Artemisia herba-alba Asso – gatunek roślin z rodziny astrowatych (Asteraceae). Rośnie dziko w basenie Morza Śródziemnego: w Maroku w Afryce Północnej, na Bliskim Wschodzie (Arabia Saudyjska, Izrael, Liban, Syria) i w Europie Południowej (Francja, Hiszpania)[5].
Morfologia
Osiąga wysokość 20–40 cm. Liście odziomkowe mają kształt od jajowatego do eliptycznego, liście łodygowe są o wiele mniejsze. Wszystkie są silnie aromatyczne i pokryte drobnymi włoskami gruczołowymi, które odbijają światło słoneczne, co nadaje roślinie szarą barwę. Kwiaty zebrane w siedzące koszyczki o nagim dnie kwiatowym. W każdym koszyczku jest 2-5 żółtawych kwiatów obupłciowych[6].
Biologia i ekologia
Chamefit. Roślina wiatropylna. Na obszarze swojego naturalnego zasięgu kwitnie od września do grudnia[6]. Jest przystosowana do życia na półpustyniach. Podczas upalnej pogody zrzuca dolne liście, górne pokryte kutnerem odbijają światło słoneczne chroniąc roślinę przed nadmierną transpiracją[7].
Zastosowanie
- Cała roślina ma gorzki smak, który spowodowany jest przez laktony sekwiterpenowe. Jej korzenny aromat wykorzystuje się do aromatyzowania niektórych rodzajów alkoholi i win typu wermut[7].
- Jest rośliną leczniczą, w odpowiedniej dawce pobudza i poprawia nastrój, używana jest także jako lek na robaki i dolegliwości żołądkowe. W zbyt dużej dawce jest trująca[7].
Obecność w kulturze
Według badaczy roślin biblijnych dwa gatunki bylicy: Artemisia herba-alba oraz Artemisia judaica są rodzime dla Ziemi Świętej i są wielokrotnie wymieniane w Biblii (Lm 3,15-19; Jr 9,14; 23,15; Ap 8,11). Ich gorzki smak symbolizuje przykrości, niedolę, odrzucenie przez Boga, cierpienia i sąd. Np. w Lamentacjach (Lm 3,19) jest zdanie: "Wspomnienie udręki i nędzy – to piołun i trucizna". W Biblii cytowane są także jako wyraz zgorzknienia z powodu niesprawiedliwości (Am 5,7; 6,12; Prz 5,4)[7].
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
- ↑ The International Plant Names Index. [dostęp 2014-11-20].
- ↑ The Plant List. [dostęp 2014-11-20].
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2014-11-20].
- ↑ a b Feinbrun Dothan, N. (1978). "Flora Palaestina: part 3. Ericaceae to Compositae". Jerusalem, Israel Academy of Sciences and Humanities 2: 351–3
- ↑ a b c d Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3. Brak numerów stron w książce
Identyfikatory zewnętrzne: