Empire

Ten artykuł dotyczy stylu. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.
Emblemat Napoleona z inicjałem, wieńcem laurowym i orłem cesarskim

Empire, styl Cesarstwa[1] – odmiana późnego klasycyzmu powstała we Francji w latach 1800–1815[2], występująca w modzie, architekturze, malarstwie i sztuce użytkowej podczas panowania Napoleona w Europie, zwłaszcza na terenach obecnej Polski (Księstwo Warszawskie) i w Rosji. W Niemczech i Austrii empire współistniał ze stylem Biedermeier[2]. Styl wzorował się na sztuce starożytnej Grecji, Rzymu i Egiptu[3].

Ornamenty

Powtarzającymi się ornamentami były kompozycje litery "N", inicjału Napoleona, w wieńcu laurowym, pszczoły, gwiazdy, orły cesarskie z festonami w dziobach oraz draperie z tkanin. Również często wykorzystywano motywy staroegipskie[2] takie jak np. sfinksy i rzymskie kariatydy oraz płaskie pilastry o złoconych głowicach. Cesarzowa Józefina lubiła łabędzie i dlatego motyw tego ptaka był powszechnie wykorzystywany w zdobieniu porcelany, podłokietników, dywanów i draperii[2].

Sztuka użytkowa

Twórcami stylu empire byli francuscy architekci Charles Percier oraz Pierre François Louis Fontaine, którzy zaprojektowali meble i wystrój wnętrz dla cesarza. Wydali oni również „Palaise maisons et autres edifices de Rome moderne” (1802, Paryż) oraz „Residences des souverains” (1833, Paryż), w których to zawarli założenia stylu[4].

Przykładem zastosowania stylu empire są wnętrza pałacyku w Rueil-Malmaison, apartamenty cesarskie w Grand Trianon w Wersalu i w pałacu w Fontainebleau, do tej odmiany neoklasycyzmu należy też łuk triumfalny na Placu du Carrousel.

  • Tron Napoleona w Senacie
    Tron Napoleona w Senacie
  • Stolik w stylu empire
    Stolik w stylu empire
  • Waza w stylu empire w Ermitażu
    Waza w stylu empire w Ermitażu

Architektura

Łuk triumfalny na Placu du Carrousel

Architektura w stylu empire naśladowała elementy architektoniczne rzymskie, greckie i egipskie. Jej cechami charakterystycznymi są ścisła symetria, monumentalizm, surowość formy architektonicznej oraz liczne elementy dekoracyjne. Przykładami budynków są kościół de la Madeleine, Palais Brongniart(inne języki), łuk triumfalny na Placu Karuzeli oraz Łuk Triumfalny na placu de Gaulle′a; przykładami wnętrz – wyposażenie zamku w Malmaison, pałacu w Luwrze, pałacu wersalskiego i rezydencji królewskiej w Fontainebleau[1].

W Rosji w stylu empire powstały budowle z początku XIX wieku w Sankt Petersburgu, m.in. budynki Instytutu Górniczego i Admiralicji[potrzebny przypis].

W Polsce styl reprezentuje m.in. budynek ratusza w Wejherowie[5] oraz pałac Brunszwickich w Kołobrzegu[6].

Malarstwo

Malarstwo epoki napoleońskiej nawiązywało do triumfów cesarza i hołubiło jego zwycięstwa. Jacques-Louis David namalował cesarza na trzech obrazach: Koronacja Napoleona, Napoleon przekraczający Przełęcz Świętego Bernarda w 1800 roku i Napoleon w swoim gabinecie. Napoleona i jego żonę malował również François Gérard a Antoine-Jean Gros był oficjalnym artystą armii napoleońskiej i świadkiem naocznym wielu bitew tego okresu. Malarzem cesarzowej był Jean-Baptiste Isabey[2].

Moda

Stroje w stylu empire również zaczerpnęły wiele z antyku. Moda damska podkreślała kobiecość i wdzięk. Długie suknie z dekoltem i pasem pod biustem szyto wykorzystując delikatne tkaniny. Zimowa odzież wykorzystywała również szale, peleryny i płaszcze. Moda męska tego okresu obejmowała frak, odkrywający kamizelkę oraz wysoko zapiętą koszulę z apaszką[4].

