Jan Żaryn

Jan Żaryn
Ilustracja
Jan Żaryn (2015)
Pełne imię i nazwisko

Jan Krzysztof Żaryn

Data i miejsce urodzenia

13 marca 1958
Warszawa

Zawód, zajęcie

nauczyciel akademicki, historyk, publicysta

Tytuł naukowy

profesor nauk humanistycznych

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Stanowisko

senator IX kadencji (2015–2019), p.o. dyrektora Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego (2020–2024)

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Złoty Medal „Zasłużony dla Nauki Polskiej Sapientia et Veritas”

Jan Krzysztof Żaryn (ur. 13 marca 1958 w Warszawie[1]) – polski historyk, zajmujący się w szczególności historią Kościoła katolickiego w Polsce w XX wieku, historią obozu narodowego oraz dziejami emigracji politycznej po 1945, nauczyciel akademicki, profesor nauk humanistycznych. Senator IX kadencji, w latach 2020–2024 p.o. dyrektora Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego.

Życiorys

Wykształcenie i działalność naukowa

Absolwent XV Liceum Ogólnokształcącego im. Narcyzy Żmichowskiej w Warszawie[2]. Pod koniec lat 70. uczęszczał na spotkania organizowane przez Towarzystwo Kursów Naukowych. W 1984 ukończył studia na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Specjalizował się w archiwistyce i pedagogice w ramach ukończonych rok później studiów podyplomowych. W latach 1980–1984 był członkiem zarządu samorządu studenckiego na Wydziale Historycznym UW[3].

W latach 1984–1990 pracował jako nauczyciel historii w warszawskich liceach ogólnokształcących, głównie w II Liceum Ogólnokształcącym im. Stefana Batorego[2]. Od 1997 do 2006 zatrudniony w Instytucie Historii Polski Polskiej Akademii Nauk im. Tadeusza Manteuffla[3]. W 1996 doktoryzował się tam na podstawie pracy pt. Stosunki między władzą państwową a Kościołem katolickim w Polsce w latach 1945–1950[4]. W grudniu 2000 został zatrudniony w Biurze Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej. W 2003 został również wykładowcą Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, początkowo jako kierownik katedry Historii Kościoła w Czasach Najnowszych, później jako profesor w tej katedrze oraz w Instytucie Nauk Historycznych UKSW. Od 2003 do 2006 wykładał także na Uniwersytecie Warszawskim[3][2][4]. W 2004, na podstawie rozprawy Dzieje Kościoła katolickiego w Polsce 1944–1989, uzyskał w Instytucie Historii PAN stopień doktora habilitowanego[4]. Postanowieniem prezydenta RP z 26 lutego 2013 otrzymał tytuł naukowy profesora nauk humanistycznych[5].

11 stycznia 2006 został dyrektorem Biura Edukacji Publicznej IPN. 9 kwietnia 2009 usunięto go z tego stanowiska. Decyzję tę podjęto po tym, jak w wywiadzie dla radia Tok FM Jan Żaryn stwierdził, że Lech Wałęsa otrzymał tzw. status pokrzywdzonego bezprawnie[6]. Objął następnie funkcję doradcy prezesa IPN Janusza Kurtyki, którą pełnił do jego śmierci w 2010.

Jego publikacje ukazały się m.in. w „Acta Poloniae Historica”, „Kwartalniku Historycznym”, „Biuletynie IPN”, „Przeglądzie Katolickim”, „Ładzie”, „Gazecie Niedzielnej” w Londynie, „Gazecie Polskiej”, „Arcanach”, „W Sieci”, „Gazecie Polskiej Codziennie” i „Więzi”. W okresie 1995–1998 był redaktorem naczelnym pisma kombatantów NSZ „Szaniec Chrobrego”[3]. W 2012 został redaktorem naczelnym miesięcznika „Na Poważnie”[7], a w 2013 objął stanowisko redaktora naczelnego miesięcznika „W Sieci Historii”, który powstał w wyniku przekształcenia tego pisma[8].

Działalność polityczna i społeczna

Działał w Ruchu Młodej Polski[2]. 10 listopada 1982 został zatrzymany przez funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej podczas nielegalnej demonstracji patriotycznej pod zarzutem brania udziału w zbiegowisku i stawiania czynnego oporu, a następnie osadzony został na Białołęce[1]. Wkrótce zwolniony z aresztu śledczego, natomiast wiosną 1983 został uniewinniony przed sądem rejonowym w Warszawie. W 1985 związał się wraz z żoną ze środowiskiem Studium Kultury Chrześcijańskiej przy kościele św. Trójcy w Warszawie. W 1989 był jednym z twórców Katolickiego Stowarzyszenia Wychowawców, był również prezesem oddziału warszawskiego tej organizacji[2]. W 1989 został członkiem NSZZ „Solidarność”, a w latach 90. filistrem korporacji akademickiej Arkonia[2].

W wyborach parlamentarnych w 1993 bezskutecznie ubiegał się o mandat poselski z warszawskiej listy komitetu wyborczego Porozumienie Centrum-Zjednoczenie Polskie (jako protegowany Wojciecha Ziembińskiego[2]).

W 1998 wstąpił do Towarzystwa Miłośników Historii, a także został członkiem komitetu redakcyjnego „Biblioteki im. św. Jadwigi Królowej”, powołanej przez Towarzystwo im. Stanisława ze Skarbimierza. W 1999 objął funkcję sekretarza Komitetu dla Upamiętnienia Polaków Ratujących Żydów, a w 2004 został przewodniczącym Komisji Historycznej tego komitetu. W latach 2000–2003 był członkiem rady programowej Fundacji Dzieło Nowego Tysiąclecia. W 2007 wszedł w skład rady fundatorów Fundacji „Żołnierzy Wyklętych”[9]. Zasiadł również w radzie historycznej Związku Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych[10]. W 2010 został przewodniczącym kapituły Nagrody im. Jacka Maziarskiego[11].

W 2011 objął funkcję prezesa Stowarzyszenia Polska Jest Najważniejsza, powołanego przez członków warszawskiego komitetu poparcia Jarosława Kaczyńskiego w wyborach prezydenckich w 2010[12]. Został również koordynatorem mazowieckich struktur Ruchu Społecznego im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego. W wyborach parlamentarnych w 2011 bez powodzenia startował do Senatu z ramienia Prawa i Sprawiedliwości w okręgu nr 85[13]. W 2012 objął funkcję przewodniczącego Społecznego Komitetu Obchodów Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”[14].

W wyborach parlamentarnych w 2015 ponownie wystartował do Senatu z ramienia PiS (tym razem w okręgu nr 40), uzyskując mandat senatora IX kadencji[15]. W 2018 został powołany w skład rady przy Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku[16]. W wyborach parlamentarnych w 2019 bez powodzenia ubiegał się o senacką reelekcję, przegrywając z kandydatką Koalicji Obywatelskiej Jolantą Hibner[17]. W lutym 2020 minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński powierzył mu pełnienie funkcji dyrektora nowo powołanego Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego[18]. Został odwołany z tego stanowiska w kwietniu 2024 przez ministra Bartłomieja Sienkiewicza[19].

Odznaczenia i wyróżnienia

W 2009, za wybitne zasługi w dokumentowaniu i upamiętnianiu prawdy o najnowszej historii Polski, został odznaczony przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[20]. W 2021, za wybitne zasługi w upowszechnianiu wiedzy o najnowszej historii Polski, za działalność naukową, społeczną i patriotyczną, został przez prezydenta Andrzeja Dudę odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą tego orderu[21].

W 2005 otrzymał Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[22], a w 2023 Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości[23] oraz Złoty Medal „Zasłużony dla Nauki Polskiej Sapientia et Veritas”[24].

