I Liceum Ogólnokształcące im. Marii Skłodowskiej-Curie w Szczecinie – szkoła ponadpodstawowa, pierwsza po II wojnie światowej polska placówka oświatowa w województwie zachodniopomorskim[1], w roku 2012 zajmująca 9. miejsce w rankingu liceów w mieście[2], 16. miejsce w województwie i 307. w Polsce[3].
Historia
Początek rozwoju polskiego szkolnictwa na „Ziemiach Odzyskanych” wiąże się z nazwiskiem Janiny Szczerskiej, nauczycielki pochodzącej z Kresów Wschodnich, która przed wojną (1929–1939) pełniła obowiązki dyrektora Państwowego Gimnazjum Żeńskiego w Siedlcach[4]. Wracając pieszo z obozu w Ravensbrück w maju 1945 r. trafiła do Szczecina i postanowiła zamieszkać w tym mieście. Powierzono jej utworzenie polskiej szkoły dla dzieci nielicznych wówczas polskich mieszkańców. W zrujnowanym Szczecinie zwróciła uwagę na stosunkowo mało zniszczony budynek przedwojennego gimnazjum męskiego (aleja Piastów 12). W niedzielę 2 września 1945 r. odbyła się w tym budynku, osobiście przez Szczerską udekorowanym polską flagą[5], inauguracja roku szkolnego. W uroczystości wzięli udział niemal wszyscy ówcześni polscy mieszkańcy miasta, zgromadzeni wzdłuż alei Piastów[6][5]. Do szkoły podstawowej zapisano 36 uczniów (klasy I–VII, ulokowane na parterze, wkrótce przeniesiono do własnego budynku), a naukę w gimnazjum i liceum rozpoczęło 148 osób w różnym wieku i o różnych wojennych doświadczeniach[7]. Liczba licealistów szybko rosła – w końcu września było ich ok. 300[7], w końcu roku szkolnego 1945/1946 – 723[6], a w następnym roku już około tysiąca[6]. W 1946 r. utworzono dwie placówki gimnazjalno-licealne – szkołę:
żeńską – dzisiejsze I Liceum Ogólnokształcące przy Al. Piastów 12; dyr. Janina Szczerska,
Janinie Szczerskiej udało się zaangażować nauczycieli o dobrym, przedwojennym wykształceniu, którzy byli w stanie pokonać trudności związane np. z brakiem podręczników, pomocy dydaktycznych, przyborów do pisania, zeszytów. Realizowano przedwojenne programy nauczania (zwykle z wykorzystaniem przedwojennych podręczników) w 4-klasowym gimnazjum i 2-letnim liceum o zróżnicowanym profilu – typu humanistycznego i przyrodniczego[8]. Pomocy naukowych stopniowo przybywało, odremontowano budynek, szkoła zaczęła odnosić sukcesy – np. już w 1948 r. nauczyciel geografii, Jerzy Brinken (autor m.in. Słownika geografii turystycznej Polski[9]), zorganizował wielką wystawę geograficzną[6].
Pierwszymi nauczycielami byli – poza Janiną Szczerską i wymienionym wyżej Jerzym Brinkenem – m.in.: Józef Ciepiela, Wacław i Janina Grymowscy, Maria Gartnerowa, Józefa Danieyko, Stanisław Jaśkiewicz, Wiktoria Grodki, Bronisław Podhorski, Alfred Waldman, Halina Putowa, Janina Kulowa, Walentyna Pigłowska, Antoni Rogowski[8].
1945–1951 – Janina Szczerska (zwolniona w roku 1951 ze względów politycznych[6])
1951–1953 – Maria Wołczakowa
1953–1954 – Zygmunt Ziółkowski
1954–1955 – Zofia Altszylerowa
1955–1959 – Jan Rybarski
1959–1965 – ponownie Janina Szczerska
W pierwszych latach w szkole obowiązywała przedwojenna dyscyplina, w tym jednolity ubiór (szkolne mundurki); Janina Szczerska dowodziła, że zobowiązuje to uczennice do odpowiedniego zachowania, budzi odpowiedzialność za opinię o szkole. Lekcje rozpoczynano od modlitwy; w czasie szkolnych uroczystości odprawiano nabożeństwa kościelne. Szkoła zyskała miano „Klasztor”, a uczennice nazywano „Szczerytkami”. Od nauczycieli dyr. Szczerska rygorystycznie wymagała nie tylko kompetencji, ale również obowiązkowości, punktualności, dbałości o wygląd[6].
W dalszej historii szkoły są wymieniane m.in. daty:
1948 przekształcenie gimnazjum i liceum w 11-letnią I Szkołę Żeńską[1],
1958 – nadanie imienia Marii Skłodowskiej-Curie (8 listopada)[1],
1961 – przeniesienie do budynku przy al. Piastów 12 I. Liceum Ogólnokształcącego dla Pracujących im. Marii Konopnickiej (utworzonego w 1946 r. przy ul. Mickiewicza 16)[1],
1968 – przekształcenie I Szkoły Żeńskiej w 11-letnie koedukacyjne I Liceum Ogólnokształcące[1],
1977 – utworzenie Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 1, składającego się z I LO im. Marii Skłodowskiej-Curie i I LO im. Marii Konopnickiej[1],
1993 – utworzenie Stowarzyszenia „Jedynka” im. Janiny Szczerskiej[10],
1994 – utworzenie Wieczorowego Liceum Ogólnokształcącego dla Dorosłych „Jedynka” im. Janiny Szczerskiej[10][11].
Do LO dla Dorosłych „Jedynka” kandydaci są przyjmowani do klas I, II i III; absolwenci otrzymują świadectwo ukończenia liceum ogólnokształcącego, a po zdaniu odpowiednich egzaminów świadectwo maturalne. Motto szkoły brzmi[11]:
Może się zdarzyć, że urodziłeś się bez skrzydeł,
ale najważniejsze, żebyś nie przeszkadzał im wyrosnąć.
