Geografia Ameryki Południowej

Zdjęcie satelitarne Ameryki Południowej
Mapa hipsometryczna Ameryki Południowej

Ameryka Południowa – czwarty pod względem zajmowanej powierzchni kontynent na Ziemi (17,8 mln km², co stanowi 3,5% całej powierzchni Ziemi oraz 11,9% jej obszarów lądowych). Mieszka tam około 382 mln mieszkańców (5,8% globalnego zaludnienia świata).

Położenie

Kontynent południowoamerykański leży na półkuli zachodniej i w dużej części na półkuli południowej. Od wschodu oblewa ją Ocean Atlantycki, a od zachodu Ocean Spokojny. Od Ameryki Północnej oddziela ją Przesmyk Darien, a od Antarktydy Cieśnina Drake’a. Ameryka Południowa ma bardzo słabo rozwinięta linię brzegową o długości około 28,7 tys. km. Największe wyspy i archipelagi – Ziemia Ognista, Marajó, Chiloé, Wyspy Galapagos, Falklandy, Wellington. Największe półwyspy – Guajira i Brunswick.

Ukształtowanie powierzchni

Układ rzeźby w Ameryce Południowej jest południkowy. Od zachodu znajdują się góry Andy (fałdowanie alpejskie) i Rów Atakamski. Środkową część kontynentu zajmują niziny: Nizina Orinoko, Nizina Amazonki i Nizina La Platy, natomiast we wschodniej części kontynentu przeważają wyżyny: Wyżyna Gujańska, Wyżyna Brazylijska i Wyżyna Patagońska. Najwyższym szczytem Ameryki Południowej jest Aconcagua (6960 m n.p.m.), a najniżej położonym punktem tafla jeziora Laguna del Carbón (105 m p.p.m.). Najdalej wysunięte punkty na stałym lądzie to: na północ Przylądek Gallinas (12°25'N) na półwyspie Guajira w Wenezueli, na południe Przylądek Froward (53°54'S) na półwyspie Brunswick w Chile, na zachód Przylądek Pariñas (81°22'W) w Peru, a na wschód Przylądek Branco (34°47'W) w Brazylii.

Wody

Rzeki Ameryki Południowej należą do zlewisk dwóch oceanów: Atlantyckiego (85%) i Spokojnego (7%), 8% stanowią obszary bezodpływowe.

Najdłuższą rzeką kontynentu jest Amazonka (6400 km), następnie Parana, Juruá, Madeira, Purus, São Francisco, Tocantins, Japurá, Orinoko i wiele innych, krótszych rzek.

W Ameryce Południowej znajduje się wiele wodospadów a największe z nich to: Salto del Angel i Wodospady Iguaçu.

Największym jeziorem jest Jezioro Maracaibo w Wenezueli, potem Patos, Titicaca, Poopó, Mirim.

W Patagonii jest dużo lodowców, a najbardziej znany to lodowiec Moreno.

Wodospady Iguaçu

Klimat

W Ameryce Południowej występują wszystkie strefy klimatyczne. Od klimatu równikowego i podrównikowego na Nizinie Amazonki i jej okolicach przez zwrotnikowy i podzwrotnikowy na chilijskiej Pustyni Atakama i w części Argentyny po klimat umiarkowany w Patagonii i subpolarny na południowych krańcach.

Perito Moreno.

Trzęsienia ziemi

Regionem sejsmicznym są Andy i zachodnia część kontynentu (pacyficzny pierścień ognia) oraz jego północne krańce u styku płyt południowoamerykańskiej i karaibskiej.

Bibliografia

  • Rajmund Mydel (red.), Jerzy Groch (red.): Przeglądowy Atlas Świata, Ameryka Południowa, Popularna Encyklopedia Powszechna. Kraków: Wyd. Fogra Oficyna Wydawnicza, 1999. ISBN 83-85719-31-8 – komplet, ISBN 83-85719-39-3 – Ameryka Południowa.
Geografia państw Ameryki Południowej

Geografia kontynentów

Read other articles:

Andarias Kayukatui

Andarias Kayukatui adalah seorang politikus Indonesia. Ia menjabat sebagai Kepala Pelaksana BPBD Kabupaten Teluk Wondama dari 2014 sampai 2015. Pada Pemilihan umum Bupati Teluk Wondama 2020, ia terpilih menjadi Wakil Bupati Teluk Wondama mendampingi Hendrik Syake Mambor selaku Bupati Teluk Wondama.[1] Referensi ^ Gubernur Mandacan Lantik Bupati dan Wakil Bupati Teluk Wondama. papuabarat.antaranews.com. 5 Mei 2021. Diakses tanggal 7 Februari 2022.  Artikel bertopik biografi Indone...

 

Maison de Savoie

Pour les articles homonymes, voir Savoie (homonymie). Maison de Savoie Armoiries de la maison de Savoie,qui se blasonnent « de gueules, à la croix d'argent ». Données clés Type Maison royale Pays Savoie Sardaigne Italie Chef actuel Emmanuel-Philibert de Savoie[1] Fondation 1032Humbert Ier, comte Dépositions 13 juin 1946Humbert II, roi d'Italie Branches Maison de Savoie-Carignan Maison de Savoie-Aoste Branche de Savoie-Achaïe Branche de Savoie-Gênes Branche de Savoie-Nemours...

 

Bad Kreuznach (distrik)

Bad Kreuznach rural district of Rhineland-Palatinate (en) Tempat categoria:Articles mancats de coordenades Negara berdaulatJermanNegara bagian di JermanRheinland-Pfalz NegaraJerman Ibu kotaBad Kreuznach PendudukTotal158.080  (2019 )GeografiLuas wilayah863,72 km² [convert: unit tak dikenal]Ketinggian265 m Berbatasan denganRhein-Hunsrück Mainz-Bingen Alzey-Worms Donnersbergkreis Kusel Birkenfeld SejarahPembuatan1816 Organisasi politikAnggota dariLandkreistag Rheinland-Pfalz (en) Inf...

Del Monte Fresh Produce Co. v. Dole Food Co.

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Del Monte Fresh Produce Co. v. Dole Food Co. – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (February 2014) (Learn how and when to remove this template message) Del Monte Fresh Produce Co. v. Dole Food Co.CourtUnited States District Court for the Southern Distr...

 

العلاقات الأنغولية التونسية

العلاقات الأنغولية التونسية أنغولا تونس   أنغولا   تونس السفارات سفارة أنغولا في الجزائر (معتمدة لدى تونس)   السفير : أنطونيو خوسيه كونديسا دي كارفالهو   العنوان : 90, Domaine Ben Haddadi, Dar Dhiaf-Cheraga، الجزائر العاصمة سفارة تونس في جنوب أفريقيا (معتمدة لدى أنغو�...

 

Nate Jones (baseball)

American baseball player (born 1986) Baseball player Nate JonesJones with the Chicago White SoxPitcherBorn: (1986-01-28) January 28, 1986 (age 38)Butler, Kentucky, U.S.Batted: RightThrew: RightMLB debutApril 8, 2012, for the Chicago White SoxLast MLB appearanceJune 12, 2021, for the Los Angeles DodgersMLB statisticsWin–loss record22–16Earned run average3.45Strikeouts355 Teams Chicago White Sox (2012–2019) Cincinnati Reds (2020) Atlanta Braves (2021) Lo...

Université de Niš

Université de NišL'ancien bâtiment de la banovine de la Morava, siège de l'université de Niš.HistoireFondation 1965StatutType Université publiqueNom officiel Универзитет у НишуUniverzitet u NišuRecteur Dragan AntićMembre de Agence universitaire de la FrancophonieSite web www.ni.ac.rsChiffres-clésÉtudiants 24 667 (2019)LocalisationPays SerbieVille NišLocalisation sur la carte de Serbiemodifier - modifier le code - modifier Wikidata L'université de Niš (en ser...

 

Jennifer Saunders

Jennifer SaundersSaunders di Melbourne, Australia, pada 23 April 2014Nama lahirJennifer Jane SaundersLahir6 Juli 1958 (umur 65)Sleaford, Lincolnshire, InggrisMedia Televisi film KebangsaanInggrisPendidikanSt Paul's Girls' SchoolAlma materCentral School Of Speech And Drama[1]Tahun aktif1981–sekarangGenre Komedi parodi Suami/istriAdrian Edmondson ​(m. invalid year)​Anak3, including Ella and Beattie Edmondson Jennifer Jane Saunders (lahir 6 Juli 1...

 

Stasiun Kawatabi-Onsen

Stasiun Kawatabi-Onsen川渡温泉駅Stasiun Kawatabi-Onsen pada Oktober 2007LokasiNaruko-Onsen-aze Tanaka 1, Ōsaki-shi, Miyagi-ken 989-6100JepangKoordinat38°44′12″N 140°46′46″E / 38.7367°N 140.7795°E / 38.7367; 140.7795Koordinat: 38°44′12″N 140°46′46″E / 38.7367°N 140.7795°E / 38.7367; 140.7795Operator JR EastJalur■ Jalur Rikuu TimurLetak38.8 km dari KogotaJumlah peron1 peron pulauJumlah jalur2KonstruksiJenis struktur...

Titi Kamal

Titi KamalLahirKurniati Kamalia7 Desember 1981 (umur 42)Jakarta, IndonesiaPendidikan SMA Negeri 48 Jakarta SMP Negeri 81 Jakarta AlmamaterInstitut Komunikasi dan Bisnis LSPRPekerjaanPemeranmodelpenyanyiTahun aktif1998—sekarangSuami/istriChristian Sugiono ​(m. 2009)​Anak2Karier musikInstrumenVokal Kurniati Kamalia (lahir 7 Desember 1981), lebih dikenal sebagai Titi Kamal adalah pemeran dan model Indonesia. Ia mulai dikenal luas berkat perannya dalam fi...

 

Robert Downey Jr.

Pour les articles homonymes, voir Downey (homonymie). Robert Downey Jr. Robert Downey Jr. au Comic-Con de San Diegoen 2014. Données clés Nom de naissance Robert John Downey Junior Naissance 4 avril 1965 (59 ans)New York, État de New York, États-Unis Nationalité Américaine Profession ActeurScénariste Films notables ChaplinKiss Kiss Bang BangUnivers cinématographique MarvelTonnerre sous les tropiquesSherlock HolmesOppenheimer modifier Robert Downey Jr. /ˈɹɑbɚt ˈdaʊni ˈd͡ʒ...

 

Rocco Cotroneo

Questa voce sull'argomento calciatori italiani è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Rocco Cotroneo Rocco Cotroneo con la maglia dell'Empoli (1987) Nazionalità  Italia Altezza 170 cm Peso 65 kg Calcio Ruolo Allenatore (ex centrocampista) Termine carriera 1997 - giocatore CarrieraSquadre di club1 1978-1979 Roccella Jonica? (?)1979-1980 Reggina1 (0)1980-1981 Omegna28 (1)1981-198...

Oshi no Ko

Oshi no KoSampul volume pertama manga Oshi no Ko edisi bahasa Indonesia oleh Akasha yang menampilkan Ai Hoshino【推しの子】GenreDrama[1]Misteri[2]Penggalan kehidupan[1] MangaPengarangAka AkasakaIlustratorMengo YokoyariPenerbitShueishaPenerbit bahasa InggrisYen PressPenerbit bahasa IndonesiaAkasha (m&c!)ImprintYoung Jump ComicsMajalahWeekly Young JumpDemografiSeinenTerbit23 April, 2020 – sekarangVolume14 AnimeSutradaraDaisuke HiramakiSkenarioJin TanakaMusik...