W 2010 Klub Jagielloński im. św. Kazimierza przyznał mu wyróżnienie dla historyków zajmujących się dziejami najnowszymi w okresie III RP[25]. W 2014 wyróżniony medalem Polonia Mater Nostra Est[26]. Otrzymał również m.in. Nagrodę im. Jerzego Łojka, Nagrodę im. Ireny i Franciszka Skowyrów, Medal Komitetu Powązkowskiego i Medal „10 lat Instytutu Pamięci Narodowej”[27].

Życie prywatne

Syn Stanisława i Aleksandry z domu Jankowskiej. Był ministrantem w kościele św. Aleksandra w Warszawie[2]. Żonaty z Małgorzatą, z zawodu historyczką. Mają troje dzieci: Annę, Stanisława i Krzysztofa[2].

Wybrane publikacje

  • Głębokie. Historia i zabytki (współautor z Małgorzatą Żaryn), 1992.
  • Historia Polski do roku 1795 (współautor z Alicją Dybkowską), 1995.
  • Polskie dzieje od czasów najdawniejszych do współczesność (współautor z Alicją Dybkowską i Małgorzatą Żaryn), 1995.
  • Kościół a władza w Polsce. 1945–1950, 1997.
  • Stolica Apostolska wobec Polski i Polaków w latach 1944–1958 w świetle materiałów ambasady RP przy Watykanie. Wybór dokumentów, 1998.
  • Leszek Prorok – człowiek i twórca, 1999.
  • Kościół w Polsce w latach przełomu (1953–1958). Relacje ambasadora RP przy Stolicy Apostolskiej, 2000.
  • Dzieje Kościoła katolickiego w Polsce (1944–1989), 2003.
  • Kościół w PRL, 2004.
  • Kościół, naród, człowiek, czyli opowieść optymistyczna o Polakach w XX wieku, 2013.
  • Polska na poważnie, 2013.
  • Polska pamięć. O historii i polityce historycznej, 2017.
  • Polska wobec zagłady Żydów, 2019.

Przypisy

  1. a b Dane osoby z katalogu osób rozpracowywanych. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 2014-09-28].
  2. a b c d e f g h i Nota biograficzna na stronie prywatnej. [dostęp 2021-10-13].
  3. a b c d Dr hab. Jan Żaryn. ipn.gov.pl. [dostęp 2015-08-23].
  4. a b c Prof. dr hab. Jan Krzysztof Żaryn, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2015-08-23].
  5. M.P. z 2013 r. poz. 176.
  6. Jan Żaryn odwołany z IPN za słowa o Wałęsie. wp.pl, 9 kwietnia 2009. [dostęp 2015-08-23].
  7. Już jest! Prof. Jan Żaryn zaprasza do kupna i lektury nowego miesięcznika „Na poważnie”. Pisma o Polsce, historii i kulturze. wpolityce.pl, 11 kwietnia 2012. [dostęp 2015-08-23].
  8. Miesięcznik „Sieci Historii” debiutuje w cenie 4,90 zł. wirtualnemedia.pl, 16 marca 2013. [dostęp 2013-05-20].
  9. O nas. lastsoldiers.pl. [dostęp 2013-11-14].
  10. Władze ZŻNSZ. nsz.com.pl. [dostęp 2015-08-23].
  11. Nagroda im. Jacka Maziarskiego. jacekmaziarski.org. [dostęp 2019-05-23].
  12. Jan Żaryn przewodniczącym stowarzyszenia Polska Jest Najważniejsza. interia.pl, 17 marca 2011. [dostęp 2015-08-23].
  13. Serwis PKW – Wybory 2011. [dostęp 2015-08-23].
  14. Piotr Mazurek. Żołnierze wyklęci… przez III RP. „W Sieci Historii”. Nr 3, s. 79, 2014. 
  15. Znamy już wszystkich senatorów. tvn24.pl, 26 października 2015. [dostęp 2015-10-26].
  16. Minister Kultury powołał członków Rady Muzeum. muzeum1939.pl, 8 lutego 2018. [dostęp 2018-02-09].
  17. Serwis PKW – Wybory 2019. [dostęp 2021-06-19].
  18. Prof. Jan Żaryn – p.o. dyrektor Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. R. Dmowskiego i I.J. Paderewskiego. gov.pl, 17 lutego 2020. [dostęp 2023-12-09].
  19. Sara Bounaoui: Seria dymisji. Minister Sienkiewicz ogłosił decyzje. wp.pl, 11 kwietnia 2024. [dostęp 2024-04-11].
  20. M.P. z 2009 r. nr 35, poz. 536.
  21. M.P. z 2021 r. poz. 544.
  22. Historycy odznaczeni medalami „Gloria Artis”. naukawpolsce.pap.pl, 14 grudnia 2005. [dostęp 2013-02-12].
  23. Dyrektor IDMN z Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości!. idmn.pl, 10 lutego 2023. [dostęp 2023-02-26].
  24. Wybitni przedstawiciele nauki wyróżnieni medalami „Zasłużony dla Nauki Polskiej Sapientia et Veritas”. gov.pl, 15 listopada 2023. [dostęp 2023-11-16].
  25. Prestiżowe wyróżnienie dla trzech profesorów UKSW. uksw.edu.pl. [dostęp 2013-11-22].
  26. Order Polonia Mater Nostra Est dla prof. Jana Żaryna. wpolityce.pl, 17 maja 2014. [dostęp 2014-05-18].
  27. Biuro Edukacji Publicznej IPN przyznało medale. onet.pl, 20 grudnia 2010. [dostęp 2010-12-20].

