Janusz Warnecki

Janusz Warnecki
Ilustracja
Imię i nazwisko

Jan Marian Kozłowski

Data i miejsce urodzenia

2 lipca 1895
Warszawa

Data i miejsce śmierci

4 lutego 1970
Warszawa

Zawód

aktor, reżyser, dyrektor teatrów

Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy II klasy Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal 10-lecia Polski Ludowej
Odznaka Nagrody Państwowej Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (złota)
Multimedia w Wikimedia Commons

Janusz Warnecki, właśc. Jan Marian Kozłowski[1] (ur. 2 lipca 1895 w Warszawie, zm. 4 lutego 1970 tamże) – polski aktor teatralny i filmowy, reżyser, dyrektor teatrów Lwowa, Warszawy i Krakowa[2].

Życiorys

Urodził się w rodzinie Józefa Kozłowskiego, urzędnika, i Michaliny ze Świątkowskich, właścicielki magazynu krawieckiego[1]. Ukończył w 1914 gimnazjum OO. Jezuitów w Chyrowie[1]. W latach 1915–1916 należał do zespołu pod kier. D. Baranowskiego, początkowo w Zakopanem, później grał w Teatrze Nowym w Tarnowie i objazdach Galicji[1]. W niepodległej Polsce występował na scenach: Teatru Miejskiego we Lwowie (1918–1921), Teatru Polskiego w Warszawie (1921–1926), Teatru Stańczyk w Warszawie (1922), Teatru Komedia w Warszawie (1923–1924), Teatru Nowego w Poznaniu (1926–1927), Teatrów Miejskich w Warszawie (1928–1929)[1]. W 1928 zdał eksternistyczny egzamin reżyserski przed komisją ZASP-u w Warszawie[1]. Od 1929 więc pracował jako reżyser, aktor oraz na stanowiskach kierowniczych w teatrach warszawskich i lwowskich[1]. Pełnił funkcję dyrektora Teatru Letniego w Warszawie (1936–1937), Teatrów Miejskich we Lwowie (1937–1938) i Teatru Muzycznego Domu Wojska Polskiego w Warszawie (1947)[1].

W okresie okupacji niemieckiej był członkiem Tajnej Rady Teatralnej, pracował w cukierni „Napoleonka”, barze „Tempo” i kawiarni „U Aktorek”[1]. W ramach represji po zamachu na Igo Syma, w marcu 1941 został aresztowany przez Niemców i osadzony na Pawiaku[3]. Od początku 1942 do 1944 był wykładowcą konspiracyjnego PIST w Warszawie[1]. Walczył w powstaniu warszawskim. Po upadku powstania przebywał w obozie w Pruszkowie, następnie został wywieziony do Kasinki k. Mszany Dolnej[1].

Po wojnie, w sezonie 1945/46 pełnił funkcje kierownika artystycznego w krakowskim Starym Teatrze[1]. Pracował dla tej instytucji także jako aktor, reżyser i wykładowca Studio Aktorskiego[1]. Po decyzji o połączeniu Starego Teatru z Teatrem im. Słowackiego (1946) zdecydował się opuścić Kraków[1]. Był dyrektorem Teatru Syrena w Warszawie w latach 1954–1955[4]. W latach 1956–1965 pracował na stanowisku profesora zwyczajnego w Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie[1]. Od 1956 do 1961 był dyrektorem Teatru Polskiego Radia, jednocześnie nie tylko występując w tamtejszych słuchowiskach ale też je reżyserując[1].

Aktor zmagał się z cukrzycą i jej powikłaniami[5]. W 1960 roku przeszedł zabieg amputacji nogi[1]. Kalectwo utrudniło mu stałą pracę w radiu i występy[1]. Jednakże, po okresie nieobecności na scenie i w eterze[6], podjął współpracę z Teatrem Telewizji[1].

Od 17 sierpnia 1929 był mężem aktorki Janiny z Rafalskich (1901–1988)[1]. Jego córka Jadwiga Colonna-Walewska była aktorką[1].

Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 161-6-9,10)[7].

Filmografia (wybór)

Aktor
Reżyser

Ordery i odznaczenia

Nagrody (wybór)

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w Janusz Warnecki, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy) [dostęp 2023-11-29].
  2. ↑ Cmentarz Powązkowski w Warszawie. (red.). Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984. ISBN 83-03-00758-0.
  3. ↑ Władysław Bartoszewski, Bogdan Brzeziński, Leszek Moczulski: Kronika wydarzeń w Warszawie 1939–1949. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970, s. 43.
  4. ↑ Dyrektorzy Teatru Syrena. teatrsyrena.pl. [dostęp 2023-03-12]. (pol.).
  5. ↑ Maria Kopeć: „Ha! rozumiem... Będę grał” Wsłuchiwanie się w ciszę swego serca – słuchanie drugiego człowieka. [w:] Krystian Cieśliński: Mistrz Ortografii Gminy Czerniejewo [on-line]. 2017-05-26. [dostęp 2022-03-12].
  6. ↑ Ilona Berezowska: Lista Mocy 1918-2018. Janusz Warnecki. Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji (niepelnosprawni.pl), 2019-01-29. [dostęp 2022-03-12].
  7. ↑ Cmentarz Stare Powązki: Kozłowscy, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-12-19].
  8. ↑ M.P. z 1950 r. nr 6, poz. 58 „za zasługi położone dla Narodu i Państwa w dziedzinie (...) oświaty, kultury i sztuki”.
  9. ↑ M.P. z 1934 r. nr 259, poz. 338 „za zasługi na polu sztuki scenicznej”.
  10. ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki - wskazany jako Warnecki-Kozłowski Janusz.
  11. ↑ Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, nr 25, 1 grudnia 1965, s. 2.
  12. ↑ Uchwała Prezydium Rządu w sprawie przyznania nagród za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki za rok 1952. „Trybuna Ludu”. Rok V, Nr 203 (1265), s. 6, 23 lipca 1952. Warszawa: KC PZPR. [dostęp 2024-08-02]. 
  13. ↑ Dziennik Polski, rok VIII, nr 176, (2639), s. 3.

Linki zewnętrzne