Chloroza nerwów liści maliny

Chloroza nerwów liści maliny (ang. raspberry chlorotic net virus, raspberry vein chlorosis rhabdovirus[1]) – wirusowa choroba malin wywołana przez wirusa chlorozy nerwów maliny (Raspberry vein chlorosis virus, RVCV) i wirusa mozaiki jabłoni (Apple mosaic virus, ApMV)[2].

Występowanie i szkodliwość

Choroba występuje tylko na malinach. W Europie i w Polsce jest częsta, występuje niemal na wszystkich plantacjach malin[3]. Jej szkodliwość jest zależna od rodzaju szczepu, którym rośliny zostały porażone. Szczep łagodny powoduje tylko nieznaczne osłabienie wzrostu, szczep ostry powoduje wyraźne osłabienie rośliny, zahamowanie wzrostu i zmniejszenie plonu[3].

Objawy

Charakterystycznymi objawami choroby jest chloroza nerwów i niedorozwój liści. Rodzaj objawów zależy od rodzaju wirusa. Gdy jest to wirus łagodny, na liściach występuje tylko chloroza nerwów charakteryzująca się rozjaśnieniem nerwów[4]. Przy odmianie umiarkowanej objawy są bardziej nasilone. Gdy jest to wirus ostry, chloroza obejmuje całe liście, które ponadto ulegają zdeformowaniu. Porażone ostrym wirusem rośliny wytwarzają mniej pędów i dają mniejsze owoce.

Podobne są objawy drugiej, również dość częstej wirusowej choroby – mozaiki maliny[4].

Etiologia i epidemiologia

Wirusy wywołujące mozaikę maliny przenoszone są głównie przez mszycę malinową (Aphis idaei). Choroba rozprzestrzenia się także przez rozmnażanie metodą sadzonkowania z wykorzystaniem chorych roślin. Okres inkubacji choroby wynosi 4-12 tygodni[3].

Ochrona

Porażonych roślin nie można już uratować. Można jedynie zapobiegać chorobie poprzez:

  • produkcję sadzonek wyłącznie ze zdrowych roślin,
  • zachowanie dużej odległości plantacji od dziko rosnących malin, lub plantacji zaniedbanych,
  • staranna ochrona plantacji przed mszycami,
  • lustracja plantacji i bezwzględne usuwanie roślin z najmniejszymi nawet objawami porażenia przez choroby wirusowe[5].

Wszystkie te działania tylko ograniczają rozwój choroby, nie dopuszczając do epidemii, nie są jednak w stanie całkowicie chorobę wyeliminować[5].

Przypisy

  1. ↑ Raspberry vein chlorosis virus(RVCV00) EPPO [online], Global Database [dostęp 2022-08-02].
  2. ↑ Zbigniew Borecki, Małgorzata Solenberg (red.), Polskie nazwy chorób roślin uprawnych, wyd. 2, Poznań: Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne, 2017, ISBN 978-83-948769-0-6.
  3. ↑ a b c Chloroza nerwów liści malin – patogen, objawy, cykl rozwojowy [online] [dostęp 2017-08-25] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-05].
  4. ↑ a b Józef Rusnak (oprac.), Ochrona malin przed chorobami, Karniowice: Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, 2011, ISBN 83-60394-37-7 [dostęp 2017-08-24] [zarchiwizowane z adresu 2015-04-12].
  5. ↑ a b Selim Kryczyński, Zbigniew Weber (red.), Fitopatologia. Choroby roślin uprawnych, t. 2, Poznań: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2011, ISBN 978-83-09-01077-7.
Najczęstsze choroby maliny i jeżyny