Glinki (Toruń)

Glinki
Część urzędowa Torunia
Ilustracja
Fragment zabudowy wielorodzinnej przy ulicy Poznańskiej
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Miasto

Toruń

Strefa numeracyjna

(+48) 056

Kod pocztowy

87-100

Położenie na mapie Torunia
Położenie na mapie
52°58′27″N 18°33′26″E/52,974167 18,557222
Multimedia w Wikimedia Commons

Glinki – część urzędowa Torunia. Zlokalizowana jest od strony północnej z ulicą Gniewkowską, od strony północnej i wschodniej z ul. Poznańską, a od strony południowej z granicą miasta Torunia[1].

Historia

Obóz jeniecki

 Osobny artykuł: Obóz jeniecki na Glinkach w Toruniu.

Pierwotnie była to miejscowość położona pod Podgórzem, miastem włączonym w 1938 roku do Torunia[2]. Glinki sąsiadują z poligonem wojskowym, w okresie międzywojennym mieściła się tu stróż poligonowa[3]. Podczas II wojny światowej na Glinkach znajdował się niemiecki obóz jeniecki Stalag 312/XX C, w którym uwięziono 55 tys. żołnierzy radzieckich, a także angielskich, francuskich, włoskich, australijskich, kanadyjskich, norweskich, belgijskich i jugosłowiańskich[4][5]. Budowę obozu rozpoczęto w 1940 roku[6]. Liczba ofiar obozu w latach 1941–1945 wynosi ok. 10-15 tys. Większość ofiar mieli stanowić jeńcy radzieccy, następnie włoscy[7]. Zmarli byli chowani przy drodze wylotowej w kierunku Bydgoszczy i Poznania[8]. Według relacji w styczniu 1945 roku miał zostać podpalona północno-wschodnia część obozu[9].

1 lutego 1945 roku obóz przejęły wojska sowieckie[5]. Nadzór nad obozem przejęło NKWD[6]. W 1945 roku w obozie przetrzymywano kilkudziesięciu tysięcy żołnierzy Wehrmachtu oraz nieznaną liczbę Polaków[10]. Dokładna liczba polskich więźniów jest nieznana, według pisma toruńskiego oddziału Polskiego Czerwonego Krzyża latem 1945 roku w obozie przebywało co najmniej 430 Polaków[11]. Według badań historyków Hansa-Petera Rangego i Clemensa Rangego z 2014 roku przez obóz przeszło ok. 30 tys. niemieckich żołnierzy, z czego 8 tys. miało tam zginąć[12], według szacunków regionalisty Marcina Orłowskiego liczba niemieckich ofiar od lutego 1945 do końca zimy w 1946 mogła wynosić ok. 14-18 tys.[13]. Orłowski zwraca również uwagę, że badania niemieckich historyków nie uwzględnią ofiar polskiego pochodzenia[9]. Ekshumację grobów przy ulicy Poznańskiej i Szubińskiej przeprowadzono kilkakrotnie, po raz pierwszy w latach 1948–1949, następnie w latach 50. i 60.[10]. Według jednej z hipotez Niemcy zmarli w styczniu 1945 zostali pochowani w masowym grobie przy drodze wylotowej w kierunku Bydgoszczy i Poznania (tym samym, w który Niemcy chowali zmarłych jeńców podczas wojny)[14].

Przez Glinki przechodziła kolej wąskotorowa. Była ona czynna jeszcze podczas II wojny światowej, gdy korzystano z niej do przewiezienia materiałów pod budowę Stalagu 312/XX C[15]. Fragmenty kolejki wąskotorowej odnalazła Fundacja Pamięć w 2017 roku[9].

Około 1947 roku obóz został rozebrany[6].

Czasy współczesne

W 1995 roku podczas budowy pętli autobusowej odnaleziono kolejny grób masowy, pochodzący z marca 1945 roku. Pochowano w nim niemieckich żołnierzy oraz prawdopodobnie również ludność polską[10]. Według różnych źródeł w latach 1995–1996 wydobyto z tego grobu 926 lub ok. 1100 szkieletów[16]. Kolejne poszukiwania grobów przeprowadzono w latach 1999 i 2006. Wówczas miano odnaleźć groby z lutego i lata 1945 roku[17].

