PROFILPELAJAR.COM

Civitate Wratislaviensis Donatus
Nagroda za	wybitne zasługi dla Wrocławia
Państwo	Polska
Lokalizacja	Wrocław
Pierwsze rozdanie	1993
Ostatnie rozdanie	cykliczna

Civitate Wratislaviensis Donatus, w dokumentach spotyka się również Civitate Wratislaviensi Donatus (łac. darowany społeczeństwu Wrocławia) – tytuł honorowego obywatela Wrocławia, ustanowiony w roku 1993 przez Radę Miejską Wrocławia i przyznawany corocznie^[1].

Historia

Pierwszy tytuł zasłużonego dla miasta przyznano 13 czerwca 1870 roku i od tego czasu przyznano go 70 razy. Pierwszym laureatem był Karl Ludwig August Freiherr von Ende, starosta wałbrzyskiej policji, a następnie prezydent policji wrocławskiej w okresie 1862–1870. W okresie 1870–1945 przyznano go 31 razy, zarówno za zasługi dla miasta, jak i ze względów czysto politycznych, zwłaszcza w okresie III Rzeszy. Tradycję przyznawania honorowych obywatelstw miasta wznowiono w okresie PRL^[1].

Do tradycji wrócono w roku 1993, kiedy to Rada Miejska Wrocławia ustanowiła nagrodę Civitate Wratislaviensi Donatus. Nazwę wprowadzono, by odciąć się od przeszłości^[1]. Kandydata do nagrody ma prawo zgłosić każdy, przez komisję rady Miejskiej lub klubów radnych^[2], jednak końcowego wyboru dokonuje Rada Miejska Wrocławia. Tytuły wręcza się na uroczystej sesji 24 czerwca każdego roku z okazji święta miasta^[1]. Jedynym rokiem, w którym tytułu nie przyznano, był 1999^[3]. Pierwszym laureatem nagrody został profesor Alfred Jahn, rektor Uniwersytetu Wrocławskiego w latach 1962–1968^[4].

20 listopada 2020 Rada Miejska Wrocławia przegłosowała odebranie kardynałowi Henrykowi Gulbinowiczowi tytułu „Civitate Wratislaviensis Donatus”. Było to pierwsze odebranie tego tytułu w historii tej nagrody^[5]. Decyzja była efektem domniemanych zachowań pedofilnych i molestowania seksualnego przez duchownego^[6].

Odznaczenia przyznawano również pośmiertnie. Po raz pierwszy uczyniono to 24 czerwca 2010 roku, przyznając tytuł ofiarom katastrofy smoleńskiej: Jerzemu Szmajdzińskiemu, Władysławowi Stasiakowi i Aleksandrze Natalli-Świat. Wszyscy troje byli związani z Wrocławiem^[7].

Wyróżnieni

Rok	Laureat	Charakter działalności	Uwagi
1993	Alfred Jahn^[3]	Rektor Uniwersytetu Wrocławskiego
1994	Tadeusz Różewicz^[3]	Poeta, dramaturg
1995	Henryk Tomaszewski^[3]	Choreograf, reżyser teatralny, pedagog, założyciel i dyrektor Wrocławskiego Teatru Pantomimy
1996	Henryk Gulbinowicz^[3]	Duchowny rzymskokatolicki, arcybiskup metropolita wrocławski	tytuł odebrany decyzją rady miejskiej z 2020^[5]
1997	Jan Paweł II^[3]	Papież
1998	Jerzy Grotowski^[3]	Reżyser teatralny, teoretyk teatru
1999			tytułu nie przyznano^[3]
2000	Jan Nowak-Jeziorański^[3]	Żołnierz AK, działacz emigracyjny, dyrektor Radia Wolna Europa
2001	Václav Havel^[3]	Czeski dysydent, następnie prezydent Czech
2002	Norman Davies^[3]	Brytyjski historyk, autor książek o historii Polski i Wrocławia
2003	Andrzej Wajda^[3]	Reżyser filmowy, zdobywca Oscara za całokształt twórczości
2004	Władysław Bartoszewski^[3]	Działacz Polskiego Państwa Podziemnego, polityk, historyk, publicysta
2005	Lech Wałęsa^[3]	Polski polityk, laureat nagrody Nobla, prezydent Polski
2006	Sylwester Chęciński^[3]	Reżyser filmowy, reżyser trylogii Sami swoi
2007	Kurt Masur^[3]	Niemiecki dyrygent
2008	Dalajlama XIV^[8]	Duchowy i polityczny przywódca narodu tybetańskiego, laureat Pokojowej Nagrody Nobla
2009	Urszula Kozioł^[3]	Poetka, pisarka, autorka felietonów i utworów dramatycznych dla dzieci i dorosłych
2010	Aleksandra Natalli-Świat^[3]	Polska polityczka, ofiara katastrofy w Smoleńsku	pośmiertnie
	Jerzy Szmajdziński^[3]	Polski polityk, ofiara katastrofy w Smoleńsku	pośmiertnie
	Władysław Stasiak^[9]	Polityk, minister, ofiara katastrofy w Smoleńsku	pośmiertnie
2011	Władysław Frasyniuk^[3]	Związkowiec, przedsiębiorca i polityk, działacz opozycji demokratycznej i więzień polityczny w PRL
2012	Eugeniusz Get-Stankiewicz^[3]	Artysta grafik i rzeźbiarz	pośmiertnie
2013	Bogdan Zdrojewski^[10]	Polityk, prezydent Wrocławia
2014	Jan Miodek^[11]	Profesor językoznawstwa
2015	Stanisław Orzechowski^[3]	Duchowny rzymskokatolicki, duszpasterz diecezji wrocławskiej
2015	Ludwik Wiśniewski^[3]	Duchowny rzymskokatolicki, duszpasterz akademicki
2016	Kornel Morawiecki^[3]	Działacz opozycji demokratycznej, twórca Solidarności Walczącej
	Adolf Juzwenko^[3]	Historyk, dyrektor Ossolineum
	Karol Modzelewski^[3]	Działacz opozycji demokratycznej
2017	Bente Kahan^[3]	Norweska piosenkarka, aktorka, dramatopisarka, związana z Wrocławiem
	Włodzimierz Jarmundowicz^[3]	Lekarz neurochirurg, twórca pionierskich metod leczenia^[12]
	Jerzy Kapłański^[3]	Artysta malarz
2018	Stanisław Kulczyński^[13]	Botanik i polityk	pośmiertnie
2018	Jerzy Woźniak^[13]	Polski żołnierz i lekarz, więzień polityczny PRL	pośmiertnie
2019	Olga Tokarczuk^[14]	Pisarka, laureatka literackiej nagrody Nobla
2020	Maciej Łagiewski^[3]	Historyk i działacz kulturalny, dyrektor Muzeum Historycznego i Muzeum Miejskiego Wrocławia
2021	Renata Mauer-Różańska^[15]	Strzelczyni, multimedalistka olimpijska, działaczka samorządowa
2022	Alicja Chybicka^[16]	Lekarka, polityczka, posłanka na Sejm
2023	Marek Krajewski^[17]	Pisarz i filolog klasyczny, specjalista w zakresie językoznawstwa łacińskiego, autor powieści kryminalnych, których akcja odbywa się w przedwojennym Breslau
2024	Barbara Labuda^[18]	romanistka, nauczycielka, bojowniczka o demokrację