Boleń (województwo małopolskie)

Boleń
wieś
Ilustracja
Dwór w Boleniu
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

krakowski

Gmina

Zielonki

Sołectwo

Bosutów-Boleń

Wysokość

ok. 263–309 m n.p.m.

Liczba ludności (31.12.2023)

434 (wraz z Bosutowem: 1040)[2]

Strefa numeracyjna

12

Kod pocztowy

32-086[3]

Tablice rejestracyjne

KRA

SIMC

0344113

Położenie na mapie gminy Zielonki
Mapa konturowa gminy Zielonki, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Boleń”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Boleń”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Boleń”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Boleń”
Ziemia50°07′51″N 19°58′57″E/50,130833 19,982500[1]
Strona internetowa

Boleń – wieś położona w Polsce, w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Zielonki[4].

Boleń wchodzi w skład sołectwa Bosutów-Boleń.

Położenie

Boleń według regionalizacji fizycznogeograficznej położony jest w zachodniej części Płaskowyżu Proszowickiego (342.23), należącego do makroregionu Niecka Nidziańska (342.2), w podprowincji Wyżyna Małopolska (342)[a][5][6]. Zachodnim skrajem miejscowości przebiega droga krajowa nr 7[7].

Miejscowość położona jest w otulinie Dłubniańskiego Parku Krajobrazowego, z wyjątkiem niewielkiego fragmentu znajdującego się po zachodniej stronie drogi krajowej nr 7 przy granicy z Bibicami – to obszar należący do Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie[8].

Pod względem administracyjnym wieś zlokalizowana jest w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Zielonki, w jej wschodniej części, około 8 km w linii prostej na północ od centrum Krakowa[7][9]. Graniczy z następującymi jednostkami[7][10][11]:

Powierzchnia sołectwa Bosutów-Boleń wynosi 339,41 ha[12], natomiast powierzchnia samego Bolenia to szacunkowo około 101 ha, co sprawia, że obok Garlicy Duchownej jest on drugą najmniejszą miejscowością gminy Zielonki, zajmującą około 2,08% jej obszaru[10][13][c].

Najwyżej położony obszar wsi znajduje się w jej północnej części, przy granicy z Młodziejowicami, na wysokości około 309 m n.p.m., najniższy na krańcach południowo-wschodnich, przy granicy z Bosutowem, na wysokości około 263 m n.p.m.[7][9]

W latach 1975–1998 wieś należała administracyjnie do województwa krakowskiego.

Etymologia

Nazwa Boleń pochodzi od węgierskiego słowa bleny (wymawianego bolejń) oznaczającego tura, żubra. Za koncepcją tą przemawia prawdopodobna obecność w tych okolicach osadników lub jeńców węgierskich, co znalazło odzwierciedlenie w nazwach kilku innych, okolicznych wsi, wywodzących się, jak się przypuszcza, z języka węgierskiego (por.: Węgrzce, dawniej Vengerce – dosł. wieś Węgrów, Batowice od batja – stryj, Bibice od bibic – czajka, Bosutów od bozszu – zemsta[14].

W źródłach z okresu średniowiecza wieś wzmiankowana była jako Bolen, Bolenya, Bolene, Bolena, Boleny, Bolycy, Bolyeny[15].

Historia

Najstarsze ślady osadnictwa na obszarze wsi pochodzą ze środkowego i późnego okresu lateńskiego (III–I w. p.n.e) oraz okresu wczesnorzymskiego (I w. n.e.). Wskazują one, iż na terenie tym żyli przedstawiciele grupy tynieckiej[16].

Okres późnego średniowiecza

Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z roku 1389[17], kiedy to Jan z Niezwojowic zapisał swojej żonie Małgorzacie 80 grzywien posagu na Boleniu[15].

Wieś była własnością szlachecką i stosunkowo często przechodziła z rąk do rąk. W roku 1415 syn Jana z Niezwojowic, również Jan, sprzedał Boleń Janowi z Łysobarku. W 1432 właścicielem wsi w wyniku podziału dóbr został Jan z Kończyc, w 1458 nabył ją Jan Burzyński z Janiny, zaś w roku 1465 Katarzyna, żona Stanisława z Młodziejowic herbu Stary Koń. W tamtym okresie we wsi żyło 5 kmieci, ponadto znajdował się w niej dwór rycerski oraz karczma z osobnymi polami. Wieś znajdowała się w rękach rodziny Młodziejowskich do roku 1528, kiedy to Andrzej syn Stanisława z Młodziejowic, kasztelana sandomierskiego, darował Janowi Mężykowi Słaboszowi z Putniowic wszystkie swoje dobra dziedziczne w tym Boleń[15][18].

Okres zaborów

Po III rozbiorze Polski miejscowość znalazła się w granicach zaboru austriackiego. W wyniku ustaleń kongresu wiedeńskiego w 1815 r., Boleń wraz z 244 innymi miejscowościami wszedł w skład Rzeczypospolitej Krakowskiej.

Po zaanektowaniu Rzeczypospolitej Krakowskiej przez Austrię w 1846 r., miejscowość przynależała do państwa Habsburgów aż do odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 roku.

Okres zaboru austriackiego był dla miejscowej społeczności szczególny. Boleń leżał bowiem tuż przy granicy austriacko-rosyjskiej. Wielu powstańców, handlarzy, przemytników okupiło życiem próbę przekroczenia tejże granicy.
Przebieg granicy upamiętnia postawiony w 1998 roku monument. Pomnik znajdujący się na obrzeżach miejscowości przypomina o I Kompanii Kadrowej Józefa Piłsudskiego, która w swoim szlaku bojowym do Kielc obaliła zaborcze słupy graniczne.

Demografia

Liczba mieszkańców wsi w okresie ostatniego dziesięciolecia zwiększyła się o 50%, osiągając poziom ponad 400 osób w roku 2020.

Ponieważ Boleń tworzy sołectwo wraz z Bosutowem poniżej zamieszczono również dane demograficzne dla sołectwa.

Źródła danych oraz rodzaje (nazwy) i terminy spisów, jeśli dostępne:

Komunikacja

Do Bolenia można dostać się obsługiwanymi przez MPK Kraków liniami autobusowymi, wysiadając na przystankach:

  • Bibice Na Czekaj: 257, 277, 280, 307
  • Boleń Pętla: 297

Dojazd ułatwiają również liczne linie komunikacji prywatnej kursujące z okolic Regionalnego Dworca Autobusowego w Krakowie przy ulicy Bosackiej.

Oświata

Na obszarze miejscowości brak placówek zarejestrowanych w Rejestrze Szkół i Placówek Oświatowych[23].

Szkołą podstawową obejmującą swym obwodem Boleń jest Szkoła Podstawowa im. Stanisława Wyspiańskiego w Bibicach[23][24].

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ Północne krańce miejscowości graniczą z Wyżyną Olkuską (341.32) – mezoregionem należącym do makroregionu Wyżyna Krakowsko-Częstochowska (341.3).
  2. ↑ Według danych serwisu OpenStreetMap Boleń od południa i południowego zachodu graniczy jeszcze z miejscowością Węgrzce (gmina Zielonki), co wynika z innego (prawdopodobnie błędnego) oznaczenia przebiegu granicy między Boleniem a Bosutowem.
  3. ↑ Osiedle Łokietka jest odrębnym sołectwem, ale nie jest miejscowością.

