Roch Kossowski herbu Dołęga (ur. w 1737, zm. w 1813) – podskarbi wielki koronny, starosta parczowski w 1762 roku[1], członek Komisji Skarbu Jego Królewskiej Mości w 1768 roku[2].
Życiorys
Od 1762 roku był podskarbim nadwornym koronnym. Był marszałkiem województwa łęczyckiego w konfederacji Czartoryskich w 1764 roku[3], konsyliarz konfederacji Czartoryskich w 1764 roku[4], poseł na sejm konwokacyjny (1764) z województwa łęczyckiego[5]. Komisarz z rycerstwa Komisji Skarbowej Koronnej[6]. Był elektorem Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1764 roku[7]. Poseł województwa łęczyckiego na sejm koronacyjny 1764 roku[8]. W 1766 roku był posłem na Sejm Czaplica z województwa łęczyckiego[9].
W 1768 roku kupił Pałac Przebendowskich w Warszawie. Stanisław August Poniatowski zaciągnął u niego pożyczkę w wysokości 145 725 złotych, płatną na 8%.
W 1775 roku spowodował wprowadzenie swojego urzędu w skład senatu. W latach 1778–1782 i 1784–1786 był członkiem Rady Nieustającej. W czasie sejmu 1782 roku odmówił uznania biskupa krakowskiego Kajetana Sołtyka za obłąkanego, czego domagał się ambasador rosyjski i król Stanisław August. Był członkiem konfederacji Sejmu Czteroletniego[10].
We wrześniu 1789 roku wszedł w skład Deputacji do Formy Rządu, powołanej przez Sejm Czteroletni dla określenia ustroju Rzeczypospolitej[11]. Poparł dzieło Sejmu Czteroletniego. W 1791 roku sprzeciwił się zakupieniu ze środków finansowych Rzeczypospolitej budynku ambasady dla misji rosyjskiej. Swoją postawą wzbudził gniew króla, który zaliczył go do największych swoich przeciwników. Jednakże w 1791 roku został podskarbim wielkim koronnym i wszedł w skład Straży Praw. Figurował na liście posłów i senatorów posła rosyjskiego Jakowa Bułhakowa w 1792 roku, która zawierała zestawienie osób, na które Rosjanie mogą liczyć przy rekonfederacji i obaleniu dzieła 3 maja[12]. 23 sierpnia 1792 roku przystąpił do konfederacji targowickiej jako konsyliarz jej konfederacji generalnej koronnej[13], 19 kwietnia 1794 roku złożył akces do insurekcji kościuszkowskiej[14].
W 1765 roku został kawalerem Orderu Świętego Stanisława[15], odznaczony Orderem Orła Białego[16]. Pod koniec życia pełnił funkcję starosty parczewskiego. Mieszkał wtedy w dworku w Uścimowie, w parafii Ostrów Lubelski.
Przypisy
- ↑ w tym roku uzyskał dożywocie na starostwo parczewskie wraz z Konstancją nieznanego nazwiska, Krzysztof Chłapowski, Starostowie niegrodowi w Koronie 1565-1795 Materiały źródłowe, Warszawa, Bellerive-sur-Allier 2017, s. 259.
- ↑ Kolęda Warszawska na rok 1768, [b.n.s]
- ↑ Volumina Legum, t. VII, Petersburg 1860, s. 140.
- ↑ Konfederacya Generalna Koronna Po doszłym Seymie Convocationis Zaczęta w Warszawie Dnia 23. Czerwca Roku Pańskiego 1764. Ręką J. O. Xcia Jmci Prymasa Korony Polskiey [...] Stwierdzona, s. 5.
- ↑ Volumina Legum, t. VII, Petersburg 1860, s. 91.
- ↑ Antoni Sozański, Imienne spisy osób duchownych, świeckich i wojskowych, które w pierwszych ośmiu latach panowania króla Stanisława Poniatowskiego od 1764-1772 r. w rządzie lub przy administracyi Rzeczypospolitéj udział brały [...]. Cz. 1, Tablice i rejestr, Kraków 1866, s. 10.
- ↑ Volumina Legum, t. VII, Petersburg 1860, s. 116.
- ↑ Ludwik Zieliński, Pamiątki historyczne krajowe, Lwów 1841, s. 25.
- ↑ Dyaryusz seymu walnego ordynaryinego odprawionego w Warszawie roku 1766 ..., brak paginacji
- ↑ Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. ..., Warszawa 1791, s. 310.
- ↑ Volumina Legum, t. IX, Kraków 1889, s. 107–108.
- ↑ Łukasz Kądziela, Między zdradą a służbą Rzeczypospolitej. Fryderyk Moszyński w latach 1792–1793, Warszawa 1993, s. 46, Сборник Русского исторического общества, t. 47,Petersburg 1885, s. 273.
- ↑ Dariusz Rolnik, Szlachta koronna wobec konfederacji targowickiej (maj 1792 – styczeń 1793), Katowice 2000, s. 162.
- ↑ Akta powstania Kościuszki t. III, Wrocław-Kraków 1955, s. 212.
- ↑ Zbigniew Dunin-Wilczyński, Order Św. Stanisława, Warszawa 2006 s. 177
- ↑ Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705–2008, 2008, s. 210.
Literatura dodatkowa