Brasseries Kronenbourg (wym. [bʁasɛˈʁiˈkʁonɛ̃buʁ], z fr.Browary Kronenbourg) – francuskie przedsiębiorstwo piwowarskie należące do duńskiego koncernu Carlsberg. Strasburski browar swoją historią sięga 1664 roku, dzięki czemu jest najstarszym tego typu zakładem w kraju. Obecnie cała produkcja odbywa się w nieodległym browarze w Obernai, zaś w Strasburgu mieści się siedziba władz przedsiębiorstwa[2].
Historia
W 1664 roku bednarz Jérôme (Geronimus) Hatt wynajął działający od siedemnastu lat browar przy place du Corbeau w centrum Strasburga[1], znany wówczas jako Zur Carthaunen lub Zur Kanone[3]. 9 czerwca 1664 roku Hatt uzyskał tytuł mistrza piwowarskiego[1]. Pięć lat później wykupił zakład od dotychczasowego właściciela[3][4]. W ten sposób rozpoczęła się historia najstarszego browaru i jednego z najstarszych wciąż działających przedsiębiorstw we Francji[5]. Rodzina Hattów kierowała browarem nieprzerwanie do 1977 roku[6].
W 1850 roku Frédéric Guillaume Hatt przeniósł siedzibę browaru Canon na położone na wzgórzu przedmieście Cronenbourg[1]. Powodem były znacznie lepsze, w nowej lokalizacji, warunki do produkcji coraz popularniejszego piwa dolnej fermentacji[1], ale także zniszczenia, jakich w czasie powodzi dokonywała wylewająca rzeka Ill[4][7]. Datę tę uznaje się za początek przemysłowej historii browaru[1][3][4].
W 1922 roku rodzina Hattów przejęła cieszącą się uznaniem alzacką restaurację Le Grand Tigre, z okazji czego browar w Cronenbourgu wyprodukował nową markę piwa, Tigre Bock. Kilka lat później było ono już najpopularniejszym piwem we Francji[1][4].
Kolejne innowacje w browarze wprowadził po II wojnie światowej Jérôme Hatt, jego ówczesny właściciel. Po powrocie ze Stanów Zjednoczonych zdecydował o zmianie nazwy podstawowego produktu swojego przedsiębiorstwa, Tigre Bock, na Kronenbourg. Dla podkreślenie niemieckich korzeni alzackiego piwa użyto początkowej litery „K”[1][3][4]. W 1947 roku wprowadzono pierwszą szklaną butelkę o pojemności 0,33 l z kapslem, a dwa lata później butelkę o pojemności 0,25 l[8]. Z okazji koronacji Elżbiety II w 1952 roku rozpoczęto produkcję piwa Kronenbourg 1664[1] (od 1998 roku jako „1664”), które dzięki nietypowemu opakowaniu zyskało przydomek „białego kołnierzyka” (col blanc)[1][3][4]. Rok później wypuszczono na rynek pierwsze piwo w puszce[8].
Rozwój przedsiębiorstwa sprawił, że zakład w Cronenbourgu nie był dostatecznie wydajny w zestawieniu z zapotrzebowaniem. W związku z tym w 1969 roku rozpoczęła się budowa największego w ówczesnej Europie browaru „K2” w oddalonym o 35 kilometrów Obernai[1][3]. Zakład w Obernai zajmuje teren 70 ha[9] i w chwili swojego powstania mógł wytworzyć 6,5 mln hl napojów rocznie[4]. W 1994 roku jako pierwszy browar we Francji uzyskał certyfikat ISO 9002, zaś cztery lata później jako pierwszy browar na świecie ISO 14001[9].
W roku 1970 Kronenbourg wszedł w skład spółki Boussois-Souchon-Neuvesel (BSN), znanej później jako Grupa Danone. W tym samym czasie BSN nabyło Société Européenne de Brasseries, właściciela marek Kanterbräu i Gold. W 1986 roku marki Kronenbourg oraz Kanterbräu wydzielono z BSN tworząc przedsiębiorstwo Browary Kronenbourg. W roku 2000 zostało ono odkupione od Danone przez Scottish & Newcastle, zaś po ośmiu latach przeszło we władanie Grupy Carlsberg[1][4].
Współczesność
Po zamknięciu browarów w Strasburgu oraz Rennes[10], a także odsprzedaniu zakładu w Champigneulles[11], cała produkcja Grupy Carlsberg we Francji odbywa się w Obernai. Zakład wytwarza 7,5 mln hl piwa rocznie[5]. W 2010 roku udział Browarów Kronenbourg w rynku piwa we Francji wyniósł 30,5%, zaś obroty w roku 2011 – 902 mln euro. Z końcem 2011 roku przedsiębiorstwo zatrudniało 1210 osób[12].
W części dawnego zakładu produkcyjnego w Strasburgu mieści się obecnie muzeum browaru[7][13].
Marki
W browarze Obernai produkuje się ponad 20 różnych odmian piwa i napojów pochodnych[14]. Są to:
1664 – jasne piwo o owocowym posmaku i zawartości alkoholu 5,5%[15],
Force 4 – panaché, mieszanina piwa i lemoniady o zawartości alkoholu nieprzekraczającej 0,5%[19],
Kanterbräu – tradycyjne alzackie jasne piwo, stworzone w 1910 roku. Zawartość alkoholu wynosi 4,2%. Nazwa nawiązuje do mistrza piwowarskiego Kantera[20],
Kronenbourg – „sztandarowa” marka browaru, której historia sięga 1922 roku. Jest to jasne piwo o zawartości alkoholu 4,2%[21]. Najpopularniejsze piwo we Francji[5],
odmiany: Kronenbourg, 7.2[22], 7.2 Ambrée[23], Extra Fine[24], Fleuron d’Alsace[25],
Wilfort – ciemne piwo górnej fermentacji o zawartości alkoholu 6,3%[26],