Przypisy

  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 7950
  2. ↑ a b Strona gminy Zielonki – Ludność. [dostęp 2024-01-23].
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 79 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. ↑ GUS. Rejestr TERYT
  5. ↑ Boleń na mapie Geoserwisu GDOŚ >> Warstwa: Mezoregiony fizycznogeograficzne. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2021-09-23].
  6. ↑ Jerzy Solon et al. Physico-geographical mesoregions of Poland: Verification and adjustment of boundaries on the basis of contemporary spatial data. „Geographia Polonica”. 2 (91). s. 143–170. 
  7. ↑ a b c d Wydawnictwo COMPASS: Mapa turystyczna gminy Zielonki. [dostęp 2021-09-23].
  8. ↑ Boleń na mapie Geoserwisu GDOŚ >> Warstwa: Formy ochrony przyrody. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2021-09-23].
  9. ↑ a b Geoportal krajowy. geoportal.gov.pl. [dostęp 2021-09-23].
  10. ↑ a b Strona gminy Zielonki – Plan ulic w miejscowościach Bosutów i Boleń. [dostęp 2021-09-23].
  11. ↑ Wyżga 2009 ↓, s. wkładka (mapa: Miejscowości dzisiejszej gminy Zielonki według katastru galicyjskiego 1848 r.).
  12. ↑ Strona gminy Zielonki – Struktura powierzchni wg sołectw. [dostęp 2021-10-02].
  13. ↑ Geoportal krajowy >> Warstwa: Państwowy Rejestr Granic. geoportal.gov.pl. [dostęp 2021-10-02].
  14. ↑ Wyżga 2009 ↓, s. 33–35.
  15. ↑ a b c Jurek 2010-2016 ↓, s. 179.
  16. ↑ Wyżga 2009 ↓, s. 25.
  17. ↑ Wyżga 2009 ↓, s. 34.
  18. ↑ Wyżga 2009 ↓, s. 52.
  19. ↑ a b Wyżga 2009 ↓, s. 79.
  20. ↑ Wyżga 2009 ↓, s. 107.
  21. ↑ a b Wyżga 2009 ↓, s. 135.
  22. ↑ BIP gminy Zielonki - informacje o jednostkach pomocniczych. [dostęp 2021-07-07].
  23. ↑ a b Kuratorium Oświaty w Krakowie - Rejestr Szkół i Placówek Oświatowych (dane na 31.05.2021). [dostęp 2021-09-10].
  24. ↑ Strona gminy Zielonki - Informacje o sieci szkół. [dostęp 2021-09-10].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Gmina Zielonki
Sołectwa

Read other articles:

Cauchy–Euler equation

Ordinary differential equation In mathematics, an Euler–Cauchy equation, or Cauchy–Euler equation, or simply Euler's equation is a linear homogeneous ordinary differential equation with variable coefficients. It is sometimes referred to as an equidimensional equation. Because of its particularly simple equidimensional structure, the differential equation can be solved explicitly. The equation Let y(n)(x) be the nth derivative of the unknown function y(x). Then a Cauchy–Euler equati...

 

Odesza

American electronic music duo Not to be confused with Odessa or Odesa. OdeszaOdesza performing at the Arlington Theater in April 2015Background informationOriginBellingham, Washington, United StatesGenres Indietronica[1][2] electropop[2] chillwave[3] future bass[4] trap[5] Years active2012–presentLabelsNinja TuneCounterForeign Family CollectiveMembersHarrison Mills(aka Catacombkid)Clayton Knight(aka BeachesBeaches)[6]Websitewww.odesza....

 

Bruiser (2022 film)

This article needs a plot summary. Please add one in your own words. (December 2022) (Learn how and when to remove this template message) 2022 American filmBruiserOfficial release posterDirected byMiles WarrenWritten byBen MedinaMiles WarrenProduced byAaron RyderJewerl RossScott LumpkinScott FrankTrevante RhodesStarringTrevante RhodesShamier AndersonJalyn HallShinelle AzorohCinematographyJustin DerryEdited byJames LeSageMusic byRobert Ouyang RusliProductioncompaniesRyder Picture CompanyLyrica...

My Son, the Hero

1962 filmMy Son, the HeroDirected byDuccio TessariScreenplay by Ennio De Concini Duccio Tessari[1] Produced by Franco Cristaldi Alexandre Minouchkine[1] Starring Pedro Armendariz Giuliano Gemma Antonella Lualdi CinematographyAlfio Contini[1]Edited byMaruizio Lucidi[1]Music byCarlo Rustichelli[1]Productioncompanies Vides Cinematografica Filmsonor Les Films Arlane[1] Release dates 4 May 1962 (1962-05-04) (Italy) 31 August&#...

