-02-17].
  10. Magdalena Bajer. Ziółkowscy. „Forum Akademickie”. Nr 11, 2002. [dostęp 2012-06-02]. 
  11. Ulica Żołnierzy Wyklętych i skwer prof. Janusza Ziółkowskiego. gloswielkopolski.pl, 2014-09-05. [dostęp 2016-06-04].
  12. Na Grunwaldzie odsłonięto obelisk prof. Janusza Ziółkowskiego. poznan.pl, 2014-06-26. [dostęp 2016-06-04].

Linki zewnętrzne