Ernest Ansermet

Ernest Ansermet
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

11 listopada 1883
Vevey

Pochodzenie

szwajcarskie

Data i miejsce śmierci

20 lutego 1969
Genewa

Przyczyna śmierci

atak serca

Gatunki

muzyka poważna, muzyka współczesna

Zawód

dyrygent, kompozytor, teoretyk muzyki

Odznaczenia
Komandor Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)
Multimedia w Wikimedia Commons

Ernest Ansermet (ur. 11 listopada 1883 w Vevey, zm. 20 lutego 1969 w Genewie)[1] – szwajcarski dyrygent, wybitny wykonawca muzyki współczesnej[2].

Życiorys

W 1903 ukończył studia matematyczne na Uniwersytecie w Lozannie, następnie przez kilkanaście lat uczył matematyki[1][3]. Jednak jego zainteresowanie muzyką skłoniło go do podjęcia nauki dyrygentury u Ernesta Blocha i Alexandra Antoine Dénériaza w Lozannie. Następnie studiował u Otto Barblana w Genewie i u André’a Gedalge’a w Paryżu. Korzystał również z rad Arthura Nikischa i Felixa Weingartnera[1][3][2].

W latach 1912–1914 prowadził Kursaal-Konzerte w Montreux[1][3], a w latach 1915–1918 koncerty symfoniczne w Lozannie[1]. W tym czasie nawiązał przyjaźnie z kilkoma kompozytorami: z Claudem Debussy, Mauricem Ravelem i mieszkającym wówczas w Szwajcarii Igorem Strawinskim. W 1915, z rekomendacji Strawinskiego, Ansermet został pierwszym dyrygentem zespołu Ballets Russes Siergieja Diagilewa[1][3][2], z którym debiutował w Nowym Jorku (1916), w krajach Ameryki Południowej (1917) oraz w Londynie (1919)[3].

W 1918 założył w Genewie Orchestre de la Suisse Romande, którą prowadził do 1968[1][3][2]. Dyrygował gościnnie znanymi orkiestrami symfonicznymi w Europie i w USA[1]. Wykonywał i propagował muzykę współczesną[1][3][2]. Dyrygował prawykonaniami dzieł Strawinskiego, m.in. Historii Żołnierza (L'Histoire du soldat) (Lozanna, 1918) oraz Mszy na chór i 10 instrumentów dętych blaszanych (mediolańska La Scala, 1948)[1]. Był cenionym interpretatorem dzieł kompozytorów francuskich (Debussy'ego, Ravela i Roussela) i swoich rodaków (Honeggera i Martina). Miał szczególne uznanie dla twórczości Bartóka oraz Brittena, prowadząc premiery jego dzieł: Gwałt na Lukrecji (The Rape of Lucretia) (Glyndebourne, 1946) i Cantata misericordium (Genewie, 1963)[3]. Dał także pierwsze wykonania utworów Blocha, Coplanda, Hindermitha, de Falli, Satiego, Prokofjewa, Lutosławskiego, Martinů i Waltona[1][3].

Doktor honoris causa uniwersytetów w Neuchâtel i Lozannie[1]. W 1955 został odznaczony komandorią Legii Honorowej[4]. Od 1978, w ramach Międzynarodowego Konkursu Muzycznego w Genewie, odbywa się corocznie Międzynarodowy Konkurs Dyrygencki im. Ernesta Ansermeta[5][6].

Twórczość

Jego dorobek kompozytorski nie jest szczególnie znaczący. Komponował utwory orkiestrowe (w tym poemat symfoniczny Feuilles de Printemps), fortepianowe i pieśni. Dokonał też licznych transkrypcji orkiestrowych, m.in. Six épigraphes antiques Debussy'ego[1][2].

Opublikował kilka prac teoretycznych. Istotne znaczenia miał traktat Les fondements de la musique dans la conscience humaine, w którym stanowczo opowiedział się przeciw technice seryjnej[3].

Dokonał wielu nagrań płytowych, zwłaszcza utworów Strawinskiego, głównie z własną orkiestrą Suisse Romande[1][3].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n Jasińska 1979 ↓, s. 56.
  2. ↑ a b c d e f Chodkowski 1995 ↓, s. 45.
  3. ↑ a b c d e f g h i j k Goodwin 2004 ↓.
  4. ↑ Ansermet décoré. Les archives de la RTS, 1955-05-11. [dostęp 2020-02-03]. (fr.).
  5. ↑ Concours de Genève – International Music Competition. [w:] ConcoursGeneve.ch [on-line]. [dostęp 2020-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-02)]. (ang. • fr.).
  6. ↑ Guide to the Geneva International Music Competition. [w:] BachTrack [on-line]. [dostęp 2020-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-02)]. (ang. • fr. • niem. • hiszp.).

Bibliografia

  • Danuta Jasińska: Ansermet Ernest. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 1: AB część biograficzna. Kraków: PWM, 1979, s. 56. ISBN 83-224-0113-2. (pol.).
  • Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
  • Noël Goodwin: Ansermet, Ernest. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. A. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).

Linki zewnętrzne