Dualizm substancjalny

Dualizm substancjalny – pogląd filozoficzny postulujący istnienie odrębnych substancji cielesnej i umysłowej.

Dualizm substancjalny wiąże się z problemem ciało-umysł.

Dylemat ten dotyczy wzajemnych związków pomiędzy tym, co fizyczne, a tym, co duchowe, zwłaszcza zaś związków przyczynowo-skutkowych^[1]. Problem ten próbował rozwiązać Kartezjusz, choć rozumiał on go inaczej, niż definiuje się go obecnie. Uczony też uważał, że umysł i mózg istnieją od siebie niezależnie. W efekcie pytał choćby o to, w jaki sposób konkretna zmiana w ciele (np. uszkodzenie) wywołuje odpowiednią zmianę w umyśle (np. ból)^[2]. Na tym właśnie polega dualizm substancjalny – na dwóch odrębnych substancjach (chociaż Karl Popper postulował nawet 3 odrębne światy, dodając jeszcze świat kultury i manifestacji tejże^[3]).

Pogląd taki ma ważne implikacje. Jeśli umysł istnieje niezależnie od ciała, to ani samo ciało, ani należący doń mózg w żadnym wypadku nie są świadome (choć jak najbardziej uznaje się je za żywe). Dusza istnieje oddzielnie od nich, w jakiś niepojęty sposób doń przytwierdzona. Zamieszkuje ona jakby w ciele i to zamieszkuje je tymczasowo, nie na stałe^[4].

Jednakże dualizm substancjalny pociąga za sobą również istnienie dwóch różnych rodzajów energii. Oprócz energii znanej z fizyki obejmuje również energię duchową. Jednak podejście takie sprzeczne jest ze współczesną fizyką, choćby z zasadą zachowania energii. Próbą rozwiązania tego problemu jest założenie, że całkowita energia pozostaje stała, gdyż ubytkowi energii cielesnej towarzyszy zawsze przyrost energii duchowej i odwrotnie. Inny pomysł podaje z kolei, że umysł tylko modyfikuje rozkład energii w świecie, nie zmieniając całkowitej jej ilości. Na przykład Eccles proponuje, że umysł zmienia prawdopodobieństwo zdarzeń zachodzących w neuronach, nie potrzebując do tego żadnej energii, mechanizm tego działania starając się wyjaśnić przez hipotetyczne zmiany wytwarzania pęcherzyków synaptycznych przez kwantowe pole prawdopodobieństwa^[2].

John Searle określa podane wyżej hipotezy „gimnastykowaniem umysłów”^[5]. Generalnie panuje jednak opinia, że dualizm substancjalny jest przeżytkiem, że nie podano żadnych przekonujących wyjaśnień, jak oddziaływanie na siebie dwóch tak odmiennych substancji miałoby być możliwe. Jego zwolennicy są obecnie w mniejszości. Wedle Searle’a współcześnie główne argumenty za przyjęciem dualizmu substancjalnego mają charakter religijny. Postulując niezależne istnienie ciała i duszy, pogląd taki pozwala na istnienie duszy również bez ciała, a więc na nieśmiertelność duszy i jej życie wieczne^[3].

Jednakże wedle współczesnej nauki świadomość istnieje tylko przy udziale pewnych procesów zachodzących w mózgu, procesów o naturze fizycznej. Nie ma żadnych dowodów na istnienie jakiejkolwiek świadomości czy jakiegokolwiek umysłu nie opierającego się o procesy fizyczne^[6].

Przypisy

↑ Searle 2010 ↓, s. 38-39.
↑ ^a ^b Searle 2010 ↓, s. 26-27.
↑ ^a ^b Searle 2010 ↓, s. 49.
↑ Searle 2010 ↓, s. 50-51.
↑ Searle 2010 ↓, s. 50.
↑ Searle 2010 ↓, s. 51.

Bibliografia

John R. Searle: Umysł. Krótkie Wprowadzenie. Poznań: Rebis, 2010. ISBN 978-83-7301-702-3.