 

Retard (musique)

Pour les articles homonymes, voir Retard. Si ce bandeau n'est plus pertinent, retirez-le. Cliquez ici pour en savoir plus. Cet article ne cite pas suffisamment ses sources (septembre 2007). Si vous disposez d'ouvrages ou d'articles de référence ou si vous connaissez des sites web de qualité traitant du thème abordé ici, merci de compléter l'article en donnant les références utiles à sa vérifiabilité et en les liant à la section « Notes et références ». En pratique&#...

 

Anything Goes (Ras Kass song)

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Anything Goes Ras Kass song – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (February 2017) (Learn how and when to remove this template message) 1996 single by Ras KassAnything GoesSingle by Ras Kassfrom the album Soul on Ice B-sideOn Earth As It Is...Releas...

Shell (projectile)

Payload-carrying projectile This article is about the artillery projectile. For the small arms cartridge, see shotgun shell. Some sectioned shells from the First World War. From left to right: 90 mm shrapnel shell, 120 mm pig iron incendiary shell, 77/14 model – 75 mm high-explosive shell, model 16–75 mm shrapnel shell. US scientists with a full-scale cut-away model of the W48 155 millimeter nuclear artillery shell, a very small tactical nuclear weapon with an explosive yield equivalent t...

 

Шаблон:Земская почта

Земская почтаУезды Алатырский Александрийский Ананьевский Ардатовский Арзамасский Аткарский Ахтырский Балашовский Бахмутский Бежецкий Белебеевский Белозерский Бердянский Бобровский Богородский Богучарский Борисоглебский Боровичский Бронницкий Бугульминский Бу�...

 

Samuel P. Bush

American businessman and industrialist Samuel P. BushBornSamuel Prescott Bush(1863-10-04)October 4, 1863Orange, New Jersey, U.S.DiedFebruary 8, 1948(1948-02-08) (aged 84)Columbus, Ohio, U.S.Burial placeGreen Lawn Cemetery, Columbus, Ohio, U.S.Alma materStevens Institute of Technology (BS)Occupation(s)Businessman and industrialistSpouses Flora Sheldon ​ ​(m. 1894; died 1920)​Martha Bell CarterChildren5, including Prescott BushParentsJam...

1629

Cette page concerne l'année 1629 du calendrier grégorien. Chronologies 30 avril-14 septembre : siège de Bois-le-Duc.Données clés 1626 1627 1628  1629  1630 1631 1632Décennies :1590 1600 1610  1620  1630 1640 1650Siècles :XVe XVIe  XVIIe  XVIIIe XIXeMillénaires :-Ier Ier  IIe  IIIe Chronologies thématiques Art Architecture, Arts plastiques (Dessin, Gravure, Peinture et Sculpture), (), Littérature (), Musique (Classique) et ...

 

Martin Aigner

Austrian mathematician (1942–2023) Martin AignerAigner in 2004Born(1942-02-28)28 February 1942Linz, Reichsgau Oberdonau, GermanyDied11 October 2023(2023-10-11) (aged 81)Berlin, GermanyNationalityAustrianAlma materUniversity of ViennaOccupationMathematicianEmployerFreie Universität Berlin Martin Aigner (28 February 1942 – 11 October 2023) was an Austrian mathematician and professor at Freie Universität Berlin from 1974 with interests in combinatorial mathematics and graph theor...

 

State capture

Corruption where private interests influence a state's decision-making processes Political corruption Forms and concepts Bribery Cronyism Economics of corruption Electoral fraud Elite capture Influence peddling Kleptocracy Mafia state Nepotism Pyrrhic defeat theory Slush fund Simony State capture State-corporate crime Throffer Anti-corruption International Anti-Corruption Court Group of States Against Corruption International Anti-Corruption Academy International Anti-Corruption Day United Na...

سان دوني

  لمعانٍ أخرى، طالع سان دوني (توضيح). سان دوني    شعار الاسم الرسمي (بالفرنسية: Saint-Denis)‏(بالفرنسية: Franciade)‏[1]    الإحداثيات 48°56′08″N 2°21′14″E / 48.935555555556°N 2.3538888888889°E / 48.935555555556; 2.3538888888889 [2]  [3] سبب التسمية كاتدرائية سان دوني  تقسيم إداري...

