Friend – krzywkowy przyrząd służący do zakładania punktów asekuracyjnych w szczelinach o różnej szerokości – w zakresie od 1 do 30 cm. W przeciwieństwie do haków ich zakładanie i zdejmowanie nie niszczy skały, co jest obecnie jednym z priorytetów we wspinaczce.

Pierwowzorem obecnych friendów była Krzywka Abałakowa wymyślona przez rosyjskiego wspinacza Witalija Abałakowa. Przyrząd ten był wzorowany na spirali logarytmicznej i w przypadku obciążenia przenosił siły na ściany szczeliny jednocześnie zapewniając stabilność przyrządu.

W 1973 Greg Lowe wystąpił w USA o patent na krzywkę Abałakowa obciążaną za pomocą cięgła.

Przyrząd składający się z kilku krzywek pierwszy opatentował w 1974 Ray Jardine^[1] i wymyślił dla niego nazwę handlową Friend.

Nazwa Friend – powszechnie stosowana dla tego typu przyrządu – jest zastrzeżonym znakiem towarowym firmy Wild Country. Inne nazwy handlowe to: Camalot, Alien lub po prostu Cam (w języku angielskim krzywka). Często używany jest też skrót SLCD (ang. Spring-Loaded Camming Device).

• Sprzęt wspinaczkowy

• Artykuł opisujący działanie friendów (ang.)
• Historia i rozwój mechanicznych kostek klinowych i mimośrodowych. needlesports.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-11-20)]. (ang.)

• Craig Luebben: Wspinaczka w skale. tłumaczenie: Tomasz Kliś. Łódź: "Galaktyka", 2006. ISBN 83-89896-51-6. Brak numerów stron w książce
• Allen Fyffe, Iain Peter: Podręcznik wspinaczki. Łódź: "Galaktyka", 2003. ISBN 83-87914-09-6. Brak numerów stron w książce