W 2013 roku Toruńskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego oddało do użytku pierwsze bloki mieszkalne na Glinkach[18]. 22 sierpnia 2016 roku, podczas przygotowywania terenu pod budowę osiedla mieszkaniowego przy ul. Poznańskiej 294C, odnaleziono masowe mogiły, na których pochowano zmarłych żołnierzy[19]. Prace ekshumacyjne, prowadzone przez Instytut Pamięci Narodowej oraz archeologów z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, trwały do marca 2017 roku[20][21]. Z ziemi wydobyto 2 974 szkielety[22]. Podczas prac odnaleziono 307 nieśmiertelników, w przeciągu roku 50 rodzin zmarłych w toruńskim obozie na Glinkach zostało poinformowanych o miejscu spoczynku ich krewnych[21]. Szczątki osób odnalezione podczas pracy w latach 2016–2017 pochowano w lipcu 2017 roku na niemieckim cmentarze wojennym w Bartoszach[23].

W 2017 roku przeprowadzono ponowne ekshumacje szczątków przy pętli autobusowej. Odnaleziono kolejne kilkadziesiąt zniszczonych szkieletów[24].

Budowa osiedla mieszkaniowego na miejscu grobów masowych wzbudza kontrowersje wśród torunian[25].

Upamiętnienia ofiar obozu jenieckiego

Na Glinkach znajduje się pomnik z 1969 roku, upamiętniający ofiary obozu jenieckiego[26][27]. Został on zaprojektowany przez prof. Witolda Marciniaka[27]. Na przestrzeni lat pomnik był wielokrotnie dewastowany ze względu na upamiętnienie jeńców radzieckich. W pobliżu pomnika znajduje się cmentarz, na którym pochowano 14 tys. pomordowanych żołnierzy[26]. 8 maja 2019 roku odsłonięto obelisk, który upamiętnia te ofiary[28]. Ponadto przy ul. Bliskiej znajduje się tablica informująca o istnieniu w latach 1945–1946 obozu, w którym przetrzymywano ludność niemiecką[29].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Granice części urzędowych miasta Torunia. torun.pl. [dostęp 2024-09-10].
  2. ↑ Kluczwajd 2018 ↓, s. 12.
  3. ↑ Kluczwajd 2018 ↓, s. 101.
  4. ↑ Kluczwajd 2018 ↓, s. 121, 157.
  5. ↑ a b Orłowski 2019 ↓, s. 21.
  6. ↑ a b c Opis i rys historyczny [online], 19 lipca 2012 [dostęp 2024-11-07] [zarchiwizowane z adresu 2014-08-14].
  7. ↑ Orłowski 2019 ↓, s. 31.
  8. ↑ Orłowski 2019 ↓, s. 43.
  9. ↑ a b c Orłowski 2019 ↓, s. 33.
  10. ↑ a b c Orłowski 2019 ↓, s. 22.
  11. ↑ Orłowski 2019 ↓, s. 38.
  12. ↑ Orłowski 2019 ↓, s. 29, 182.
  13. ↑ Orłowski 2019 ↓, s. 30–31.
  14. ↑ Orłowski 2019 ↓, s. 44.
  15. ↑ Kluczwajd 2018 ↓, s. 157.
  16. ↑ Orłowski 2019 ↓, s. 22–23.
  17. ↑ Orłowski 2019 ↓, s. 23.
  18. ↑ Piotr Bednarczyk: Toruń. Tak wyglądają nowe bloki TTBS przy ul. Poznańskiej. Zamieszka tam 75 rodzin! [zdjęcia]. torun.naszemiasto.pl, 2023-07-01. [dostęp 2024-02-25].
  19. ↑ Orłowski 2019 ↓, s. 23, 27.
  20. ↑ Adrian Aleksandrowicz: Koniec ekshumacji na Glinkach - wydobyto prawie 3 tys. szkieletów! Czy inwestycja przebiega zgodnie z planem?. ddtorun.pl, 2017-03-17. [dostęp 2024-09-10].
  21. ↑ a b Orłowski 2019 ↓, s. 51.
  22. ↑ Orłowski 2019 ↓, s. 49.
  23. ↑ Orłowski 2019 ↓, s. 36.
  24. ↑ Orłowski 2019 ↓, s. 32–33.
  25. ↑ Orłowski 2019 ↓, s. 44–45.
  26. ↑ a b Kluczwajd 2018 ↓, s. 121.
  27. ↑ a b Ziółkiewicz 2009 ↓, s. 45.
  28. ↑ tod, toc: Toruń upamiętnił ofiary obozu jenieckiego na Glinkach [ZDJĘCIA]. torun.wyborcza.pl, 2019-05-09. [dostęp 2024-02-25].
  29. ↑ Orłowski 2019 ↓, s. 28–29.