 

Murray Elder, Baron Elder

British politician (1950–2023) The Right HonourableThe Lord ElderOfficial portrait, 2018Member of the House of LordsLord TemporalIn office19 July 1999 – 24 October 2023Life peerage Personal detailsBornThomas Murray Elder(1950-05-09)9 May 1950Kirkcaldy, ScotlandDied24 October 2023(2023-10-24) (aged 73)London, EnglandPolitical partyLabourAlma materUniversity of Edinburgh Thomas Murray Elder, Baron Elder (9 May 1950 – 24 October 2023), was a British Labour politician and memb...

 

Battleground (film)

BattlegroundPoster layar lebarSutradaraWilliam WellmanProduserDore ScharyRobert PiroshDitulis olehRobert PiroshPemeranVan JohnsonJohn HodiakRicardo MontalbánGeorge MurphyPenata musikLennie HaytonSinematograferPaul VogelPenyuntingJohn D. DunningDistributorMetro-Goldwyn-MayerTanggal rilis9 November 1949Durasi118 menitNegaraAmerika SerikatBahasaInggrisAnggaran$1,631,000[1][2]Pendapatankotor$6,269,000[1] Battleground adalah sebuah film perang Amerika tahun 1949. Fil...

1967 FA Cup final

Football match1967 FA Cup finalEvent1966–67 FA Cup Tottenham Hotspur Chelsea 2 1 Date20 May 1967VenueWembley Stadium, LondonRefereeKen Dagnall (Bolton)Attendance100,000← 1966 1968 → The 1967 FA Cup final was the 86th final of the FA Cup. It took place on 20 May 1967 at Wembley Stadium and was contested between Tottenham Hotspur and Chelsea. It was the first FA Cup Final to be contested between two teams from London, and is thus often dubbed the Cockney Cup Final.[1] Tot...

 

James Watson

American molecular biologist, geneticist, and zoologist (born 1928) For other people named James Watson, see James Watson (disambiguation). James WatsonWatson in 2012BornJames Dewey Watson (1928-04-06) April 6, 1928 (age 96)[10]Chicago, Illinois, U.S.Alma mater University of Chicago (BS) Indiana University (PhD) Known for DNA structure Molecular biology Spouse Elizabeth Lewis ​(m. 1968)​Children2Awards Albert Lasker Award for Basic Medical R...

 

Laoag

Capital of Ilocos Norte, Philippines Not to be confused with Laoac or Laoang. Component city in Ilocos Region, PhilippinesLaoagComponent city From top, left to right: Ilocos Norte Provincial Capitol, Exterior of Laoag International Airport, La Paz Sand Dunes, Laoag Cathedral, Sinking bell tower of Laoag FlagSealEtymology: Ilocano: lawag (light)Nickname: The Sunshine CityAnthem: Marcha de Laoag (Laoag March)Map of Ilocos Norte with Laoag highlightedOpenStreetMapLaoagLocation within the Ph...

Chicago Board of Trade

Options and futures exchange in Chicago Chicago Board of TradeTypeSubsidiaryFoundedApril 3, 1848OwnerCME Group41°52′40″N 87°37′56″W / 41.877821°N 87.632285°W / 41.877821; -87.632285The Chicago Board of Trade (CBOT), established on April 3, 1848, is one of the world's oldest futures and options exchanges.[1] On July 12, 2007, the CBOT merged with the Chicago Mercantile Exchange (CME) to form CME Group. CBOT and three other exchanges (CME, NYMEX, and ...

 

Seeking Asylum (film)

1979 film Seeking AsylumFilm posterDirected byMarco FerreriWritten byRoberto BenigniGérard BrachMarco FerreriProduced byJacqueline FerreriRenzo RosselliniStarringRoberto BenigniCinematographyPasquale RachiniEdited byMauro BonanniMusic byPhilippe SardeRelease date 24 October 1979 (1979-10-24) Running time110 minutesCountryItalyLanguageItalian Seeking Asylum (Italian: Chiedo asilo) is a 1979 Italian comedy film directed by Marco Ferreri. It was entered into the 30th Berlin Inter...