Read other articles:

Bagian dari seriAteisme KonsepSejarah Antiteisme Ateisme dan agama(Kritik / Kritik terhadap agama,Diskriminasi terhadap ateisme) Sejarah ateisme Ateisme negara Jenis Implisit dan eksplisit Positif dan negatif Feminis Ateisme Baru Kristen India Hindu (Adevisme) Buddha Yahudi Muslim ArgumentasiTerhadap keberadaan Tuhan Argumen dari kehendak bebas Argumen disteleologis Argumen dari ketidakpercayaan Inkonsistensi wahyu Kekeliruan tanpa batas Ketersembunyian Ilahi Ketidakserupaan sifat Tuhan ...

 

PPPI beralih ke halaman ini. Untuk kegunaan lain, lihat PPPI (disambiguasi). Partai Pengusaha dan Pekerja Indonesia Ketua umumDaniel HutapeaSekretaris JenderalRudy PrayitnoDibentuk11 April 2002; 21 tahun lalu (2002-04-11)IdeologiPancasilaWarnaBiruKursi di DPR (2014)0 / 560 Situs webwww.partai-ppi.com Partai Pengusaha dan Pekerja Indonesia (PPPI) didirikan pada tanggal 11 April 2002 oleh Daniel Hutapea dengan tujuan untuk menyatukan pengusaha dan pekerja.[1] Partai ini bertujuan m...

 

العلاقات المجرية الأمريكية المجر الولايات المتحدة   المجر   الولايات المتحدة تعديل مصدري - تعديل   العلاقات المجرية الأمريكية هي العلاقات الثنائية التي تجمع بين المجر والولايات المتحدة.[1][2][3][4][5] مقارنة بين البلدين هذه مقارنة عامة ومرجعي�...

2013 single by Britney Spears PerfumeSingle by Britney Spearsfrom the album Britney Jean ReleasedNovember 3, 2013 (2013-11-03)RecordedJuly 2013GenreSynth-popLength3:59LabelRCASongwriter(s)Britney SpearsSia FurlerChristopher BraideProducer(s)will.i.amKeith HarrisChristopher BraideBritney Spears singles chronology Work Bitch (2013) Perfume (2013) Til It's Gone (2013) Music videoPerfume on YouTube Perfume is a song by American singer Britney Spears, taken from her eighth studio al...