  • Damska i męska odzież w stylu empire
    Damska i męska odzież w stylu empire
  • Suknia w stylu empire z 1809 roku
    Suknia w stylu empire z 1809 roku
  • Damskie nakrycia głowy z 1809 roku
    Damskie nakrycia głowy z 1809 roku
  • Moda damska i męska z kwietnia 1809 roku
    Moda damska i męska z kwietnia 1809 roku
  • Strój męski
    Strój męski

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b empire, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-01-13].
  2. ↑ a b c d e Empire Style, 1800–1815. [w:] Geilbrunn Timeline of Art History [on-line]. The Metropolitan Museum of Art. [dostęp 2014-12-05]. (ang.).
  3. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Empirowy [w:] Wielki słownik języka polskiego [online], Instytut Języka Polskiego PAN [dostęp 2024-01-13].
  4. ↑ a b Empire style, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2014-12-05] (ang.).
  5. ↑ Roman Pawlak: Polska – Zabytkowe ratusze. Warszawa: Sport i Turystyka MUZA SA, 2003, s. 235. ISBN 83-7200-991-0.
  6. ↑ Muzeum Miasta Kołobrzeg [online], muzeum.kolobrzeg.pl [dostęp 2024-01-13].

Bibliografia

Read other articles:

الاستفتاء على دستور جزر القمر 2001

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (أغسطس 2021) الاستفتاء على دستور جزر القمر 2001الاستفتاء على تعديلات الدستورالمكانجزر القمرالتاريخ23 ديسمبر 2001 النتائج الأصوات % نعم 128٬601 76٫99% لا 38٬433 23٫01% الأصوات الصحيحة 1...

 

 

Pine Bluff metropolitan area

Map of Arkansas highlighting the Pine Bluff metropolitan area. Part of a series onRegions of Arkansas Geographic Regions Delta Crowley's Ridge River Valley Timberlands Central Ouachitas Ozarks Metropolitan Areas Central Arkansas Fort Smith Hot Springs Jonesboro Memphis Northwest Arkansas Pine Bluff Texarkana Administrative divisions Counties Cities and towns Census-designated places Places (Including Unincorporated communities) School Districts Townships vte The Pine Bluff Metropolitan Statis...

 

 

Radiotélescope

Le Radiotélescope Very Large Array en configuration D. Le Radiotélescope Ryle à l'Université de Cambridge. RT-70. Un radiotélescope est un télescope spécifique utilisé en radioastronomie pour capter les ondes radioélectriques émises par les astres. Ces ondes radio, bien que plus ou moins prédites par certains physiciens comme Thomas Edison et Oliver Lodge[1], ne sont véritablement découvertes qu'au début des années 1930 par Karl Jansky lorsqu'il cherche l'origine de certaines i...

Человек прямоходящий

† Человек прямоходящий Научная классификация Домен:ЭукариотыЦарство:ЖивотныеПодцарство:ЭуметазоиБез ранга:Двусторонне-симметричныеБез ранга:ВторичноротыеТип:ХордовыеПодтип:ПозвоночныеИнфратип:ЧелюстноротыеНадкласс:ЧетвероногиеКлада:АмниотыКлада:Синапсиды�...

 

 

Serie A 2016-2017 (calcio femminile)

Serie A Femminile 2016-2017 Competizione Serie A femminile Sport Calcio Edizione 50ª Organizzatore Dipartimento Calcio Femminile Date dal 1º ottobre 2016al 13 maggio 2017 Luogo  Italia Partecipanti 12 Risultati Vincitore Fiorentina(1º titolo) Secondo Brescia Retrocessioni Como 2000LusernaChietiL.F. Jesina Statistiche Miglior marcatore Lana Clelland (23) Incontri disputati 132 Gol segnati 545 (4,13 per incontro) Cronologia della competizione 2015-2016 2017-2018 Manua...