Ontologia

działy

przedmioty

byt	coś istnienie niebyt rzeczywistość
istota	aspekt cecha jakość kategoria przypadłość substancja właściwość
transcendencja	absolut Bóg Stwórca transcendentność
inne	cel przyczynowość świat możliwy wolna wola

odmiany bytów

inne pojęcia

presokratejskie	arché duch dusza logos monada natura nous
platonizmu	idea partycypacja
arystotelizmu	materia i forma substancjalna potencja i akt entelechia pierwsza przyczyna pierwszy poruszyciel separacja metafizyczna
neoplatonizmu	emanacja hipostaza
inne antyczne	pneuma
średniowieczne	haecceitas
kartezjanizmu	res cogitans res extensa
inne nowożytne	rzecz sama w sobie zombi
inne	bierność immanencja jedność koincydencja różnica ruch transcendentalność transcendentalia

pytania

pierwsze zasady

poglądy

na istnienie świata

na liczbę
substancji podstawowych

na byty podstawowe

na hierarchię bytu

na przewidywalność

na umysł i świadomość

na wolną wolę

na powszechniki

na Boga

ateizm	agnostyczny naukowy
deizm	pandeizm
teizm	agnostyczny teopanizm panenteizm teologia procesu panteizm
odmiany deizmu i teizmu	creatio ex nihilo egzemplaryzm

inne

odmiany
monizmu

materializm	dialektyczny francuski wulgarny mechanicyzm
immaterializm	idealizm solipsyzm spirytualizm
naturalizm	fizykalizm

Read other articles:

Keuskupan Port Harcourt

Keuskupan Port HarcourtDioecesis Portus HarcurtensisKatolik LokasiNegara NigeriaProvinsi gerejawiCalabarKoordinat4°46′38″N 7°00′48″E / 4.77722°N 7.01333°E / 4.77722; 7.01333StatistikLuas21.850 km2 (8.440 sq mi)Populasi- Total- Katolik(per 2004)4.521.429218,412 (4.8%)Paroki159Imam157InformasiDenominasiKatolik RomaRitusRitus LatinPendirian16 Mei 1961KatedralKatedral Corpus Christi di D-line, Port HarcourtKepemimpinan ki...

تحليل نمط وآثار وحرجية الإخفاق

كتيّب ناسا (NASA) للهندسة - اضغط لفتح الكتيّب. تحليل نمط وآثار وحرجية الإخفاق (بالإنجليزية: Failure mode, effects, and criticality analysis)‏ اختصاراً: (FMECA) هي طريقة تحليل تُعتبر امتداداً لطريقة «تحليل نمط وآثار الإخفاق» (بالإنجليزية: Failure mode and effects analysis)‏ المعروفة اختصاراً باسم (FMEA). تحليل نمط وآثا�...

Imperialisme Amerika

Kehadiran militer AS di seluruh dunia per 2007. Hingga 2013[update], AS memiliki berbagai pangkalan dan tentara di seluruh dunia.[1] Kehadiran mereka memicu kontroversi dan penolakan oleh sejumlah negara.[2][3] Lebih dari 1000 tentara AS Lebih dari 100 tentara AS Pemanfaatan fasilitas militer Imperialisme Amerika Serikat adalah pengaruh ekonomi, militer, dan budaya Amerika Serikat di negara lain. Pengaruh ini biasanya berkait...

Vice President of Turkmenistan

Vice President of TurkmenistanIncumbentRaşit Meredowsince 17 February 2007Reports toPresident of TurkmenistanAppointerPresident of TurkmenistanFormationJanuary 1992First holderAtta Charyyev [ru] Politics of Turkmenistan Constitution People's Council Chairperson: Gurbanguly Berdimuhamedow President Serdar Berdimuhamedow Cabinet Assembly Speaker: Dünýägözel Gulmanowa State Security Council Political parties Agrarian Party Democratic Party Party of Industrialists andEntrep...

Краковские Планты

У этого термина существуют и другие значения, см. Планты. Краковские Плантыпольск. Planty krakowskie Основная информация Площадь21 га Дата основания1822 Расположение 50°03′30″ с. ш. 19°56′04″ в. д.HGЯO Страна Польша ВоеводствоМалопольское воеводство ГородКраков Кр...