Bibliografia

  • Katarzyna Kluczwajd, Podgórz. Toruńskie przedmieścia sprzed lat, Łódź: Dom Wydawniczy Księży Młyn, 2018, ISBN 978-83-7729-452-9.
  • Marcin Orłowski, „Niech ci ziemia lekką będzie”, czyli rozważania toruńskie o zalewaniu przeszłości betonem zapomnienia, [w:] Katarzyna Kluczwajd, Michał Pszczółkowski (red.), Zabytki toruńskie młodszego pokolenia. Toruńskie miejsca do mieszkania i (za)pamiętania: domy, pomniki, cmentarze, Toruń: Stowarzyszenie Historyków Sztuki, 2019, ISBN 978-83-953155-4-1.
  • Antoni Ziółkiewicz, Toruńskie pomniki. Pomniki, tablice, kamienie, Toruń: Wydawnictwo Urbański, 2009, ISBN 978-83-88219-32-0.
Podział administracyjny Torunia
Części
Prawobrzeżne
Lewobrzeżne
Osiedla (wybrane)
Prawobrzeżne

Read other articles:

Boleslav III dari Bohemia

Boleslav III dari Bohemia Boleslaus III (Bahasa Ceska: Boleslav III. Ryšavý) (wafat tahun 1037), disebut yang Berambut Merah atau yang Buta, merupakan seorang adipati Bohemia dari tahun 999 sampai 1002. Ia merupakan seorang pemimpin yang terburuk dari seluruh pemimpin yang pernah duduk di atas tahta Bohemia. Putra Boleslav II yang Saleh, Boleslav III merupakan seorang pemimpin yang lemah di Bohemia yang menjadi bidak di dalam perang yang panjang antara Kaisar Romawi Suci Henry II dan Boles�...

 

Pablo Silva Pérez

Este artículo o sección tiene referencias, pero necesita más para complementar su verificabilidad.Este aviso fue puesto el 5 de junio de 2022. Pablo Silva Pérez Alcalde de San Fernando Actualmente en el cargo Desde el 28 de junio de 2021Predecesor Luis Berwart Araya Concejal de San Fernando 6 de diciembre de 2012-6 de diciembre de 2016 Información personalNacimiento 27 de marzo de 1960 (63 años)San Bernardo, ChileResidencia San Fernando, ChileNacionalidad ChilenaLengua materna Esp...

 

Bed-ins for Peace

Bed-ins for PeaceJohn Lennon dan Yoko Ono di hari pertama ranjang mereka di AmsterdamTanggal25–31 Maret 1969 (1969-03-31) dan26 Mei – 01 Juni 1969 (1969-06-01)LokasiAmsterdam, Belanda dan Montreal, KanadaJenisOccupation protestTemaGerakan perdamaianPenyebabPerang VietnamSasaranMedia dunia dan pemimpin politikPenyelenggaraJohn Lennon dan Yoko OnoPeserta/Pihak terlibatTimothy Leary, Tommy Smothers, Derek Taylor, Abraham Feinberg, Dick Gregory, Murray the K, Al Capp,...

Lingkar Studi Mahasiswa Marhaenis

a. Bintang : Ketinggian cita -cita dan keluhuran budi. b. Lingkaran : Perjuangan yang bulat, konsisten, dan kontinue (berkelanjutan).c. Banteng Ketaton (miring ke kiri) : Simbol kekuatan dan perlawanan rakyat marhaen (petani & kaum melarat lainnya)d. Warna Hitam : Keteguhan pendirian dalam mengemban amanah perjuangan.e. Warna Merah : Keberanian. f. Warna Putih : Kesucian dan ketulusan. g.Tiga Sudut Segitiga : Marhaenisme (Sosio - nasionalisme, Sosio - De...

 

Charlie Plummer

Charlie PlummerCharlie Plummer berbicara dengan Laura Bünd untuk tur pers Lean on Pete pada April 2018Lahir24 Mei 1999 (umur 24)[1]Poughkeepsie, New YorkKebangsaanAmericanPekerjaanActorTahun aktif2010–presentKarya terkenalGranite Flats King Jack Charlie Plummer (lahir 24 Mei 1999) adalah aktor film dan televisi berkebangsaan Amerika Serikat. Namanya dikenal melalui perannya sebagai Timmy Sanders dan Jack dalam serial film Granite Flats dan King Jack, masing-masing. Latar...

