Janusz Aleksander Ziółkowski (ur. 6 kwietnia 1924 w Sosnowcu , zm. 5 kwietnia 2000 w Poznaniu [1] ) – polski socjolog , profesor nauk humanistycznych[2] , działacz społeczny, senator I kadencji , w latach 1992–1995 szef Kancelarii Prezydenta RP .
Życiorys
Grób Janusza Ziółkowskiego na cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan
W latach 1936–1939 uczył się w Liceum Ogólnokształcącym im. Bolesława Prusa w Sosnowcu. Maturę zdał wiosną 1945 w IV Liceum Ogólnokształcącym im. Stanisława Staszica w Sosnowcu[3] . Był absolwentem Uniwersytetu Poznańskiego oraz London School of Economics and Political Science . Po II wojnie światowej rozpoczął pracę w Miejskiej Radzie Narodowej w Poznaniu .
W 1956 został adiunktem na Wydziale Filozoficzno-Historycznym UAM. W 1972 uzyskał tytuł profesora nauk humanistycznych[4] . Pracował na placówkach UNESCO w Nowym Delhi i Paryżu , w Radzie Europy . W 1981 został demokratycznie wybrany na rektora Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu[5] , jednak już w następnym roku został usunięty z tego stanowiska przez ówczesne władze komunistyczne.
W 1989 brał po stronie „Solidarności” udział w obradach Okrągłego Stołu w podzespole do spraw nauki, oświaty i postępu technicznego. Był członkiem Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie . W wyborach parlamentarnych został senatorem I kadencji z ramienia KO[6] . Zasiadał w Obywatelskim Klubie Parlamentarnym . W latach 1991–1992 był sekretarzem stanu do spraw stosunków międzynarodowych w Urzędzie Rady Ministrów [2] (poprzednik KPRM ), od 1 listopada 1991 był p.o. szefa Kancelarii Prezydenta , a od 17 marca 1992 do 11 maja 1995 szefem tego urzędu.
Zmarł 5 kwietnia 2000 w Poznaniu, gdzie został pochowany na cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan .
Publikacje
Janusz Ziółkowski był autorem około 130 prac naukowych z dziedzin takich jak socjologia miasta, rozwój gospodarczy, religia, demografia. Opublikował m.in.:
Sosnowiec – drogi i czynniki rozwoju miasta przemysłowego (1960),
Urbanizacja, miasto, osiedle (1965),
Poznań – społeczno-przestrzenne skutki industrializacji (red.; 1967),
Socjologia i planowanie społeczne (red.; 1972),
Czym jest dla Ciebie miasto Poznań? (red.; 1984).
Odznaczenia i wyróżnienia
Upamiętnienie
W 2013 jego imieniem nazwano skwer u zbiegu ulic Marcelińskiej, Grochowskiej i Rycerskiej w Poznaniu na Grunwaldzie [11] , a w 2014 na skwerze odsłonięto upamiętniający go obelisk z piaskowca autorstwa profesor Hanny Ograbisz-Krawiec [12] .
Życie prywatne
Mąż Hanny z domu Matuszewskiej, ojciec pięciorga dzieci, w tym Adama i Marka Ziółkowskiego .
Przypisy
Linki zewnętrzne
Rektorzy Uniwersytetu Poznańskiego (1919–1939)
Rektorzy tajnego Uniwersytetu Ziem Zachodnich (1940–1945)
Rektorzy Uniwersytetu Poznańskiego (1945–1955)
Rektorzy Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (od 1955)
od 4 lipca 1989 do 25 listopada 1991
Marszałek Senatu
Wicemarszałkowie
Członkowie
Identyfikatory zewnętrzne: