Franciszek Maksymilian Ossoliński herbu Topór (ur. 2 kwietnia 1676, zm. 1 lipca 1756 w Malgrange) – podskarbi nadworny koronny od 25 sierpnia 1713, podskarbi wielki koronny w latach 1729–1736, marszałek sejmu zwyczajnego 5 października – 16 listopada 1722, starosta chmielnicki w 1705 roku[1].
Był sekretarzem prywatnym króla Augusta II i jednym z jego najwierniejszych stronników. Julian Bartoszewicz[2] notuje, że pełnił funkcję ministra gabinetowego i sekretarza stanu dla Polski (król nazywał to stanowisko camerarius noster intimus, intimus curiae nostrae notarius).
W 1703 został pułkownikiem chorągwi pancernej, w 1706 dragońskiej. Przystąpił do konfederacji sandomierskiej. W 1709 lub 1715 został kawalerem Orderu Orła Białego (order zwrócił po 1733)[3]. Od 1718 wybierany posłem na kolejne sejmy. Był posłem ziemi warszawskiej na sejm 1720 roku[4]. Należał do Czerwonego Bractwa – pierwszej polskiej loży masońskiej. Poseł na sejm 1722 roku z ziemi łomżyńskiej[5]. Poseł ziemi różańskiej na sejm 1724 roku[6]. W 1726 sejm przyznał mu nagrodę 40 000 złp. za zasługi antecesorów i z własnej osoby nam i Rzeczypospolitej świadczone. W 1727 został żupnikiem bocheńskim i wielickim.
Był członkiem konfederacji generalnej zawiązanej 27 kwietnia 1733 roku na sejmie konwokacyjnym[7]. W 1733 podpisał elekcję Stanisława Leszczyńskiego, podpisał też konfederację dzikowską i wziął udział w walkach przeciwko wkraczającej armii rosyjskiej. Po kapitulacji Gdańska 9 lipca 1734 został przez Rosjan wzięty do niewoli. Nie wyjawił im miejsca ukrycia klejnotów koronnych, w wyniku czego był szczególnie surowo przez nich traktowany. Nigdy dobrowolnie nie uznał elekcji Augusta III. W 1735 wydał Manifest poczciwych i kochających ojczyznę synów, unikających warszawskiej drogi, w którym oskarżał Augusta III o pogwałcenie praw Rzeczypospolitej. W Królewcu Ossoliński został najbliższym współpracownikiem Stanisława Leszczyńskiego. Od 1736 przebywał na dworze Leszczyńskiego w Lunéville. Uzyskał od króla Francji Ludwika XV stałą pensję w wysokości 9000 liwrów rocznie. W 1737 został kawalerem orderów św. Michała i św. Ducha.
Zmarł 1 lipca 1756 w Malgrange i spoczął w krypcie królewskiej kościoła Notre-Dame de Bon Secours w Nancy.
Wywód przodków
Przypisy
- ↑ W tym roku uzyskał dożywocie na starostwo barskie, Krzysztof Chłapowski, Starostowie niegrodowi w Koronie 1565-1795 Materiały źródłowe, Warszawa, Bellerive-sur-Allier 2017, s. 248.
- ↑ Julian Bartoszewicz: Znakomici mężowie Polscy w XVIII w., t. II. Petersburg: B.M. Wolffa, 1856, s. 117–198.
- ↑ Marta Męclewska (opr.): Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008. Zamek Królewski w Warszawie: 2008, s. 145.
- ↑ Teka Gabriela Junoszy Podoskiego, t. II, Poznań 1855, s. 109.
- ↑ Teka Gabriela Junoszy Podoskiego, t. II, Poznań 1855, s. 204.
- ↑ Wiktor Bagniewski, Diariusz sejmu walnego sześcioniedzielnego warszawskiego anni 1724, rkps Ossolineum 291/III, k. 5.
- ↑ Konfederacya generalna omnium ordinum Regni et Magni Ducatus Lithuaniae na konwokacyi generalney Warszawskiej uchwalona [...] 27 słow. [...] kwietnia [...] 1733, s. 35.
Linki zewnętrzne