 

Sebuah poster di 21-Area Health Promotion Center Camp Pendleton menggambarkan efek junk food yang dikonsumsi oleh banyak Marinir dan pelaut. Makanan kurang gizi (Inggris: junk food) adalah makanan tidak sehat yang tinggi kalori dari gula atau lemak, dengan sedikit serat makanan, protein, vitamin, mineral, atau bentuk nilai gizi penting lainnya.[1][2][3] Definisi yang tepat dapat berubah dari waktu ke waktu. Beberapa makanan berprotein tinggi, seperti daging yang di...

 

Синелобый амазон Научная классификация Домен:ЭукариотыЦарство:ЖивотныеПодцарство:ЭуметазоиБез ранга:Двусторонне-симметричныеБез ранга:ВторичноротыеТип:ХордовыеПодтип:ПозвоночныеИнфратип:ЧелюстноротыеНадкласс:ЧетвероногиеКлада:АмниотыКлада:ЗавропсидыКласс:Пт�...

Dedah boh itik adalah masakan khas dari daerah Aceh Besar, provinsi Aceh. Makanan ini berupa olahan dadar telur bebek yang dicampur dengan kelapa parut dan bumbu rempah-rempah khas seperti, serai, temurui, daun jeruk, bawang merah, bawang putih, cabe rawit, kunyit, jahe, jeruk nipis dan garam.[1] Penyajian Salah satu keunikan dari makanan ini adalah pada proses pengolahan biasanya menggunakan wajan tanah liat yang diberi alas daun pisang sehingga menghasilkan aroma wangi yang khas. ...

 

Song Daar kom die Alibama (in English: There comes the Alibama) is a traditional Afrikaans song[1] and Cape jazz song.[2] According to some sources, the song's history dates back to about 1863, and it originally referred to the warship, the CSS Alabama.[3][4] The English name, Alabama, was respelt in the Cape Dutch vernacular to Alibama. Origin A plaque commemorating the visit of the CSS Alabama to Simonstown in 1863. It is commonly believed that the ...

 

Mosque in Kukherd city, Iran For the administrative subdivisions, see Kukherd District and Kukherd Rural District. You can help expand this article with text translated from the corresponding article in Persian. (September 2014) Click [show] for important translation instructions. View a machine-translated version of the Persian article. Machine translation, like DeepL or Google Translate, is a useful starting point for translations, but translators must revise errors as necessary and co...

Voce principale: Supercoppa di San Marino. Trofeo Federale 2002Trofeo Federale 2002 Competizione Trofeo Federale Sport Calcio Edizione 16ª Organizzatore FSGC Date dal 2 ottobre 2002al 9 ottobre 2002 Luogo  San Marino Partecipanti 4 Formula torneo eliminazione diretta Risultati Vincitore Cailungo(1º titolo) Secondo Pennarossa Statistiche Incontri disputati 3 Gol segnati 10 (3,33 per incontro) Cronologia della competizione 2001 2003 Manuale Il Trofeo Federale 2002 è stato ...

 

Lambang kota Sarpsborg ialah sebuah kota dan kotamadya di Provinsi Østfold, Norwegia. Didirikan oleh Raja Viking Olav Haraldsson (Santo Olav) pada 1016. Saat itu Sarpsborg ialah ibu kota Norwegia. Kata Sarp berarti air terjun, yang tetap dan menjadi ciri penting industri. Borg berarti benteng, sehingga artinya secara keseluruhan; benteng dekat air terjun. Sayangnya sebagian besar kota tua didirikan di dekat sungai Glomma, setelah longsoran lumpur antara 1200-1400. Kota ini dibangun kembali d...

 

.as

.as البلد الولايات المتحدة  الموقع الموقع الرسمي  تعديل مصدري - تعديل   as. هو نطاق إنترنت من صِنف مستوى النطاقات العُليا في ترميز الدول والمناطق، للمواقع التي تنتمي لساموا الأمريكية.[1][2] مراجع ^ النطاق الأعلى في ترميز الدولة (بالإنجليزية). ORSN [الإنجليزية]. Archived ...

