W 1951 34 batalion saperów 5 psap przemianowany został na 1 batalion saperów 5 psap[1]
Szlak bojowy
Przez cały okres wojny 34 bsap działał w składzie 5 BSap. Pierwszym zadaniem batalionu był udział w rozminowywaniu północnych dzielnic Warszawy po jej wyzwoleniu. Od marca 1945 batalion został skierowany do Pułtuska w celu rozminowywania północnych rejonów woj. warszawskiego i przyczółka modlińskiego. Po wojnie skierowany został wraz z innymi jednostkami brygady do rozminowania terenów byłych Prus Wschodnich. 3 grudnia 1945 5 Brygada na wsparcie w rozminowaniu otrzymała batalion niemieckich jeńców wojennych w sile 369 ludzi. Jeńców skierowano do Pułtuska i przydzielono do 34 bsap. Zorganizowano dla nich szkolenie w zakresie organizacji i sposobów rozminowania, ponieważ w większości byli to żołnierze piechoty. W batalionie, w czasie zimy, oprócz szkolenia, wykorzystywano ich do różnych prac. Wiosną 1946 56 ludzi przydzielono do 34 bsap, 79 ludzi do 36 bsap brygady oraz do 46 bsap15 Dywizji Piechoty. Jeńcami w batalionie kierowali oficerowie i podoficerowie saperzy niemieccy pod nadzorem polskich dowódców pododdziałów. Od wiosny 1946 pracowali przy rozminowaniu w rejonach Serocka, Pułtuska, Ostrołeki, Łomży i nad Biebrzą. Straty wśród jeńców w 1946 wyniosły 3 zabitych i 9 rannych. Warunki rozminowania terenów nad Narwią i Biebrzą były bardzo trudne. Niekiedy warstwa mułu dochodziła do 60 cm, po kilkakrotnych wylewach rzek. Oprócz tego bujna roślinność maskowała miny. Były wśród jeńców przypadki samookaleczenia. Niemcy wykonywali zadania rozminowania do 1947. Liczba wydobytych min przez Niemców liczona była do ogólnego stanu batalionu[2].
Franciszek Kaczmarski, Stanisław Soroka: Wojska inżynieryjne LWP w latach 1945–1979. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1982. ISBN 83-11-06710-4.
Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945–1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
Juliusz Malczewski, Roman Polkowski: Wojsko Polskie. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego. Formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek inżynieryjno-saperskich, drogowych i chemicznych. T. 4. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1970.
5 Brygada Saperów im. gen. Ignacego Prądzyńskiego w 50 rocznicę powstania. Szczecin-Podjuchy 1994
A. Lechowski, W służbie stolicy.
J. Pająk, Wojska Inżynieryjne w odbudowie i rozbudowie Kraju w okresie XXX – lecia PRL.
