Grabie (województwo kujawsko-pomorskie)

Grabie
wieś
Ilustracja
Kościół pw. św. Wacława
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Powiat

aleksandrowski

Gmina

Aleksandrów Kujawski

Liczba ludności (2022)

257[2]

Strefa numeracyjna

54

Kod pocztowy

87-710[3]

Tablice rejestracyjne

CAL

SIMC

0857290

Położenie na mapie gminy wiejskiej Aleksandrów Kujawski
Mapa konturowa gminy wiejskiej Aleksandrów Kujawski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Grabie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Grabie”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Grabie”
Położenie na mapie powiatu aleksandrowskiego
Mapa konturowa powiatu aleksandrowskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Grabie”
Ziemia52°51′06″N 18°34′14″E/52,851667 18,570556[1]
Pałac.

Grabiewieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie aleksandrowskim, w gminie Aleksandrów Kujawski.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego.

Historia

W Grabiu podczas wojen z zakonem krzyżackim dwukrotnie odbywały się rokowania z Krzyżakami. W kwietniu 1309 Władysław Łokietek spotkał się tutaj z wielkim mistrzem Henrykiem von Plotzke, interweniując w sprawie zaboru Pomorza, a po raz drugi, w 1414 r., gdy po unii horodelskiej Polska i Litwa przedstawiły zakonowi swój program rewindykacyjny[4].

Z tego Grabia kujawskiego wywodzi się nazwisko i rodzina Grabskich herbu Pomian, jedna z kilku rodzin o nazwisku Grabski. Z Pomian – Grabskich pochodził m.in. Władysław Grabski, premier w II Rzeczypospolitej, twórca reformy walutowej.

Zabytki

Według rejestru zabytków NID[5] na listę zabytków wpisany jest kościół parafialny pw. św. Wacława, poł. XIV w., 2 poł. XVI w., 1930, nr rej.: A/461 z 17.02.1981.

Kościół pw. św. Wacława, pierwotnie gotycki, został ufundowany w 1320 r.[6], przebudowany w drugiej połowie XVI w., odnawiany w 1725; w 1930 rozbudowany według projektu Franciszka Niekrasza o nowy korpus dostawiony od południa; w związku z tym nastąpiła zmiana orientacji kościoła i przekształcenie prezbiterium na kaplicę.

W Grabiu znajduje się ponadto pałac, który w połowie XIX w należał do Michała Hieronima Sumińskiego herbu Leszczyc (1829-1898), botanika i malarza, szambelana pruskiego. Użytkowany był od 1922 jako dom sierocy i dzieci niepełnosprawnych umysłowo, obecnie Dom Pomocy Społecznej prowadzony przez siostry elżbietanki.

Zobacz też

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 37100
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-03].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 333 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Biskup M., Labuda G.: Dzieje Zakonu Krzyżackiego w Prusach, Wyd Morskie, Gdańsk 1988
  5. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 1 [dostęp 2016-08-14].
  6. Stanisław Kozierowski: Szematyzm ustrojów parafialnych dzisiejszej Archidiecezji Gnieznieńskiej. Poznań 1934