Goszyce (województwo małopolskie)

Goszyce
wieś
Ilustracja
Stary Dwór w Goszycach – najstarszy zachowany drewniany dwór w Polsce z 1673 roku
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

krakowski

Gmina

Kocmyrzów-Luborzyca

Liczba ludności (2022)

654[2]

Strefa numeracyjna

12

Kod pocztowy

32-010[3]

Tablice rejestracyjne

KRA

SIMC

0322235

Położenie na mapie gminy Kocmyrzów-Luborzyca
Mapa konturowa gminy Kocmyrzów-Luborzyca, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Goszyce”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Goszyce”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Goszyce”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Goszyce”
Ziemia50°10′39″N 20°07′54″E/50,177500 20,131667[1]

Goszycewieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Kocmyrzów-Luborzyca, w północno-wschodniej części województwa małopolskiego[4].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.

Dzieje

Pierwsze zapiski wspominają o Goszycach po raz pierwszy w dokumencie Kazimierza III Wielkiego z 1361 roku. Przez pewien okres były one własnością króla Jadwigi Andegaweńskiej. W 1398 roku król Władysław II Jagiełło zgodnie z jej wolą odstąpił Goszyce kapitule krakowskiej. Później ich właścicielką została Jadwiga z Tenczyna.

W roku 1673 powstał tu drewniany dworek zwany modrzewiowym.

W 1820 roku właścicielem Goszyc został prof. Wojciech Boduszyński. Za udział w powstaniu jego syna Feliksa Boduszyńskiego w 1831 roku ziemie goszyckie zostały skonfiskowane przez rząd rosyjski, lecz na mocy amnestii wróciły częściowo do właściciela, a częściowo zostały rozdzielone pomiędzy służbę dworską. Z córką Feliksa Józefą ożenił się Antoni Zawisza, który przejął majątek. W 1890 roku syn Antoniego, Artur Zawisza zbudował drugi dwór. Po latach jego córka Zofia Zawiszanka, zwiadowczyni Legionów, pisarka i poetka, wraz z drugim mężem inż. Romualdem Kernem, gospodarowała w Goszycach aż do reformy rolnej w roku 1945. Wcześniej, w 1914 roku, część ziem, tzw. Legionówka została podzielona na dziesięciomorgowe gospodarstwa, którymi Zofia Zawisza-Kernowa obdarowała legionistów.

Dwór rodziny Zawiszów, w którym podczas II wojny światowej mieszkali m.in. Anna i Jerzy Turowiczowie. Goszyce, 22 czerwca 2008 r.
Tablica upamiętniająca pobyt patrolu wojskowego Władysława Beliny-Prażmowskiego w Goszycach 4 sierpnia 1914 r.

W 1945 roku ziemie dworu goszyckiego rozdzielono pomiędzy służbę dworską a zabudowania gospodarcze z polem ok. 20 ha zostały oddane w użytkowanie Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Tu przez parę lat znajdował się ośrodek szkolenia studentów AGH.

Goszyce są starą prehistoryczną osadą. Początki działalności ludzkiej sięgają tu kilka tysięcy lat p.n.e. Przedstawiciele Akademii Umiejętności w 1936 roku natrafili tu na chaty i jamy mieszkalne, a w nich na liczny materiał ceramiczny i ślady palenisk. Na terenie lasu goszyckiego natrafiono na cmentarzysko wczesnohistoryczne, na grób ciałopalny oraz wiele innych cennych materiałów. W Goszycach wznosi się mogiła usypana poległym powstańcom z 1831 roku. Według przekazów, kiedyś była to duża mogiła, dziś jest to nieduży kopczyk z krzyżem na kamiennym cokole.

W Goszycach urodziła się Wiktoria Grzywacz, kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Virtuti Militari[5].

Goszyce odwiedzały postaci znane z kart historii Polski:

Zabytki

Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[6].

Ludzie związani z Goszycami

 Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Goszycami (województwo małopolskie).

Zobacz też

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 35374
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 328 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. GUS. Rejestr TERYT
  5. Słownik biograficzny działaczy ruchu ludowego, Warszawa 1989, s. 137
  6. Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2023-11-27].

Linki zewnętrzne