Franciszek I d’Este

książę Modeny i Reggio
Okres	od 1629 do 14 października 1658
Dane biograficzne
Dynastia	D’Este
Data urodzenia	6 września 1610
Data śmierci	14 października 1658
Ojciec	Alfons III d’Este
Matka	Izabela Sabaudzka
Żona	1. Maria Katarzyna Farnese 2. Wiktoria Farnese 3. Lucrezia Barberini
Dzieci	z Marią Katarzyną Farnese: Alfons (ur. i zm. 1632), Alfons IV Isabella, Leonora, Tedald, Almeric, Leonora, Maria, Tedald; z Wiktorią Farnese: Wiktoria; z Lucrezią Barberini: Rinaldo
Multimedia w Wikimedia Commons

Franciszek I d’Este, wł. Francesco I d’Este (ur. 6 września 1610, zm. 14 października 1658) – książę Modeny i Reggio od roku 1629 do swojej śmierci.

Był najstarszym synem księcia Alfonsa III i jego ukochanej żony – Izabeli Sabaudzkiej, córki Karola Emanuela I Wielkiego, księcia Sabaudii. Księciem Modeny i Reggio został po tym, jak jego ojciec abdykował w 1629.

Na początku swoich rządów musiał zmierzyć się z zarazą, która trwała w latach 1630–1631 i zabiła 70% mieszkańców Modeny. W 1631 Franciszek poślubił Marię Katarzynę (1615–1646), córkę Ranuccio I Farnese i miał z nią 9 dzieci:

• Alfonsa d’Este (ur. i zm. 1632),
• Alfonsa IV (1634–1662), księcia Modeny,
• Isabellę d’Este (1635–1666), żonę Ranuccio II Farnese,
• Leonorę d’Este (1639–1640),
• Tedalda d’Este (1640–1643),
• Almerica d’Este (1641–1660),
• Leonorę d’Este (1643–1722),
• Marię d’Este (1644–1684), żonę Ranuccio II Farnese,
• Tedalda d’Este (ur. i zm. 1646).

Po wybuchu wojny trzydziestoletniej, Franciszek przyłączył się do Hiszpanii i najechał księstwo Parmy. Kiedy pojechał do Hiszpanii, gdzie spodziewał się otrzymać nagrodę za poparcie, wrócił z pustymi rękoma. Uzyskał jedynie Correggio za 230 tys. florenów.

W wojnie Castro, Franciszek poparł Wenecję, Parmę i Florencję przeciwko papieżowi Urbanowi VIII, aby odzyskać Ferrarę – dawną ziemię rodziny Este. Wojna zakończyła się 31 marca 1644, a Modeńczycy nie dostali nic. Franciszek, który zraził się do Hiszpanii, zawarł następnie sojusz z Francją, nie udało mu się zdobyć Cremony. Szala zwycięstwa w wojnie przechyliła się na stronę Hiszpanii, jednak Franciszek potwierdził swój sojusz z Francją poprzez małżeństwo swojego syna i następcy z Laurą Martinozzi, siostrzenicą kardynała Jules'a Mazarina.

Po udanym odparciu Hiszpanów, który najechali Mediolan, Franciszek poprowadził swoje wojska razem z Francuzami i Sabaudczykami – razem ze swoim synem podbił Alessandrię i Valenzę (1656–1657). W 1658 podbił również Mortara, ale zaraziwszy się malarią zmarł wkrótce w Santhià.

Po śmierci Marii Katarzyny w 1646, Franciszek ożenił się z jej siostrą Wiktorią Farnese (zm. 1649). Miał z nią córkę:

• Wiktorię d’Este (1649–1656).

Następnie w 1654 ożenił się z Lukrecją Barberini (1628–1699), córką Taddeo Barberiniego. Miał z nią syna:

• Rinaldo d’Este (1655–1737), kardynała, księcia Modeny.

W sumie z trzech małżeństw miał 11 dzieci, a jego dwóch synów: Alfons IV i Reginald d’Este, zostało książętami Modeny.

Mimo swoich niewątpliwych uzdolnień militarnych i dowódczych, Franciszek miał łagodny charakter i był religijny. Przyczynił się do wzbogacenia Modeny, wybudował Pałac Książęcy, wielki teatr – Teatro della Spelta, Villa delle Pentetorri oraz port na kanale Naviglio. Odbudował też cytadelę.