Chwaszczyno

wieś
Kościół św. Apostołów Szymona i Judy Tadeusza oraz św. Marii Magdaleny w Chwaszczynie
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Powiat	kartuski
Gmina	Żukowo
Liczba ludności (2022)	4609[2]
Strefa numeracyjna	58
Kod pocztowy	80-209[3]
Tablice rejestracyjne	GKA
SIMC	0177170
Położenie na mapie gminy Żukowo Chwaszczyno
Położenie na mapie Polski Chwaszczyno
Położenie na mapie województwa pomorskiego Chwaszczyno
Położenie na mapie powiatu kartuskiego Chwaszczyno
54°26′37″N 18°25′08″E/54,443611 18,418889[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Chwaszczyno (kaszub. Chwaszczëno) – wieś kaszubska w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie kartuskim, w gminie Żukowo, w pasie Wzgórz Chwaszczyńskich z przeważającą zabudową jednorodzinno-podmiejską. Chwaszczynie jest węzeł drogowy (skrzyżowanie drogi krajowej nr 20 Stargard – Szczecinek – Gdynia z drogą wojewódzką nr 218 Krokowa – Gdańsk). Miejscowość graniczy z Gdynią (w kierunku północno-wschodnim) i z Gdańskiem (na wschodzie). Transport publiczny jest obsługiwany przez komunikację miejską Trójmiasta (linie nr 171, 191, 193 i Z). Pierwsze wzmianki o Chwaszczynie pochodzą z roku 1283.

Wieś biskupstwa włocławskiego w województwie pomorskim Korony Królestwa Polskiego w II połowie XVI wieku^[6].

Po I rozbiorze Polski w 1772 roku Chwaszczyno dostało się pod zabór pruski. Podczas zaboru pruskiego wieś nosiła nazwę niemiecką Quaschin. Po zakończeniu I wojny światowej wieś wróciła w granice Polski na mocy traktatu wersalskiego z 1919 roku, jednak już w 1939 w wyniku niemieckiej agresji na Polskę, trafiła pod panowanie reżimu III Rzeszy. W 1942, w okresie okupacji niemieckiej, polska nazwa wsi została zastąpiona nowo wymyśloną i bardziej niemiecką – Quassendorf.^[7]

Chwaszczyno zdobyli 13 marca 1945 żołnierze 1 Gwardyjskiego Korpusu Pancernego, po dwu dniach walk Armii Czerwonej ze stawiającą opór armią niemiecką, co było równoznaczne z zakończeniem panowania reżimu III Rzeszy na tym terenie^[8].

Do 1954 roku miejscowość należała i była siedzibą gminy Chwaszczyno, następnie gromady Chwaszczyno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

Według rejestru zabytków NID na listę zabytków wpisane są^[9]:

• kościół parafialny pw. św.św. Szymona i Judy Tadeusza, XVIII, XIX w., nr rej.: 1081 z 21.03.1990
• cmentarz grzebalny, nr rej.: j.w.

Kościół pochodzi z 1726, rozbudowany w 1875 roku, z wyposażeniem pierwszej połowy XVIII wieku.

W Chwaszczynie znajduje się najwyższy maszt antenowy na Pomorzu Gdańskim, o wysokości 317 m^[10].

Przy głównym skrzyżowaniu stoi kamienny obelisk z napisem Pamięci mieszkańców Gromady Chwaszczyno poległych i pomordowanych podczas II wojny światowej 1939-1945. Obelisk odsłonięto 17 września 1972, odnowiono A.D. 2015.

Kacze Buki są położone przy granicach administracyjnych Gdyni i Gdańska w pasie Wzgórz Chwaszczyńskich i obejmują zabudowania wzdłuż drogi wojewódzkiej nr 218 nad północnym brzegiem jeziora Osowskiego. Połączenie z Gdynią i Gdańskiem umożliwiają autobusy komunikacji miejskiej (linia nr 171). Osada jest dawną częścią Kaczych Buków, która to w roku 1973 nie została przyłączona do Gdyni.

Rewerenda jest położona przy granicy administracyjnej Gdyni w pasie Wzgórz Chwaszczyńskich i obejmuje zabudowania wzdłuż ulic Gdyńskiej, Rewerenda i Polnej nieopodal wzniesienia "Kozie Rogi" (186 m n.p.m.) z masztem nadawczym RTCN Chwaszczyno. Połączenie z Gdynią, Gdańskiem i Żukowem umożliwiają autobusy komunikacji miejskiej (linie nr 171, 191, 193 i Z).

• Parafia św. Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Chwaszczynie

• Bolesław Dolata, Tadeusz Jurga: Walki zbrojne na ziemiach polskich 1939-1945. Warszawa: 1977.