 

Opera sabun

Opera sabun (bahasa Inggris: soap opera) adalah genre serial drama televisi dan radio yang dicirikan dengan ceritanya yang berbelit-belit dan sentimental.[1] Program pertama yang biasanya dianggap sebagai opera sabun oleh peneliti genre ini adalah Painted Dreams,[2][3] yang pertama disiarkan di radio WGN, Chicago, pada 20 Oktober 1930.[3] Istilah opera sabun sendiri berasal dari bagaimana program drama radio awalnya disponsori oleh perusahaan sabun.[4] ...

Bendera Tanzania

Rasio bendera: 2:3 Bendera Tanzania disetujui tahun 1964. Berasal dari bendera Tanganyika dan Zanzibar. Bendera ini terbagi diagonal oleh garis hitam bersisi kuning dari ujung bawah kiri. Segitiga atas (kiri) berwarna hijau dan segitiga bawah berwarna biru. Warna hijau melambangkan tumbuhan alami yang tumbuh di negara itu. Warna emas melambangkan kekayaan mineral di negara itu. Wana hitam melambangkan orang Swahili asli di Tanzania. Warna biru melambangkan berbagai danau dan sungai juga Samu...

 

Timothy Raison

British politician The Right HonourableSir Timothy RaisonMinister for Overseas DevelopmentIn office6 January 1983 – 10 September 1986Prime MinisterMargaret ThatcherPreceded byNeil MartenSucceeded byChris PattenMinister of State for ImmigrationIn office4 May 1979 – 6 January 1983Prime MinisterMargaret ThatcherPreceded byBrynmor JohnSucceeded byDavid WaddingtonShadow Secretary of State for the EnvironmentIn office11 February 1975 – 19 November 1976LeaderMargaret...

 

Periode Hangat Abad Pertengahan

Rekonstruksi temperetur hemisfer utara untuk 2,000 tahun lampau Periode Hangat Abad Pertengahan yang juga dikenal sebagai Optimum Iklim Abad Pertengahan, atau Anomali Iklim Abad Pertengahan, adalah sebuah masa iklim hangat di wilayah Atlantik Utara yang berkaitan dengan peristiwa penghangatan lainnya di wilayah lain pada masa itu, yang meliputi China[1] dan wilayah lainnya,[2][3] yang berlangsung dari sekitar c. 950 sampai c. 1250.[4] Wilayah lainny...

Angelo Fasolo

Angelo Fasolovescovo della Chiesa cattolica  Incarichi ricoperti Vescovo di Cattaro Vescovo di Modone Vescovo di Feltre Tesoriere della Camera apostolica  Nato1426 a Chioggia Nominato vescovo16 febbraio 1457 da papa Callisto III Deceduto1490   Manuale Angelo Fasolo (Chioggia, 1426 – 1490) è stato un vescovo cattolico italiano. Indice 1 Biografia 2 Note 3 Bibliografia 4 Collegamenti esterni Biografia Nacque a Chioggia nel 1426 da una famiglia cittadinesca veneziana. Sia il fr...

 

The Warrior Queen of Jhansi

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Oktober 2020. The Warrior Queen of JhansiSutradaraSwati BhiseProduserSwati BhiseCharles SalmonDitulis olehSwati BhiseDevika BhisePemeranDevika BhiseRupert EverettDerek JacobiPenata musikTuomas KantelinenSinematograferSeamus DeasyPenyuntingOral Norrie OttayDist...

 

Citilink

Low-cost airline of Indonesia For other uses, see Citylink (disambiguation). Citilink IATA ICAO Callsign QG CTV SUPERGREEN Commenced operations16 July 2001; 22 years ago (2001-07-16)HubsJakarta–Halim PerdanakusumaJakarta–Soekarno-HattaSurabayaSecondary hubsBatamDenpasarMakassarMedanFrequent-flyer programSupergreen GarudaMilesFleet size59Destinations51[1]Parent companyGaruda IndonesiaHeadquartersJakarta, IndonesiaKey peopleDewa Kadek Rai (CEO)[2]Operating ...