 

 

Texas secession movements

Movement that advocates Texas to be an independent sovereign state Texit redirects here. For the proposed legislation, see Texas Independence Referendum Act. Flag of Texas Texas secession movements, also known as the Texas independence movement or Texit,[1][2] refers to both the secession of Texas during the American Civil War as well as activities of modern organizations supporting such efforts to secede from the United States and become an independent sovereign state. The U....

Piazza Krek

Piazza KrekLa piazza con sullo sfondo il teatro di San GiacomoNomi precedentipiazza della Fiera (1816-1875)piazza Francesco Giuseppe (1876-1918)piazza Pietro (1918) LocalizzazioneStato Slovenia CittàLubiana Informazioni generaliTipopiazza Intitolazioneal politico e giornalista sloveno Janez Evangelist Krek Costruzione1816 CollegamentiLuoghi d'interessefunicolare di Lubiana, mercato Centrale di Lubiana Mappa Modifica dati su Wikidata · ManualeCoordinate: 46°03′01.3″N 14°30′...

 

 

NCAA Men's Water Polo Championship

Football tournamentNCAA Men's Water Polo ChampionshipFounded1969Number of teams6Current championsUniversity of California, Berkeley (17)Most successful club(s)University of California, Berkeley (17)WebsiteNCAA.com The NCAA Men's Water Polo Championship is an annual tournament to determine the national champion of NCAA men's collegiate water polo. Beginning in 1969, it has been held every year except 2020, when it was postponed to March 2021 because of the COVID-19 pandemic. With a limited num...

 

 

土库曼斯坦总统

土库曼斯坦总统土库曼斯坦国徽土库曼斯坦总统旗現任谢尔达尔·别尔德穆哈梅多夫自2022年3月19日官邸阿什哈巴德总统府（Oguzkhan Presidential Palace）機關所在地阿什哈巴德任命者直接选举任期7年，可连选连任首任萨帕尔穆拉特·尼亚佐夫设立1991年10月27日 土库曼斯坦土库曼斯坦政府与政治 国家政府 土库曼斯坦宪法 国旗 国徽 国歌 立法機關（英语：National Council of Turkmenistan） ...

世界政區索引

此條目可能包含不适用或被曲解的引用资料，部分内容的准确性无法被证實。 (2023年1月5日)请协助校核其中的错误以改善这篇条目。详情请参见条目的讨论页。 各国相关 主題列表 索引 国内生产总值 石油储量 国防预算 武装部队（军事） 官方语言 人口統計 人口密度 生育率 出生率 死亡率 自杀率 谋杀率 失业率 储蓄率 识字率 出口额 进口额 煤产量 发电量 监禁率 死刑 国债 ...

 

 

Telemundo

Artikel atau sebagian dari artikel ini mungkin diterjemahkan dari Telemundo di en.wikipedia.org. Isinya masih belum akurat, karena bagian yang diterjemahkan masih perlu diperhalus dan disempurnakan. Jika Anda menguasai bahasa aslinya, harap pertimbangkan untuk menelusuri referensinya dan menyempurnakan terjemahan ini. Anda juga dapat ikut bergotong royong pada ProyekWiki Perbaikan Terjemahan. (Pesan ini dapat dihapus jika terjemahan dirasa sudah cukup tepat. Lihat pula: panduan penerjemahan a...

 

 

1699 en science

Chronologies Données clés 1696 1697 1698  1699  1700 1701 1702Décennies :1660 1670 1680  1690  1700 1710 1720Siècles :XVe XVIe  XVIIe  XVIIIe XIXeMillénaires :-Ier Ier  IIe  IIIe Chronologies thématiques Art Architecture, Arts plastiques (Dessin, Gravure, Peinture et Sculpture), (), Littérature (), Musique (Classique) et Théâtre   Ingénierie (), Architecture, () et ()   Politique Droit et ()   Religion (,)  ...

