Dolinka Buczynowa

Dolinka Buczynowa (słow. Bučinová dolinka, niem. Buczynowatal, węg. Buczynowa-völgy) – niewielka dolina wisząca w Tatrach Wysokich, będąca bocznym odgałęzieniem Doliny Roztoki[1]. Z trzech stron otaczają ją: wschodnia grzęda Koziego Wierchu, odcinek grani od Koziego Wierchu po Skrajny Granat i grań od Skrajnego Granata po południowo-zachodni wierzchołek Małej Buczynowej Turni. Od strony Doliny Roztoki podcięta jest wysokim progiem, po którym przebiega szlak turystyczny z Doliny Pięciu Stawów Polskich na Krzyżne. Główną granią ponad Dolinką Buczynową prowadzi odcinek Orlej Perci[2].

W dolince tylko niewielkie płaty kosodrzewiny. Pod otaczającymi ją ścianami zalegają piargi, a dno zawalone jest głazami, wśród których, w niewielkiej niecce zbiera się woda, tworząc okresowy Buczynowy Stawek. W dolince brak potoku, woda wypływa podziemnymi przepływami w progu dolinki, tworząc wodospad Buczynowa Siklawa. Próg ten ma wysokość około 250 m i w dużym stopniu zarośnięty jest kosodrzewiną[3]. Dawniej dolinka była wypasana – wchodziła w skład Hali Pięć Stawów[1]. Nazwa dolinki nie pochodzi, jak błędnie sugerował Ferdynand Goetel, od słowa buczyna (buki nie rosną w Tatrach na tej wysokości), lecz według górali od juhasa o nazwisku Budz lub Bucz, który miał zabić się w czasie poszukiwania zaginionych owiec, spadając ze skał nad tą dolinką, i w niej zostać pochowany[4].

Dolinka Buczynowa to jedna z najbardziej typowych w polskich Tatrach dolin wiszących. Ks. Walenty Gadowski w 1902 r. pisał o niej: „Głucha tu pustynia, Europa została za tobą gdzieś w oddali, a otacza cię natura pierwotna, wspaniała i majestatyczna, ale tak dzika i groźna, że czujesz się wobec niej marnym, nikłym prochem”[4].

W pobliżu wylotu doliny na południowo-wschodnich stokach Małej Buczynowej Turni położona jest Buczynowa Koleba (ok. 1700 m), w której dawniej zatrzymywali się pasterze z owcami. W zimie w Dolince Buczynowej jako pierwszy był Marian Maurizio z trzema osobami towarzyszącymi ok. 1923 r. na nartach[5]. Dolną częścią dolinki prowadzi szlak turystyczny.

Dolinka Buczynowa – widok ze szlaku turystycznego na Krzyżne
Dolinka Buczynowa zimą
Dolinka Buczynowa zawieszona ponad Doliną Roztoki, widziana spod Niżniej Kopy

Przez Dolinkę Buczynową nie prowadzą szlaki turystyczne, bywa odwiedzana przez taterników, ale rzadko. Stanowi punkt startu do wspinaczki na ściany Granatów, Buczynowej Strażnicy i Czarne Ściany. Najsłynniejszą drogą wspinaczkową jest tutaj Komin Pokutników[3].

Szlaki turystyczne

szlak turystyczny żółty rozdroże w Dolinie Pięciu Stawów Polskich – Niżnie Rzędy Buczynowe – Dolinka Buczynowa – Żleb pod Krzyżnem – Krzyżne. Czas podejścia Do Dolinki Buczynowej około 45 min[3].

Przypisy

  1. ↑ a b Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
  2. ↑ Orla Perć. Mapa 1:5000, Kraków: Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2005, ISBN 83-87873-42-X.
  3. ↑ a b c Władysław Cywiński, Granaty, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2013, ISBN 978-83-7104-046-7.
  4. ↑ a b Józef Nyka, Tatry Polskie. Przewodnik, wyd. 13, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 2003, ISBN 83-915859-1-3.
  5. ↑ Witold Henryk Paryski, Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Walentkowa Przełęcz – Przełączka pod Zadnim Mnichem, t. 4, Warszawa: Spółdzielczy Instytut Wydawniczy „Kraj”, 1951.
Panorama wschodniej grani Świnicy i widok na Dolinkę Buczynową ze Świstowej Kopy
Panorama wschodniej grani Świnicy i widok na Dolinkę Buczynową ze Świstowej Kopy