Halina Feret-Karczewicz, także Halina Feret, Halina Karczewicz (ur. 30 grudnia 1922 w Rzeszowie[1]) – polska artystka ceramiczka, jedna z pierwszych studentek i absolwentek PWSSP we Wrocławiu, Sybiraczka.
Życiorys
Mieszkała w Stanisławowie. W latach 1942-1944 była tam zaangażowana w pracę w Polskim Komitecie Opiekuńczym, założonym przez Bolesława Bujalskiego. Komitet prowadził sierociniec, wydające obiady kuchnie, wypłacał zapomogi i wysyłał paczki do więzień, udzielał porad prawnych. 14 stycznia 1945 r. została aresztowana wraz z Bujalskim, sędzią Paklerskim i urzędnikiem Czuszkiewiczem przez NKWD[2]. Do sierpnia 1945 r. była osadzona w stanisławowskim więzieniu, a następnie została wywieziona – miejsca jej pobytu to m.in. Lwów, Charków, Goski, Kijów i ostatecznie łagier w Uchcie (kraj Komi). Została zwolniona w styczniu 1946 r.[1][2]
Po wojnie studiowała ceramikę w PWSSP we Wrocławiu, gdzie była jedną z pierwszych studentek (album nr 7). W 1952 r. obroniła dyplom magisterski, będąc jedną z pierwszych absolwentek tej uczelni (dyplom nr 30)[3].
Twórczość i praca zawodowa
W latach 1949-1950 była zatrudniona w macierzystej uczelni jako młodsza asystentka w pracowni ceramiki w kierowanym przez Mieczysława Pawełkę Zakładzie Ceramiki i Szkła[3], a od lipca 1951 r. była tam zatrudniona w Zakładzie Naukowo-Badawczym Ceramiki[4].
Na początku lat 50. była krótko zatrudniona jako plastyczka w zakładach „Ceramiki Artystycznej” w Bolesławcu[5], gdzie wraz z koleżanką Hanką [Anną] Sawą pojechała w ramach praktyk studenckich w listopadzie 1950 r. Jak wspomina artystka: „Zamieszkałyśmy w pokoiku na poddaszu (przy ul. Polnej) ciasnym, ale bardzo ciepłym. Początkowo siedziałyśmy tam naprzeciw siebie przy małym stoliku robiąc projekty zdobienia wazoników, które wówczas były produkowane z form poniemieckich. Równocześnie zapoznawałyśmy się z pracą poszczególnych działów fabryki. W biurze pracowało małżeństwo w średnim wieku, on był chyba księgowym, a ona rzeźbiarką, pamiętam, że robiła różne figurki z gliny […]. Kiedy przyjechałam tam w listopadzie, a najpóźniej na początkach grudnia, to zakład szedł już całą parą. Wiem z całą pewnością, że rozruch zakładu był zasługą Mieczysława Pawełki, a prof. Krzywiec tylko kontynuował współpracę z fabryką, wysyłając tam swoich studentów na praktyki, a nawet na wykonanie prac dyplomowych”[4].
Jak twierdzi artystka, najprawdopodobniej od następnego roku była kierowniczką bolesławieckiej malarni: „Na początku 1951r., powstała malarnia, przyjęto czwórkę bardzo młodych pracowników, sympatycznych i pełnych zapału. Zaczęliśmy uczyć malowania pędzelkami, zdobienia gąbką itp. Prawdopodobnie pełniłam funkcję kierownika malarni, ale tego nie jestem pewna. Równocześnie z Wrocławia przyjechała grupa kolegów z mojego roku: Zenobia Kawalec, Jadwiga Romanowska, Jerzy Widalis i Mieczysław Hoffman. [...] Warunki były spartańskie, ale my młodzi i mieliśmy skromne wymagania. [...] Nasze projekty były wysyłane do Wrocławia, jakaś komisja wybierała te do produkcji"[4].
W znajdującym się w bolesławieckim Muzeum Ceramiki „Wykazie wzorów używanych w produkcji Zakładu Ceramicznego w Bolesławcu” Halina Feret jest wymieniona wśród takich projektantek zdobin i form, jak: Zofia Łopatowa, Anna Sawa, Izabela Zdrzałka, Halina Łepkowska-Giecewicz, Ewa Radomska, Aniela Daszuk, Dionizy Strzelbicki, Sandor Koczor, Irena Dróżdż czy Alicja Szurmińska-Krępowa.
Na początku 1952 r. otrzymała propozycję zatrudnienia jako kierowniczka artystyczna w Zakładach CPLiA w Bolesławcu, jednak zrezygnowała, a stanowisko to objęła jej koleżanka Izabela Zdrzałka[4].
Przypisy
- ↑ a b g, Karczewicz Halina z domu Feret – strona dokumentu [online], OSA | Otwarty System Archiwizacji [dostęp 2025-01-06] .{{Cytuj}} Gołe linki: "autor".
- ↑ a b Jerzy B.J.B. Miecznik Jerzy B.J.B., StanisławS. Wołkowicz StanisławS., Bolesław Bujalski – geolog o bohaterskim życiorysie, „Przegląd Geologiczny”, 61 (4), 2013, s. 232 .
- ↑ a b KazimierzK. Pawlak KazimierzK. (red.), CiSz. 70 lat obecności Ceramiki i Szkła na wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych. Historia, Wrocław 2018, s. 171, 240, 260 .
- ↑ a b c d Kalendarium | Ceramika Artystyczna, Bolesławiec, naczynia ceramiczne, ceramika stempelkowa, sklep internetowy, Artistic Handicraft Cooperative "Artistic Ceramics and Pottery", polish pottery [online] [dostęp 2025-01-06] (pol.).
- ↑ Historia firmy | Ceramika Artystyczna, Bolesławiec, naczynia ceramiczne, ceramika stempelkowa, sklep internetowy, Artistic Handicraft Cooperative "Artistic Ceramics and Pottery", polish pottery [online] [dostęp 2025-01-06] (pol.).
Linki zewnętrzne