Dialekty doleńskie^[1], dialekty Dolnej Krainy^[2] (słoweń. dolenjska narečna skupina, dolenjščina) – jedna z siedmiu najczęściej wyróżnianych grup dialektów słoweńskich^[3]. Dialekty doleńskie używane są w Dolnej Krainie w dorzeczu Krki i Mirny – prawobrzeżnych dopływów Sawy^[1].

Dialekty doleńskie miały dużą rolę w formowaniu się słoweńskiego języka literackiego, jednak od XVII wieku doleńskie cechy formującego się języka literackiego Słoweńców były stale wypierane przez właściwości dialektów goreńskich^[4].

Dialekty doleńskie wyróżniają się następującymi cechami fonetycznymi:

• wspólne z dialektami goreńskimi rozróżnianie intonacji rosnącej i opadającej oraz ā i ə jako kontynuanty jerów w pozycji mocnej^[1],
• szerokie ei̯ (lub ai̯, äe, ä) jako kontynuant psł. *ě (jać) w sylabach długich, np. mléi̯ku, svái̯ča < psł. *melko, *svěťa^[1],
• dyftongizacja psł. *ę do i̯e i psł. *ǫ do u̯ọ, np. pîet, zúọp < psł. *pętь, *zǫbъ^[1],
• nieakcentowane i krótko akcentowane -o w końcówkach rodzaju nijakiego przeszło w -u, np. mléi̯ku, dnȕ < psł. *melko, *dъno^[5],
• długie ū rozwinęło się w centralnych gwarach doleńskich w ü lub dyftongiczne ui̯, np. ǘžna, úi̯sta < psł. *južina, *usta^[5].

W grupie doleńskiej można wyróżnić pięć dialektów^[6]:

• dialekt zachodniodoleński
• dialekt wschodniodoleński
• dialekt środkowodoleński
• dialekt posawski
• dialekt medijski

Dwa ostatnie dialekty mają charakter przejściowy do dialektów sąsiednich, odpowiednio typu styryjskiego i goreńskiego^[6].

• Leszek Bednarczuk, Witold Mańczak, Jan Safarewicz, Franciszek Sławski, Wojciech Smoczyński, Aleksander Szulc: Języki indoeuropejskie. T. II. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1988. ISBN 83-01-05763-7.
• Franciszek Sławski: Zarys dialektologii południowosłowiańskiej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1962.