Dywizjon Rozpoznawczy Dowództwa Armii Polskiej na Wschodzie – jednostka rozpoznawcza Polskich Sił Zbrojnych.
Szwadron Przyboczny
20 września 1941 generał Anders wydał rozkaz utworzenia w Buzułuku kompanii przybocznej dowódcy PSZ w ZSRR. W październiku zmieniono nazwę na szwadron przyboczny. Jego organizatorem i pierwszym dowódcą był rtm. Czesław Florkowski[1].
Struktura organizacyjna
dowódca - rtm. Czesław Florkowski (we wrześniu 1939 dowódca szwadronu w 22 Pułku Ułanów Podkarpackich).
poczet dowódcy
pluton rozpoznawczy na motocyklach
3 plutony liniowych
pluton mieszany (drużyna przeciwpancerna i drużyna ckm)
drużyna gospodarcza.
Liczył około 250 oficerów i szeregowych.
Oddział otrzymał broń i sprzęt motorowy rosyjskie, a umundurowanie brytyjskie. Do obowiązków Szwadronu Przybocznego, prócz ochronnych i wartowniczych, należało też wystawianie szwadronu honorowego.
Oddział przyboczny
W styczniu 1942 przewieziono Szwadron Przyboczny Armii pod Taszkent, do miejscowości Jangi Jul. Tu szwadron otrzymał uzupełnienia, a 13 kwietnia 1942 zmienił nazwę na oddział przyboczny dowódcy PSZ w ZSSR.
Skład organizacyjny
1 szwadron - por. Zbigniew Kuczera (we wrześniu 1939 dowódca szwadronu w 22 Pułku Ułanów Podkarpackich)
5 sierpnia1942 oddział przyboczny nazwano dywizjonem rozpoznawczym Dowództwa Armii Polskiej na Wschodzie. Dowódcą mianowano rtm. Jerzego Klimkowskiego. Rtm. Florkowski został jego zastępcą.
Na Bliskim Wschodzie
8 sierpnia 1942 przewieziono dywizjon do Iranu. W okolicach Quzil Ripat przeorganizowano go w pułk, który to mocą rozkazu dowódcy Armii Polskiej na Wschodzie otrzymał nazwę 12 pułku kawalerii pancernej, a 1 grudnia 1943 przyjął tradycyjną nazwę 12 pułku ułanów podolskich. Był już pułkiem rozpoznawczym 3 Dywizji Strzelców Karpackich.
Bohdan Królikowski: Kres ułańskiej epopei : szkice do dziejów kawalerii rozpoznawczej i pancernej Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie 1939-1947. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 2007. ISBN 83-7306-332-3. Brak numerów stron w książce
Piotr Żaroń, Armia Polska w ZSRR, na Bliskim i Środkowym Wschodzie, Warszawa 1981
Harvey Sarner, Piotr K Domaradzki: Zdobywcy Monte Cassino : generał Anders i jego żołnierze. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo, 2006. ISBN 83-7506-003-8. Brak numerów stron w książce