Budynek liceum
Budynek I LO należy do najciekawszych architektonicznych obiektów Szczecina[1].
Budynek zaprojektował Wilhelm Meyer-Schwartau; został wybudowany przez szczecińskie firmy budowlane w latach 1900–1903 z użyciem ciosów z piaskowcaśląskiego i sztucznego (zastosowanego w partii poddasza), przygotowanych przez dwie firmy w Berlinie. Elewację zwartej bryły budynku, pokryte gruboziarnistym szarym tynkiem, urozmaicono ryzalitami na narożach. Od strony ul. Chodkiewicza znajduje się trójboczna apsyda. Głównemu portalowi nadano styl późnoromański – archiwolty, ozdobione plecionką z motywami akantu, oparto na romańskich kolumnach, nad portalem umieszczono balkon przypominający romańską loggię, oknom nadano stylowy kształt (biforium i triforium)[1].
Najbardziej reprezentacyjną salą wewnątrz budynku jest znajdująca się na drugim piętrze aula o powierzchni 380 m² z emporą muzyczną dla 100 śpiewaków. Okna były pierwotnie przeszklone szkłem witrażowym o ciemnozielonej barwie, komponującej się z barwą ścian (czerwień, szary błękit i złoto); w apsydzie była umieszczona kopia obrazu Zmierzch bogów Maxa Gärtnera, berlińskiego malarza i architekta (nie zachowana)[1][13]. Poniżej, na pierwszym piętrze, zaprojektowano bibliotekę, a obok – gabinet dyrektora i gabinety nauczycielskie oraz salę konferencyjną. Poniżej biblioteki znajduje się sala gimnastyczna, obejmująca dwie kondygnacje (piwnica i I piętro). Przewidziano możliwość obserwacji imprez, odbywających się w tej sali, z korytarza I piętra przez okna i otwory arkadowe[1].
Współcześnie elewacja szkoły została z pietyzmem odnowiona (2000–2003)[14]. Wzbogacono i unowocześniono wyposażenie wnętrza, m.in. zorganizowano dwie pracownie komputerowe, skomputeryzowano bibliotekę i czytelnię, wybudowano basen do nauki pływania, siłownię, zorganizowano dwie pracownie komputerowe i unowocześniono wyposażenie gabinetów przedmiotowych.
dziennikarsko prawniczą – m.in. rozszerzony program języka polskiego, historii i wiedzy o społeczeństwie, współpraca ze szczecińskim sądami dla uczniów pełnoletnich;
biologiczno-medyczną – m.in. rozszerzone programy biologii, chemii i fizyki (przygotowanie do studiów na kierunkach: medycyna, biologia, chemia, wychowanie fizyczne, weterynaria);
matematyczno-fizyczno-informatyczna – rozszerzony program matematyki, fizyki i informatyki, a także przedmiot rozszerzony do wyboru: chemia lub język angielski;
lingwistyczno-teatralna (z językiem włoskim) – rozszerzone treści kształcenia z: języka angielskiego, języka polskiego, historii, zajęcia teatralne;
matematyczno-przyrodnicza – m.in. rozszerzony program matematyki i biologii, a także przedmiot rozszerzony do wyboru: chemia, język angielski lub fizyka
lingwistyczno-turystyczna – m.in. rozszerzony program języka angielskiego, języka niemieckiego, geografii oraz wiedzy o społeczeństwie;
Szkole przyznano tytuł „Szkoły z klasą” i Zachodniopomorski Znak Jakości. Jest objęta patronatem Wyższej Szkoły Integracji Europejskiej w Szczecinie i Oxford University Press. Utrzymuje kontakt ze szczecińskimi uczelniami wyższymi (m.in. ZUT, PUM) i z młodzieżą z Niemiec (m.in. Integrierte Gesamtschule Eckernförde lub Gymnasium Carolinum z Neustrelitz), Danii i Finlandii, uczestniczy w realizacji programów międzynarodowych, tj. Program „Comenius” 2010–2012 – Kraje nadbałtyckie w ujęciu zmian pan-europejskich: krajobraz, edukacja i zatrudnienie[18].
↑ abcdefghijWładysław Nowotniak: I Liceum Ogólnokształcące im. Marii Skłodowskiej-Curie. W: Praca zbiorowa, red. Tadeusz Białecki: Encyklopedia Szczecina. T. 1. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, Instytut Historii, Zakład Historii Pomorza Zachodniego, 1999, s. 539. ISBN 83-7241-089-5. (pol.).Sprawdź autora:1.
↑Lucyna Turek-Kwiatkowska: Janina Szczerska. W: Praca zbiorowa, red. Tadeusz Białecki: Encyklopedia Szczecina. T. 2. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, Instytut Historii, Zakład Historii Pomorza Zachodniego, 2000, s. 464. ISBN 83-7241-089-5. (pol.).Sprawdź autora:1.
↑ abAgata Rokicka: Jedynka, Szczerska i Szczerytki. [w:] Fragmenty wspomnień Janiny Szczerskiej i Piotra Zaremby [on-line]. www.radioszczecin.pl. [dostęp 2012-11-08]. (pol.).
↑ abcdefMałgorzataM.MachałekMałgorzataM., Szczecińskie lata Janiny Szczerskiej, Centrum Dialogu Przełomy, Muzeum Narodowe w Szczecinie. Brak numerów stron w książce
↑Brinken, Jerzy (1908– ). [w:] Most widely held works by Jerzy Brinken [on-line]. OCLC Online Computer Library Center, Inc.. [dostęp 2012-11-22]. (ang.).