Pattino d'atterraggio

Questa voce sull'argomento aviazione è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Un pattino d'atterraggio in legno, particolare di un aereo conservato al Luftwaffenmuseum der Bundeswehr di Berlino Il pàttino d'atterraggio è un organo di un velivolo leggero (tipicamente un aliante) per il sostegno del mezzo durante la fase di decollo o di atterraggio. Può essere posizionato sotto la fusoliera, pr...

 

 

Arena Volgograd

Volgograd Arena LokasiLokasiLenina Ave 76, Volgograd, RusiaKoordinat48°44′04″N 44°32′55″E / 48.73444°N 44.54861°E / 48.73444; 44.54861KonstruksiMulai pembangunan2015Dibuat2018Biaya pembuatanRubel rusia 16.3 miliar Euro 220 jutaData teknisPermukaanDesso GrassMasterKapasitas45,568 (Resmi)43,713 (Piala Dunia FIFA 2018)[1]Ukuran lapangan105 x 68 m (344 x 223 ft)PemakaiFC Rotor Volgograd (2018–sekarang)Sunting kotak info • L • B...

 

 

Çiğköftem

Turkish fast food chain selling vegan çig köfte ÇiğköftemIntroduced1993Websitecigkoftem.com Çiğköftem is a Turkish fast food chain and franchise[1] that mainly sells vegan çig köfte.[2] The chain also sells products with cow's milk dairy and is overall certified with the vegetarian V-Label.[3] In 2020, the brand encompassed around 130 restaurants.[4] The company that operates Çiğköftem, EM Group, was founded in 1993[5] in Istanbul by brothe...

瓜拉拉

瓜拉拉Guarará市镇瓜拉拉在巴西的位置坐标：21°43′55″S 43°02′16″W / 21.7319°S 43.0378°W / -21.7319; -43.0378国家巴西州米纳斯吉拉斯州面积 • 总计88.589 平方公里（34.204 平方英里）人口 • 總計4,017人 • 密度45.3人/平方公里（117人/平方英里） 瓜拉拉（葡萄牙语：Guarará）是巴西米纳斯吉拉斯州的一个市镇。总面积88.589平方公里，总...

 

 

Zero Focus

1961 Japanese film For the 2009 film, see Zero Focus (2009 film). Zero FocusTheatrical posterゼロの焦点Directed byYoshitaro NomuraWritten byShinobu HashimotoYoji YamadaBased onZero no shōtenby Seicho MatsumotoProduced byIchinosuke HozumiStarringYoshiko KugaCinematographyTakashi KawamataEdited byYoshiyasu HamamuraMusic byYasushi AkutagawaProductioncompanyShochikuDistributed byShochikuRelease date 19 March 1961 (1961-03-19) (Japan)[1] Running time95 minutes[...

 

 

يان-إريك سوبيرغ

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (فبراير 2021) يان-إريك سوبيرغ معلومات شخصية الميلاد 14 سبتمبر 1946 (78 سنة)  مركز اللعب وسط الجنسية السويد  مسيرة الشباب سنوات فريق يورغوردينس المسيرة الاحترافية1 سنوات �...

Wikipedia talk:WikiProject Islam

Skip to table of contents This is the talk page for discussing WikiProject Islam and anything related to its purposes and tasks. Put new text under old text. Click here to start a new topic. New to Wikipedia? Welcome! Learn to edit; get help. Assume good faith Be polite and avoid personal attacks Be welcoming to newcomers Seek dispute resolution if needed ShortcutWT:ISLAM Archives: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12Auto-archiving period: 60 days  This project page does not require a rati...

 

 

Governor of Indiana

Head of state and government of the U.S. state of Indiana For a list, see List of governors of Indiana. Governor of IndianaSeal of the State of IndianaState flagIncumbentEric Holcombsince January 9, 2017Government of IndianaResidenceIndiana Governor's ResidenceTerm lengthFour years, renewable once in a 12-year periodInaugural holderJonathan JenningsFormationNovember 7, 1816DeputyLieutenant Governor of IndianaSalary$134,051 (2022)[1]Websitein.gov/gov The governor of Indiana is the...