Dáil Éireann [ˈd̪ˠɑːʎ ˈeːɾʲən̪ˠ] (dosł. Zgromadzenie Irlandii) – niższa izba parlamentu Irlandii.
Dáil jest wybierana według ordynacji preferencyjnej na pięcioletnią kadencję. Członek Dáil to Teachta Dála[1] – poseł Dáil, w skrócie TD. Wyższą izbą parlamentu jest senat – Seanad Éireann.
Historia
Dáil była w latach 1919–1922 jednoizbowym irlandzkim zgromadzeniem narodowym. Została powołana decyzją posłów partii Sinn Féin, wybranych w 1918 do brytyjskiej Izby Gmin, którzy 21 stycznia 1919 w Dublinie ogłosili się parlamentem niepodległej Republiki Irlandzkiej. Do 1921 Dáil kierowała walką polityczną Irlandii o uzyskanie niepodległości od Wielkiej Brytanii. Od 1922 jest izbą niższą 2-izbowego parlamentu państwa irlandzkiego.
Zasady wyboru
Członkiem Dáil – Teachta Dála – może zostać jedynie obywatel Irlandii, który ukończył 21 lat. Istnieje również szereg innych ograniczeń: kandydat na przykład nie może być członkiem Garda Síochána (irlandzkiej policji), zawodowym żołnierzem czy sędzią[2]. Liczba TD jest zmienna. Warunkiem jest, by każde 20 - 30 tys. obywateli było reprezentowane przez jednego Teachta Dála[3]. W wyborach w 2016 roku wybrano ich 158[4]. Z kolei od wyborów z 2020 roku jest ich 160[3].
Wybory odbywają się w okręgach wyborczych (constituencies). W każdym z nich wybieranych jest od 3 do 5 kandydatów. Liczba okręgów w ostatnich wyborach wynosiła 39[5].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Teachta Dála – Deputy [online], Houses of the Oireachtas [dostęp 2012-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2017-11-12] (ang. • irl.).
- ↑ Electoral Act, 1992, Part IX [online], Electronic Irish Statute Book [dostęp 2021-09-27] (ang.).
- ↑ a b Houses of theH.t. Oireachtas Houses of theH.t., Dáil Éireann – Houses of the Oireachtas [online], www.oireachtas.ie, 7 września 2021 [dostęp 2021-09-27] (ang.).
- ↑ Electoral (Amendment) (Dáil Constituencies) Act 2013 [online], Electronic Irish Statute Book [dostęp 2021-09-27] (ang.).
- ↑ Houses of theH.t. Oireachtas Houses of theH.t., Constituency profiles – Houses of the Oireachtas [online], www.oireachtas.ie, 21 lutego 2020 [dostęp 2021-09-27] (ang.).
Linki zewnętrzne
Ustrój |
|
---|
Organy władzy | ustawodawczej |
|
---|
wykonawczej |
|
---|
sądowniczej |
|
---|
|
---|
Finanse i kontrola |
|
---|
Samorząd |
|
---|
Dyplomacja |
|
---|
Główne partie polityczne |
|
---|