Dinar

Państwa aktualnie używające dinarów oznaczono kolorem ciemnozielonym. Państwa w przeszłości używające dinarów oznaczono kolorem jasnozielonym. Państwa jugosłowiańskie zostały umieszczony w lewym dolnym rogu. Dodatkowo w Iranie dinar irański jako jednostka zdawkowa; nie oznaczony na mapie.

Dinar – złota moneta arabska, bita od VII do XV wieku, używana głównie w handlu międzynarodowym. Początkowo moneta ważyła około 4,25 grama.

Historia

Słowo „dinar” jest transliteracją arabskiego słowa ‏دينار‎ (dīnār), które zostało zapożyczone poprzez syryjskie dīnarā z greckiego δηνάριον (denárion), które zaś pochodzi od łacińskiego dēnārius[1][2]. Złoty dinar był jedną z pierwszych islamskich monet, będącą odpowiednikiem bizantyjskiego denarius auri[3]. Złota moneta znana jako dīnāra została również sprowadzona do Indii przez państwo Kuszanów w I wieku. Następnie została przejęta przez imperium Guptów i ich spadkobierców aż do VI wieku[4][5].

Srebrny dinar z czasów panowania serbskiego króla Stefana Urosza I (1243–1276)
Złoty dinar pochodzący z Afryki Północnej lub Hiszpanii (1184–1199)

Środek płatniczy

Państwa aktualnie wykorzystujące dinary lub walutę o podobnej nazwie

Państwo Waluta Kod ISO 4217
Algieria dinar algierski DZD
Bahrajn dinar bahrajski BHD
Irak dinar iracki IQD
Iran dinar irański* nd.
Jordania dinar jordański JOD
Kuwejt dinar kuwejcki KWD
Libia dinar libijski LYD
Macedonia Północna denar macedoński MKN (1992–1993)
MKD (1993−)
Serbia dinar serbski RSD
Tunezja dinar tunezyjski TND
Dinar umajjadzkiego kalifa Abd al-Malika (685–705)

* Zdawkowy dinar irański początkowo jako 1/1250, następnie 1/100 jednostki podstawowej – riala irańskiego (wobec niskiej wartości riala dinar wyszedł z użycia).

50 miliardów dinarów jugosłowiańskich z 1993
Mancus lub złoty dinar anglosaskiego króla Offy (757–796), kopia dinarów używanych w Kalifacie Abbasydów (774). Łączy łaciński napis OFFA REX z napisami arabskimi. (Muzeum Brytyjskie)

Państwa wykorzystujące dinary w przeszłości

Państwo Waluta Kod ISO 4217 Używano w latach Zamieniona na
Abu Zabi dinar bahrajski BHD 1966–1973 dirham
Bośnia i Hercegowina dinar bośniacki BAD 1992–1998 marka zamienna
Chorwacja dinar chorwacki HRD 1991–1994 kuna
Jemen Południowy dinar południowojemeński YDD 1965–1990 rial jemeński
Republika Serbska dinar Republiki Serbskiej nd. 1992–1998 marka zamienna
Republika Serbskiej Krajiny dinar Krajiny nd. 1992–1994 kuna
Sudan dinar sudański SDD 1992–2007 funt sudański
Królestwo Jugosławii

Socjalistyczna Federacyjna Republika Jugosławii

Federalna Republika Jugosławii

dinar jugosłowiański YUD (1965–1989)
YUN (1990–1992)
YUR (1992–1993)
YUO (1993)
YUG (1994)
YUM (1994–2003) 		1918–2003 nd.

W 774 roku anglosaski król Offa wybił kopie abbasydzkich dinarów kalifa Al-Mansura z napisem „OFFA REX” („KRÓL OFFA”) umieszczonym w centrum rewersu[6][7]. Mincerz wybijający monety prawdopodobnie nie znał arabskiego, gdyż arabski tekst zawiera wiele błędów. Monety te produkowano prawdopodobnie celem wykorzystania ich w handlu w muzułmańskiej Hiszpanii.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Oxford English Dictionary, Second edition, 1989, s.v. dinar; online version November 2010.
  2. ↑ Versteegh, C. H. M.; Versteegh, Kees (2001). The Arabic Language. Edinburgh University Press, s. 60, ISBN 978-0-7486-1436-3.
  3. ↑ Koehler, Benedikt (2014). Early Islam and the Birth of Capitalism. Lexington Books. s. 102, ISBN 978-0-7391-8883-5.
  4. ↑ Friedberg, Arthur L.; Friedberg, Ira S. (2009). Gold Coins of the World: From Ancient Times to the Present. Coin & Currency Institute. s. 457, ISBN 978-0-87184-308-1.
  5. ↑ Mookerji, Radhakumud (2007). The Gupta Empire. Motilal Banarsidass. s. 30–31, ISBN 978-81-208-0440-1.
  6. ↑ British Museum.
  7. ↑ Medieval European Coinage By Philip Grierson p.330.