Quarto Campeonato Nacional de Clubes

Quarto Campeonato Nacional de Clubes Competizione Campeonato Brasileiro Série A Sport Calcio Edizione 4ª Organizzatore CBD Date dal 9 marzo 1974al 1º agosto 1974 Luogo Brasile Partecipanti 40 Risultati Vincitore Vasco da Gama(1º titolo) Secondo Cruzeiro Statistiche Miglior marcatore Roberto Dinamite(Vasco da Gama), 16 gol Incontri disputati 447 Gol segnati 945 (2,11 per incontro) Pubblico 5 184 783 (11 599 per incontro) Cronologia della competizione...

2020年夏季奥林匹克运动会科索沃代表团

2020年夏季奥林匹克运动会科索沃代表團科索沃国旗IOC編碼KOSNOC科索沃奧林匹克委員會網站www.noc-kosovo.org（英文）（阿爾巴尼亞文）（塞爾維亞文）2020年夏季奥林匹克运动会（東京）2021年7月23日至8月8日（受2019冠状病毒病疫情影响推迟，但仍保留原定名称）運動員11參賽項目6个大项旗手开幕式：阿基爾·賈科瓦（英语：Akil Gjakova）和瑪琳達·開爾門蒂（柔道）[1]闭幕式�...

2016年美國總統選舉

2016年美國總統選舉 ← 2012 2016年11月8日 2020 → 538個選舉人團席位獲勝需270票民意調查投票率55.7%[1][2] ▲ 0.8 % 获提名人唐納·川普希拉莉·克林頓政党共和黨民主党家鄉州紐約州紐約州竞选搭档迈克·彭斯蒂姆·凱恩选举人票 304[3][4][註 1] 227[5] 胜出州/省 30 + 緬-2 20 + DC 民選得票 62,984,828[6] 65,853,514[6]...

Messe München

German venue You can help expand this article with text translated from the corresponding article in German. (April 2021) Click [show] for important translation instructions. View a machine-translated version of the German article. Machine translation, like DeepL or Google Translate, is a useful starting point for translations, but translators must revise errors as necessary and confirm that the translation is accurate, rather than simply copy-pasting machine-translated text into the Eng...

Arizona House of Representatives

Lower house of the Arizona State Legislature Arizona House of Representatives56th Arizona LegislatureTypeTypeLower house Term limits4 terms (8 years)HistoryNew session startedJanuary 9, 2023LeadershipSpeakerBen Toma (R) since January 9, 2023 Speaker pro temporeTravis Grantham (R) since January 11, 2021 Majority LeaderLeo Biasiucci (R) since January 9, 2023 Minority LeaderLupe Contreras (D) since June 21, 2023 StructureSeats60 representativesPolitical groupsMajority Republican (31)...

Germain Pilon

French sculptor Monument containing the heart of Henry II of France. Germain Pilon (c. 1525 – 3 February 1590)[1] was a French Renaissance sculptor. He is, along with Jean Goujon, one of the most important sculptors of the French Renaissance. Best known as the creator of many of the tombs of the House of Valois. Biography He was born in Paris and trained with his father, Andre Pilon. Documents show that he and his father executed several religious statues and tomb effigies in collab...

Kamayan

This scientific article needs additional citations to secondary or tertiary sources. Help add sources such as review articles, monographs, or textbooks. Please also establish the relevance for any primary research articles cited. Unsourced or poorly sourced material may be challenged and removed. (April 2024) (Learn how and when to remove this message) Filipino folkway for eating a communal meal KamayanKamayan as applied through a boodle fightAlternative nameskinamo, kinamutPlace of originPhi...

مصطفى الأشرف

مصطفى الأشرف وزير التربية في المنصب23 أبريل 1977.[1][2] – 8 مارس 1979(سنةً واحدةً و10 أشهرٍ و13 يومًا) الرئيس هواري بومدين الحكومة حكومة بومدين الرابعة عبد الكريم بن حمود محمد الشريف خروبي معلومات شخصية الميلاد 7 مارس 1917(1917-03-07)ولاية المدية الوفاة 13 يناير 2007 (89 سنة)الجزائر ...

