PROFILPELAJAR.COM

Cmentarz prawosławny w Werbkowicach
	; Widok ogólny
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Miejscowość	Werbkowice
Typ cmentarza	wyznaniowy
Wyznanie	prawosławne
Stan cmentarza	nieczynny
Powierzchnia cmentarza	0,54 ha
Liczba kwater cmentarnych	brak podziału
Data otwarcia	lata 40. XIX w.
Data ostatniego pochówku	1940
Zarządca	Parafia Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny w Hrubieszowie
	Położenie na mapie gminy Werbkowice Cmentarz prawosławny w Werbkowicach
	Położenie na mapie Polski Cmentarz prawosławny w Werbkowicach
	Położenie na mapie województwa lubelskiego Cmentarz prawosławny w Werbkowicach
	Położenie na mapie powiatu hrubieszowskiego Cmentarz prawosławny w Werbkowicach
	50°45′46″N 23°45′48″E/50,762778 23,763333
	Multimedia w Wikimedia Commons

Cmentarz prawosławny w Werbkowicach – nekropolia w Werbkowicach, utworzona na potrzeby miejscowej parafii unickiej ok. 1864, od 1875 prawosławna, użytkowana do końca II wojny światowej.

Historia i opis

Cmentarz został urządzony najprawdopodobniej w latach 40. XIX w.^[1] na potrzeby unickiej parafii w Werbkowicach, w okresie generalnej przebudowy wsi Werbkowice i porządkowania terenu. Zastąpił tym samym użytkowany od końca XVII w. cmentarz przycerkiewny. W 1875, wskutek likwidacji unickiej diecezji chełmskiej, werbkowicka parafia została przemianowana na prawosławną^[2]. Cerkiew w Werbkowicach została zrewindykowana na rzecz Kościoła rzymskokatolickiego w 1919^[3], parafii prawosławnej we wsi nigdy nie restytuowano. Mimo to cmentarz był użytkowany przez miejscową ludność prawosławną do końca II wojny światowej i wysiedlenia prawosławnych Ukraińców; ostatni zachowany nagrobek datowany jest na r. 1940. W kolejnych latach został porzucony i popadł w ruinę^[2].

Na początku lat 90. XX wieku na terenie nekropolii znajdowało się ok. 10 nagrobków kamiennych i betonowy krzyż z 1940. Wszystkie nagrobki są uszkodzone, zachowały się we fragmentach. Inskrypcje na nagrobkach wykonane zostały w języku cerkiewnosłowiańskim. Na cmentarzu rosną lipy oraz krzewy czarnego bzu oraz bzu lilaka^[2].

W grudniu 2015 i w marcu 2016 cmentarz został wyremontowany przez wolontariuszy, pod kierunkiem Towarzystwa dla Natury i Człowieka^[4]^[1]. Podczas remontu wykopano spod ziemi liczne nagrobki, w tym pomniki w miejscach pochówku unickiego duchownego Romana Rogalskiego (zm. 1856) oraz prawosławnego kapłana Michaiła Albina Żelechowskiego (zm. 1891)^[1].

Grób ks. Romana Rogalskiego – najstarszy nagrobek na cmentarzu (1856)
Grób ks. Albina Michaiła Żelechowskiego, jego teściowej Warwary Marmurowicz i trzech synów (1891)
Nagrobki z pocz. XX w.
Oczyszczone fragmenty nagrobków z przełomu XIX/XX w.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Werbkowice: Na starym cmentarzu odkopano kolejne nagrobki [online], lubiehrubie.pl [dostęp 2016-04-18] .
↑ ^a ^b ^c D. Kawałko, Cmentarze..., ss. 284–285.
↑ Grzesiak K.: Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918–1939. Wydawnictwo Archidiecezjalne GAUDIUM, 2010, s. 142. ISBN 978-83-7548-003-0.
↑ Werbkowice: Porządkowali prawosławny cmentarz [online], lubiehrubie.pl [dostęp 2016-04-18] .