PROFILPELAJAR.COM

Józef Łukaszewicz
	; Józef Łukaszewicz w czasie wykładu
Państwo działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	26 marca 1927 ; Duboja k. Pińska
Data i miejsce śmierci	26 sierpnia 2013 ; Wrocław
	profesor nauk matematycznych
Alma Mater	Uniwersytet Wrocławski
Doktorat	1957
Profesura	1971
Polska Akademia Nauki	Instytut Matematyczny PAN
Okres zatrudn.	1949–1970
Uczelnia	Politechnika Wrocławska
Okres zatrudn.	do 1955
Uczelnia	Uniwersytet Wrocławski
	Rektor Uniwersytetu Wrocławskiego
Poprzednik	Kazimierz Urbanik
Następca	Henryk Ratajczak
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Józef Łukaszewicz (ur. 26 marca 1927 w Duboji, zm. 26 sierpnia 2013 we Wrocławiu) – polski matematyk, żołnierz Armii Krajowej, profesor i rektor Uniwersytetu Wrocławskiego w latach 1981–1982, działacz katolicki.

Życiorys

W czasie II wojny światowej należał do Armii Krajowej, służył w 7 Wileńskiej Brygadzie AK. W 1944 roku został wywieziony do Kaługi i przebywał tam dwa lata. W 1946 powrócił do Polski, w 1950 ukończył studia matematyczne na Uniwersytecie Wrocławskim, był uczniem Hugo Steinhausa. Pracował równolegle w Instytucie Matematycznym PAN (1949–1970), Politechnice Wrocławskiej (do 1955). W latach 1948–1949 i od 1955 był pracownikiem Uniwersytetu Wrocławskiego, gdzie w 1957 otrzymał stopień kandydata nauk matematycznych (odpowiednik doktoratu), a w 1971 tytuł profesora nadzwyczajnego, m.in. był kierownikiem Katedry Statystyki (1958–1965) i Katedry Zastosowań Matematyki (1965–1969), a następnie Zakładu Zastosowań Matematyki i Statystyki Matematycznej (1969–1976 i 1980–1997). Od 1 września 1981 do 16 sierpnia 1982 roku był rektorem Uniwersytetu, został odwołany z przyczyn politycznych.

W swojej pracy zajmował się głównie probabilistycznym zastosowaniem matematyki, współpracą z antropologami, prawnikami i medykami, teorią obsługi masowej.

Należał do członków założycieli Klubu Inteligencji Katolickiej we Wrocławiu (1957), w latach 1981–1984 był członkiem Prymasowskiej Rady Społecznej, w latach 1985–1987 członkiem Rady Naukowej Episkopatu Polski, w latach 1987–1990 członkiem podkomisji Episkopatu Polski ds. młodzieży, w latach 1990–1993 członkiem Komisji Episkopatu Polski ds. ekumenizmu. Od 1982 zasiadał w Arcybiskupiej Radzie Społecznej przy Arcybiskupie Wrocławskim, od 1985 do 1991 był przewodniczącym komisji ds. świeckich i członkiem Komisji Głównej Synodu archidiecezji wrocławskiej. Należał do Komitetu Obywatelskiego przy przewodniczącym NSZZ „Solidarność” od 1988 do 1990 roku.

W 1972 otrzymał przyznaną przez Polskie Towarzystwo Matematyczne Nagrodę Główną PTM za osiągnięcia w dziedzinie zastosowań matematyki^[1]^[2] ufundowana przez MNSWiT. W 1973 został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, a w 2011 Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski – „za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce” (M.P. z 2011 r. nr 107, poz. 1075).

W PRL informacje na temat Józefa Łukaszewicza podlegały cenzurze. W 1977 roku jego nazwisko znajdowało się na specjalnej liście osób pod szczególną kontrolą cenzury. Zalecenia cenzorskie dotyczące jego osoby zanotował Tomasz Strzyżewski, który w swojej książce o peerelowskiej cenzurze opublikował notkę informacyjną z 7 stycznia 1977 roku Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk. Wytyczne dla cenzorów wymieniały jego nazwisko z adnotacją: „Wszelkie próby popularyzowania w środkach masowego przekazu (prasa codzienna, radio, TV, tygodniki społeczno-polityczne) niżej wymienionych osób należy sygnalizować kierownictwu GUKPPiW”. Zalecenia cenzorskie zezwalały jedynie na publikacje w prasie specjalistycznej, naukowej oraz skryptach itp.^[3]

Zmarł 26 sierpnia 2013 roku^[4].

Jego bratem bliźniakiem był fizyk Kazimierz Łukaszewicz.

Wybrane publikacje

Metody numeryczne i graficzne (1956)^[5]
Programowanie dla maszyny Elliott 803 ze szczególnym uwzględnieniem autokodu MARK 3 (1966)
Jak szukać optymalnych decyzji (1996)

Przypisy

↑ Józef Łukasiewicz: Nagroda główna PTM. 1972. [dostęp 2020-12-19]. (ang.).
↑ Krótkie informacje. „Wiadomości Matematyczne”. XIX (Annales Societatis Mathematicae Polonae, Series II), s. 68–71, 1975. Warszawa: Polskie Towarzystwo Matematyczne. DOI: 10.14708/wm.v19i01.3258. ISSN 2543-991X.
↑ Strzyżewski 2015 ↓, s. 139.
↑ Zmarł Profesor Józef Łukaszewicz. Uniwersytet Wrocławski. [dostęp 2013-08-29]. (pol.).
↑ Mieczysław Warmus, Józef Łukaszewicz: Metody numeryczne i graficzne. T. 12. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1956, seria: Biblioteka Matematyczna. LCCN 64053380.

Bibliografia

Poczet rektorów Uniwersytetu Wrocławskiego. uni.wroc.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-15)].
Kto jest kim w Polsce. Informator biograficzny. Edycja 2, wyd. Interpess, Warszawa 1989.
Kto jest kim we Wrocławiu. Informator biograficzny, wyd. FOX, Wrocław 1999.
Tomasz Strzyżewski: Wielka księga cenzury PRL w dokumentach. Warszawa: Prohibita, 2015. ISBN 978-83-61344-70-4.