Bławatnikowiec[4] (Phibalura flavirostris) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny bławatnikowatych (Cotingidae). Występuje w południowo-wschodniej Brazylii i przyległych obszarach wschodniego Paragwaju i skrajnie północno-wschodniej Argentyny, izolowana populacja w zachodniej Boliwii.
Podgatunki
Samiec P. flavirostris flavirostrisZasięg występowania P. f. boliviana
bławatnikowiec brazylijski (P. flavirostris flavirostris), zasiedlający południowo-wschodnią Brazylię i przyległe obszary wschodniego Paragwaju i skrajnie północno-wschodniej Argentyny,
bławatnikowiec boliwijski (P. flavirostris boliviana), występujący w oddalonym o około 2500 kilometrów centralno-zachodnim regionie Boliwii. Przez wiele lat znany był tylko z dwóch okazów pozyskanych w 1902 roku (na ich podstawie Frank Michler Chapman opisał ten takson w 1930 roku) oraz muzealnego okazu odłowionego przed 1847 rokiem, poprawnie zidentyfikowanego jako P. f. boliviana dopiero w 1984 roku. Ponownie odkryto ten takson w 2000 roku[6][7].
Upierzenie tych dwóch podgatunków różni się. Samce podgatunku boliviana posiadają dłuższe sterówki, a dymorfizm płciowy nie jest bardzo widoczny. Tęczówkępodgatunku nominatywnego cechuje barwa czerwona, a boliviana koloru musztardy. P. f. boliviana jest także osiadły i zagrożony wyginięciem, w przeciwieństwie do drugiego podgatunku[6].
W niektórych ujęciach systematycznych podgatunki te traktowane są jak osobne gatunki[8][9].
Morfologia
Długość ciała: 22 cm
Masa ciała: 45–50 g
Samce cechuje jaskrawsze ubarwienie. Ptak ten ma szary wierzch głowy oraz żółte gardło. Dziób jest jasnoróżowy. Zielonkawy wierzch ciała w obszarze skrzydeł pokrywają pióra o czarno-żółtych zakończeniach, podobne występują na pokrywach ogonowych. Same sterówki są rozwidlone, jak u jaskółek. Pióra na brzuchu są białe z czarno-żółtymi zakończeniami.
Ekologia
Biotop
Zasiedla lasy, zadrzewienia, tereny otwarte, a także ogrody z drzewami. Podgatunek P. f. flavirostros występuje na wysokościach poniżej 1400 m n.p.m., a P. f. boliviana w przedziale wysokości 1400–2000 m n.p.m.[7]
Pożywienie
Pożywienie stanowią owady i owoce.
Lęgi
Gniazdo bardzo małe, w kształcie czarki, wykonane z mchu, mieści się na gałęzi. Bławatnikowce gniazdują w małych koloniach oddalonych od siebie o około 100 m. Oboje rodzice opiekują się pisklętami. Ich pokarmem są larwy owadów i drobne owoce. Opuszczają gniazdo nie w pełni samodzielne[10]. Jajo ma wymiary 25×19 mm[7].
Bławatnikowiec brazylijski od 2022 roku jest klasyfikowany jako gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern); wcześniej był uznawany za gatunek bliski zagrożenia (NT – Near Threatened). Liczebność jego populacji wstępnie szacuje się na 20–50 tysięcy osobników dorosłych. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy[3].
Bławatnikowiec boliwijski jest uznawany za gatunek zagrożony (EN – Endangered). Jego liczebność szacuje się na 600–800 osobników (czyli około 400–530 osobników dorosłych), a jej trend oceniany jest jako spadkowy ze względu na utratę siedlisk[9].
↑Phibalura, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2020-12-08](ang.).
↑ abcBirdLife International, Phibalura flavirostris, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2022, wersja 2022-2 [dostęp 2023-01-08](ang.).
↑ abSystematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Phytotomini Swainson, 1837 (wersja: 2020-12-25). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-01-08].
David Burni, Ben Hoare, Joseph DiCostanzo, Phil Benstead: Ptaki. Encyklopedia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 240. ISBN 978-83-01-15733-3.
.jpeg)
;_Campos_do_Jord%C3%A3o,_S%C3%A3o_Paulo,_Brazil.jpg)