Leksionari

Lukisan potret ibu dari Rembrandt yang sedang membaca suatu leksionari, tahun 1630 (Rijksmuseum, Amsterdam). Leksionari (bahasa Latin: Lectionarium) adalah sebuah daftar atau buku berisi kumpulan bacaan Alkitab yang digunakan dalam ibadat Kekristenan atau Yahudi pada hari atau masa tertentu.[1] Dalam urutannya, pembacaan Alkitab ini dilakukan sebelum khotbah (homili dalam Katolik).[1] Dalam Leksionari dilakukan pembagian perikop-perikop untuk ibadah tertentu. Tradisi Krist...

Hit Parade (Audio Adrenaline album)

2001 greatest hits album by Audio AdrenalineHit ParadeGreatest hits album by Audio AdrenalineReleasedMarch 13, 2001RecordedVariousGenreChristian rockLength65:37LabelForeFrontAudio Adrenaline chronology Underdog(1999) Hit Parade(2001) Lift(2001) Hit Parade is Audio Adrenaline's first greatest hits album. It features fifteen hits from the band's previous albums, plus two new songs: Will Not Fade and One Like You. Reception Professional ratingsReview scoresSourceRatingAllMusic[1]...

Kevin Sparks

American politician Kevin SparksMember of the Texas Senatefrom the 31st districtIncumbentAssumed office January 10, 2023Preceded byKel Seliger Personal detailsBorn1963 or 1964 (age 59–60)Political partyRepublicanResidenceMidland, TexasEducationUniversity of Texas, Austin (BBA) Kevin Sparks (born 1963/1964)[1] is an American Republican businessman who is the State Senator for the 31st District, having been duly elected in 2022. The Texas Panhandle and Permian Bas...

Esther Festini

Peruvian educator This article is an orphan, as no other articles link to it. Please introduce links to this page from related articles; try the Find link tool for suggestions. (March 2021) Esther Festini Esther Festini was a Peruvian educator. She was the first woman that went to the Universidad Nacional Mayor de San Marcos and the first one that received a Doctor of Letters.[1][2] Her effort to study education at the university was aimed at the official recognition of the Li...

Taxi (TV series)

American television sitcom (1978–1983) This article is about the 1970s-1980s U.S. TV sitcom. For the BBC series starring Sid James, see Taxi! (British TV series). For other, see Taxi (disambiguation). TaxiGenreSitcomCreated by James L. Brooks Stan Daniels David Davis Ed. Weinberger Directed by James Burrows (seasons 1–4) Various (seasons 2–5) Starring Judd Hirsch Jeff Conaway Danny DeVito Marilu Henner Tony Danza Randall Carver Andy Kaufman Christopher Lloyd Carol Kane Theme music compo...

SABC

State-owned public broadcaster in South Africa For other uses, see SABC (disambiguation). South African Broadcasting CorporationLogo used since 2003SABC headquarters in Uitsaaisentrum, JohannesburgTypeTerrestrial television and radio networkCountry South AfricaAvailability South Africa Botswana (Unofficially) Eswatini (Unofficially) Lesotho (Unofficially) Mozambique (Unofficially) Namibia (Unofficially) Zimbabwe (Unofficially) Founded1 Augus...

Supercoppa di Slovenia 2013

Supercoppa di Slovenia 2013Supercoppa di Slovenia Competizione Supercoppa di Slovenia Sport Calcio Edizione 9ª Date 7 luglio 2013 Luogo Slovenia Partecipanti 2 Risultati Vincitore Maribor(3º titolo) Secondo Olimpia Lubiana Statistiche Incontri disputati 1 Gol segnati 3 (3 per incontro) Pubblico 1,800 (2 per incontro) Cronologia della competizione 2012 2014 Manuale La Supercoppa slovena 2013 è stata disputata il 7 luglio 2013 all'Arena Petrol di Celje. La sfida ha visto contrapp...