Heinrich Dusemer von Afberg

Herb Heinricha Dusemer von Afberg jako wielkiego mistrza
Wielki mistrz zakonu krzyżackiego
Okres	od 1345 do 1351
Poprzednik	Ludolf König von Wattzau
Następca	Winrich von Kniprode
Dane biograficzne
Data i miejsce urodzenia	ok. 1280 prawdopodobnie na terenie Frankonii lub Bawarii
Data i miejsce śmierci	1353 Bratian
Miejsce spoczynku	Zamek w Malborku - kaplica św. Anny
Teksty w Wikiźródłach

Henryk Dusemer (ur. ok. 1280 prawdopodobnie we Frankonii, lub Bawarii, zm. 1353 w Bratianie) – wielki mistrz zakonu krzyżackiego w latach 1345–1351^[1].

Do zakonu wstąpił około 1311 i jako młody brat rycerz brał udział w walkach z Litwinami. Legenda zakonna głosiła, że wielokrotnie stawał w pojedynku z wielkim księciem litewskim Witenesem. Męstwu wojennemu, a nie umiejętnościom intelektu zawdzięczał szybki awans w hierarchii. W 1318 roku pojawia się jako członek konwentu zamku w Labiawie. Od 1329 jest komturem Ragnety. W 1333 roku został wójtem Sambii, a od 1334 komturem Pokarmina. Rok później jest już wielkim marszałkiem i komturem Królewca. W 1339 doszło między nim a wielkim mistrzem Dytrychem von Altenburgiem do sporu, który dla Dusemera skończył się degradacją. Został zesłany do Brodnicy, gdzie objął w zarząd komturię^[2]. Powrócił do łask za rządów Ludolfa von Königa, którego z powodu jego choroby zastępował od września 1345^[3].

Na wielkiego mistrza Henryk Dusemer wybrany został przez kapitułę generalną w Malborku 13 grudnia 1345 r. Zakonowi po klęskach potrzebny był doświadczony i zaprawiony w bojach wódz, a takim był nowy jego zwierzchnik. Zaraz po wyborze w 1346 nabył od Danii Estonię, której tereny rozszerzyły państwo aż do Zatoki Fińskiej. Jednocześnie zorganizował kontruderzenie na ziemie litewskie, które zakończyło się 2 lutego 1348 bitwą nad rzeką Strawą. Armia litewska została doszczętnie rozbita i przez wiele lat nie zagrażała zakonowi^[3].

Epidemia dżumy, która dosięgła w tym roku Prusy pokrzyżowała plany podboju Litwy. Wielki mistrz zmuszony został wycofać wojska zakonne z zajętych terenów, mimo że kryzys szybko zażegnano i państwo zakonu było w stanie odrobić straty^[2]. W tym samym czasie kontynuował rozmowy z Polską i w 1349 ustanowił wzajemną granicę na Pomorzu. Wkrótce potem, prawdopodobnie z powodu choroby, Henryk Dusemer zrezygnował z urzędu. Po wyborze następcy wyjechał do Bratiana i nie pełnił już żadnych zaszczytnych funkcji. Zmarł w Bratianie w 1353. Pochowany został w Malborku w mauzoleum wielkich mistrzów krzyżackich pod kaplicą św. Anny^[3].