Mączniak rzekomy jeżyny

Mączniak przekomy jeżynychoroba jeżyn z grupy mączniaków rzekomych, wywoływana przez grzybopodobny organizm Peronospora sparsa[1].

Występowanie i szkodliwość

Choroba występuje we wszystkich rejonach uprawy jeżyny. Powoduje obumieranie pędów i zniekształcenia owoców. Przy sprzyjających patogenowi warunkach może spowodować duże straty ekonomiczne. Rozwój choroby w dużym stopniu zależy od pogody[2].

Patogen poraża przede wszystkim liście jeżyny, ale w mniejszym stopniu także wszystkie nadziemne części pędu: ogonki liściowe, szypułki kwiatowe, działki kielicha, młode pędy i owoce. Na górnej stronie porażonych liści pojawiają się plamy; początkowo żółte, potem purpurowe. W ich obrębie na dolnej stronie liści przy dużej wilgotności powietrza (długotrwałe deszcze) powstają jasnoszare naloty z zarodnikami konidialnymi. Młode odrosty pędowe jeżyn są karłowate, a ich wierzchołkowe części często mają czerwone przebarwienia. Czasami podobne czerwone przebarwienia występują także na skórce w inych miejscach pędów. Gdy pogoda nie sprzyja patogenowi, na dolnej stronie blaszki liści nie tworzą się naloty, a jedynie zmienia ona barwę na jasnoróżową do brązowej. Zmiany dotyczą również zainfekowanych owoców; przedwcześnie przebarwiają się na czerwono, a następnie twardnieją i zasychają. Często dochodzi do ich zniekształcenia i rozdzielenia się na dwie części. Porażone szypułki wysychają i często zmieniają barwę na czerwoną. Rozwój silnie porażonych krzewów ulega zahamowaniu[2].

Ochrona

Ważne jest prowadzenie systematycznej lustracji i zabiegów ochronnych. Obserwować należy od maja do sierpnia głównie liście i młode pędy. Szczególnie ważna jest lustracja krzewów w czerwcu i lipcu, gdy występuje największe nasilenie objawów choroby. Porażonych pędów nie można uratować. Można jedynie zapobiegać chorobie poprzez działania profilaktyczne:

  • plantacje należy zakładać tylko z kwalifikowanych sadzonek,
  • ograniczyć nawożenie, zwłaszcza nawozami azotowymi,
  • odchwaszczać plantację,
  • aby zapewnić lepszą wentylację należy usuwać nadmiar młodych pędów,
  • wycinać porażone pędy,
  • zaraz po zbiorze wycinać pędy, na których były owoce,
  • usuwać z otoczenia plantacji dziko rosnące jeżyny, gdyż mogą one być źródłem infekcji[2].

Przypisy

  1. Zbigniew Borecki, Małgorzata Solenberg (red.), Polskie nazwy chorób roślin uprawnych, wyd. 2, Poznań: Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne, 2017, ISBN 978-83-948769-0-6.
  2. a b c Beata Meszka, Monika Michalecka, Metodyka prowadzenia obserwacji występowania mączniaka prawdziwego maliny Sphaerotheca macularis'' (Wallr. ex Fries) [online] [dostęp 2017-07-11].