 

Winona Beamer

Winona BeamerBackground informationBirth nameWinona Kapuailohiamanonokalani Desha BeamerAlso known asAuntie NonaBorn(1923-08-15)August 15, 1923Honolulu, Territory of HawaiiDiedAugust 10, 2008(2008-08-10) (aged 84)Lahaina, MauiGenresHawaiianOccupation(s)Singer, dancer, composerInstrument(s)VocalsMusical artist Winona Kapuailohiamanonokalani Desha Beamer (August 15, 1923 – April 10, 2008) was a champion of authentic and ancient Hawaiian culture, publishing many books, musical scores, as...

 

KICD-FM

Radio station in Spencer, IowaKICD-FMSpencer, IowaFrequency107.7 MHzBrandingBig Country 107.7ProgrammingFormatCountryAffiliationsCBS News RadioPremiere NetworksOwnershipOwnerSaga Communications(Saga Communications of Iowa, LLC)Sister stationsKICD (AM), KMRRHistoryFirst air dateSeptember 17, 1965Technical informationFacility ID29079ClassC1ERP100,000 wattsHAAT95 metres (312 ft)Transmitter coordinates43°09′57″N 95°08′47″W / 43.16583°N 95.14639°W / 43.1658...

Kogi State

State of Nigeria For the Amerindian tribe, see Kogi people. For other uses, see Kogi (disambiguation). State in NigeriaKogiState FlagSealNicknames: The Confluence StateLocation of Kogi State in NigeriaCoordinates: 7°30′N 6°42′E / 7.500°N 6.700°E / 7.500; 6.700Country NigeriaDate created27 August 1991CapitalLokojaGovernment • BodyGovernment of Kogi State • GovernorUsman Ododo (APC) • Deputy GovernorSalifu Joel (APC)&...

 

Taima-dera

Buddhist temple in Japan Taima-dera Taima-dera (當麻寺) is a Buddhist temple in Katsuragi, Nara, Japan. The temple legend says it was built originally in 612 by the Imperial Prince Maroko, the brother of Prince Shotoku. The temple was moved to its present location in 681 by the grandson of Prince Maroko, and served as the head temple, or honzan (本山) of the Hosso sect although currently the temple is jointly administrated by Shingon and Jodo schools. Taima Mandala(copy), Kamakura period...

 

他侬·吉滴卡宗

泰国陆军元帅他侬·吉滴卡宗ถนอม กิตติขจรPChW SR MPCh MWM第10任泰國總理任期1963年12月9日—1973年10月14日君主拉玛九世前任沙立·他那叻元帥继任訕耶·探瑪塞任期1958年1月1日—1958年10月20日君主拉玛九世前任乃朴·沙拉信继任沙立·他那叻元帥第32任泰國國防部長任期1957年9月23日—1973年10月14日前任鑾披汶·頌堪继任他威·尊拉塞（英语：Dawee Chullasapya） 个人资料出...

2016年美國總統選舉

2016年美國總統選舉 ← 2012 2016年11月8日 2020 → 538個選舉人團席位獲勝需270票民意調查投票率55.7%[1][2] ▲ 0.8 %   获提名人 唐納·川普 希拉莉·克林頓 政党 共和黨 民主党 家鄉州 紐約州 紐約州 竞选搭档 迈克·彭斯 蒂姆·凱恩 选举人票 304[3][4][註 1] 227[5] 胜出州/省 30 + 緬-2 20 + DC 民選得票 62,984,828[6] 65,853,514[6]...

 

João do Rio

Brazilian journalist, short-story writer, and playwright João Paulo Emilio Cristóvão dos Santos Coelho BarretoBorn(1881-08-05)August 5, 1881Rio de Janeiro, Rio de Janeiro, BrazilDiedJune 23, 1921(1921-06-23) (aged 39)Rio de JaneiroPen nameJoão do RioOccupationJournalist, playwright, publisherNationalityBrazilianGenreFiction João do Rio was the pseudonym of the Brazilian journalist, short-story writer and playwright João Paulo Emílio Cristóvão dos Santos Coelho Barreto, a Brazili...