羅德島州

本條目存在以下問題，請協助改善本條目或在討論頁針對議題發表看法。 此條目需要擴充。 (2013年1月1日)请協助改善这篇條目，更進一步的信息可能會在討論頁或扩充请求中找到。请在擴充條目後將此模板移除。 此條目需要补充更多来源。 (2013年1月1日)请协助補充多方面可靠来源以改善这篇条目，无法查证的内容可能會因為异议提出而被移除。致使用者：请搜索一下条目的...

 

Don Rogers (offensive lineman)

American football player (born 1936) American football player Don RogersNo. 52Position:Offensive linemanPersonal informationBorn: (1936-12-04) December 4, 1936 (age 87)South Orange, New Jersey, U.S.Height:6 ft 2 in (1.88 m)Weight:240 lb (109 kg)Career informationHigh school:Columbia (NJ)College:South CarolinaNFL draft:1959 / Round: 7 / Pick: 74Career history Los Angeles / San Diego Chargers (1960–1964) Career highlights and awards AFL champi...

 

2020年夏季奧林匹克運動會波蘭代表團

2020年夏季奥林匹克运动会波兰代表團波兰国旗IOC編碼POLNOC波蘭奧林匹克委員會網站olimpijski.pl（英文）（波兰文）2020年夏季奥林匹克运动会（東京）2021年7月23日至8月8日（受2019冠状病毒病疫情影响推迟，但仍保留原定名称）運動員206參賽項目24个大项旗手开幕式：帕维尔·科热尼奥夫斯基（游泳）和马娅·沃什乔夫斯卡（自行车）[1]闭幕式：卡罗利娜·纳亚（皮划艇）&#...

Washington State Liquor and Cannabis Board

Regulatory board Washington State Liquor and Cannabis BoardAgency overviewFormedJanuary 23, 1934 (1934-01-23)(As the Washington State Liquor Control Board)TypeLiquor control boardJurisdiction WashingtonHeadquarters1025 Union Avenue S.E. Olympia, Washington, United StatesEmployees300+Agency executivesWilliam Lukela, Executive DirectorDavid Postman, Board ChairKey documentSteele Act, 1934WebsiteWashington State Liquor and Cannabis Board The Washington State Liquor and Cannab...

 

Inversion du champ magnétique terrestre

«  Basculement des pôles » redirige ici. Pour les autres significations, voir Basculement et Pôle. Article principal : Champ magnétique terrestre. Champ magnétique terrestre mesuré en juin 2014 par la sonde Swarm (ESA/DTU Space). L'inversion du champ magnétique terrestre (ou basculement des pôles) est un phénomène récurrent dans l'histoire géologique terrestre, le pôle Nord magnétique se déplace au pôle Sud géographique, et inversement. C'est le résultat d'u...

 

Munisipalitas di Belanda

Munisipalitas di Belanda (2023) Provinsi di Belanda Di bawah ini adalah daftar 345 munisipalitas Belanda yang dalam bahasa Belanda disebut gemeente, sesuai dengan situasi pada tahun 2023. Provinsi Munisipalitas Daftar Ibu kota Brabant Utara 56 Daftar Den Bosch ('s-Hertogenbosch) Drenthe 12 Daftar Assen Flevoland 6 Daftar Lelystad Friesland 18 Daftar Leeuwarden Gelderland 51 Daftar Arnhem Groningen 10 Daftar Groningen Holland Selatan 50 Daftar Den Haag ('s-Gravenhage) Holland Utara 44 Daftar H...

Mark Dragunski

German handball player (born 1970) Mark Dragunski. Mark Dragunski Medal record Representing  Germany Men's Handball Olympic Games 2004 Athens Team Competition World Men's Handball Championship 2003 Portugal Team Competition European Championship 2004 Slovenia Team Competition 2002 Sweden Team Competition Mark Dragunski (born 22 December 1970) is a former German team handball player and currently a coach. He received a silver medal at the 2004 Summer Olympics in Athens with the German nat...

 

Rhydderch Hael

Rhydderch HaelPierre Clochoderick Rocking située dans le Renfrewshire, censée marquer la sépulture de Rhydderch HaelFonctionRoi de StrathclydeBiographieNaissance Royaume de StrathclydeDécès 614Père Tutagual d'Alt ClutEnfant Constantin de Strathclyde (?)Autres informationsPropriétaire de Dyrnwyn (d)modifier - modifier le code - modifier Wikidata Rhydderch Hael de Strathclyde (mort vers 600) est un roi de Strathclyde actif vers 570-600. Origine La généalogie du roi Rhydderch surnommé ...