Augustianie

Augustianie
	Dewiza: Amor meus pondus meum; Miłość moja ciężarem moim
Pełna nazwa	Zakon Świętego Augustyna
Nazwa łacińska	Ordo Sancti Augustini
Skrót zakonny	OSA
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Data założenia	1 marca 1256
Data zatwierdzenia	9 kwietnia 1256
Przełożony	o. Alejandro Moral Anton
Liczba członków	2889 (2009)
	Strona internetowa

Zakon Świętego Augustyna (Augustianie, łac. Ordo Sancti Augustini – OSA; do 1963 augustianie-eremici, łac. Ordo Eremitarum Sancti Augustini, OESA) – zgromadzenie zakonne powstałe 1 marca 1256 roku po zjednoczeniu różnych wspólnot eremickich, które żyły według reguły św. Augustyna.

Augustianie są zaliczani do zakonów żebraczych. Ich ubiorem jest czarny habit z kapturem i skórzanym pasem. Prowadzą oni działalność naukową, misyjną, społeczną oraz pracują wśród ludzi chorych, ubogich, upośledzonych i odrzuconych na margines społeczeństwa.

Członkowie zakonu

Augustianami było 16 kardynałów, 3 patriarchów, 58 arcybiskupów i 365 biskupów^[1], około 12 świętych i 171 błogosławionych. Do zakonu należeli m.in.: Aegidius Colonna Romanus, Bonaventura Badoer, Luis de León, Izajasz Boner, Marcin Luter – ojciec Reformacji, Grzegorz Mendel – prekursor genetyki, Andrés de Urdaneta, Tomasz z Villanuevy, Walenty Scholar – astronom, brat Eneasz – współtwórca almanachu astronomicznego, Piotr z Krakowa – teolog^[2], Wilhelm Gaczek, Grzegorz Uth.

Augustianie w Polsce

Do Polski w jej ówczesnych granicach (konkretnie do Krakowa) zostali sprowadzeni z Czech w 1342 roku przez króla Kazimierza Wielkiego. W roku 1331 zostali sprowadzeni na Pomorze przez Barnima III i wybudowali klasztor w Jasienicy. Siemowit III sprowadził augustianów na Mazowsze, w 1356 r. do Rawy i do Warszawy, a dwa lata później do Ciechanowa^[3].

Klasztory w Polsce należały do prowincji bawarskiej i były podzielone na trzy okręgi: polski, mazowiecki i ruski^[4]. Do okręgu polskiego należały klasztory w Krakowie, Olkuszu, Książu Wielkim, Wieluniu, Krasnymstawie i Pilźnie; do mazowieckiego klasztory w Warszawie (1356), Rawie (1356) i Ciechanowie (1358); do ruskiego w Brześciu Litewskim i Grodnie (1494)^[5]. Samodzielna polska prowincja zakonna powstała 6 lipca 1547 roku. Podczas reformacji nastąpił kryzys, we wszystkich klasztorach było dziesięciu ojców, z czego jeden w Ciechanowie^[6]. Ponowny rozwój nastąpił od XVII wieku. Klasztory na terenach zaboru rosyjskiego zostały zniesione w 1864 r. w ramach szerszej kasaty. Do XX wieku przetrwał tylko klasztor w Krakowie.

W 1950 roku zniesieni w Polsce przez ówczesnego metropolitę krakowskiego, Adama Sapiehę, ze względu na udział zakonników w ruchu księży patriotów. Reaktywowani w początku lat 80. XX wieku. Do tworzonej od podstaw struktury nie przyjęto byłych zakonników sprzed 1950 r.^[7]

Obecnie^[kiedy?] prowincja polska posiada 3 klasztory: dwa w Krakowie i jeden w Łomiankach k. Warszawy. Są to: klasztor pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej Dziewicy i Męczennicy, przy którym działa Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej i św. Małgorzaty w Krakowie oraz jedyne w Polsce Zgromadzenie Sióstr Świętego Augustyna, klasztor pw. Matki Bożej Dobrej Rady, przy którym działa Kościół św. Mikołaja z Tolentino w Krakowie, oraz klasztor pw. Matki Bożej Pocieszenia.