NFL team season 2015 Baltimore Ravens seasonOwnerStephen BisciottiGeneral managerOzzie NewsomeHead coachJohn HarbaughOffensive coordinatorMarc TrestmanDefensive coordinatorDean PeesHome fieldM&T Bank StadiumResultsRecord5–11Division place3rd AFC NorthPlayoff finishDid not qualifyPro BowlersLS Morgan CoxOLB Elvis DumervilP Sam KochG Marshal YandaUniform ← 2014 Ravens seasons 2016 → The 2015 season was the Baltimore Ravens' 20th in the National Football League (...

 

2004 book by Kathleen Taylor Brainwashing Book coverAuthorKathleen TaylorCountryUnited KingdomLanguageEnglishSubjectMind controlGenreSocial psychologyPublisherOxford University PressPublication date16 December 2004Media typeHardcoverPages336ISBN0-19-280496-0OCLC56648968Dewey Decimal153.853 22LC ClassBF633 .T39 2004 Brainwashing: The Science of Thought Control is a 2004 popular science book explaining mind control, which is also known as brainwashing, thought reform and coercive pers...

 

World War II military campaign For the World War I invasion, see German invasion of Belgium (1914). Battle of BelgiumPart of the German invasion of France and the Low Countries in World War IIBelgian soldiers under German guard following the fall of Fort Eben-Emael on 11 May 1940Date10–28 May 1940(2 weeks and 4 days)LocationBelgium and LuxembourgResult German victory Belgian surrender Establishment of Belgian government and army in exileTerritorialchanges German occupation of Belg...

Former American television series NHL on NBCNHL on NBC logo from 2012–2021.GenreNHL hockey telecastsCreated byNBCDirected byBilly McCoyTed Nathanson[1][2]Salvatore Nigita (technical director)Richard Sansevere (technical director)Presented byMike EmrickKenny AlbertEddie OlczykBrian BoucherPierre McGuireJohn ForslundBrendan BurkeA. J. MleczkoJoe MichelettiNHL on NBC commentatorsTheme music composerWilliam Goldstein (1973)[3]Opening themetbaEnding themetbaCountry of ori...

 

Mammals of the order Pholidota For other uses, see Pangolin (disambiguation). Pholidota redirects here. For the orchid, see Pholidota (plant). PangolinsTemporal range: 47.8–0 Ma PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Middle Eocene – present Pangolins from families Manidae, Patriomanidae, Eomanidae and Eurotamanduidae Scientific classification Domain: Eukaryota Kingdom: Animalia Phylum: Chordata Class: Mammalia Mirorder: Ferae Clade: Pholidotamorpha Order: PholidotaWeber, 1904 Subgroups [see...

 

American songwriter This biography of a living person needs additional citations for verification. Please help by adding reliable sources. Contentious material about living persons that is unsourced or poorly sourced must be removed immediately from the article and its talk page, especially if potentially libelous.Find sources: Nikolas Schreck – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (May 2013) (Learn how and when to remove this message) Nikolas S...

English footballer (born 2004) Sonny Perkins Perkins warming up for West Ham UnitedPersonal informationFull name Sonny Tufail Perkins[1]Date of birth (2004-02-10) 10 February 2004 (age 20)Place of birth Waltham Forest, England[2]Height 1.78 m (5 ft 10 in)Position(s) ForwardTeam informationCurrent team Leyton Orient (on loan from Leeds United)Youth career–2019 Leyton Orient2019–2021 West Ham UnitedSenior career*Years Team Apps (Gls)2021–2022 West Ham U...

 

WILD ADAPTER ジャンル ハードボイルド 漫画:WILD ADAPTER 作者 峰倉かずや 出版社 徳間書店 掲載誌 CharaコミックZERO-SUM増刊WARDゼロサムオンライン レーベル キャラコミックスZERO-SUMコミックス 巻数 7巻(続刊中) OVA:WILD ADAPTER 原作 峰倉かずや 監督 葛谷直行 シリーズ構成 星野尚 キャラクターデザイン 原田峰文 アニメーション制作 Anpro(全巻)Creators in Pack(下巻のみ) 製�...