Valar

Los Valar (singular Vala) son los Poders d'Arda al mond fantastic de la Tèrra Mejana creat per John R.R. Tolkien.^[1]

Los Valar son los catorze esperits poderoses de la raça dels Ainur que dintrèron a Arda aprés la siena creacion, per rengar las causas e luchar contra lo mal menat per Melkor.

Al començament demorèron a l'illa d'Almaren, mas apuèi sa destruccion e plan abans lo revelhar dels elfs, s'establiguèron a Aman e alià i fondèron Valinor.

Son los mai importants dels Ainur, testimònis de las visions d'Eru, e responsables de la creacion d'Arda. Per ansin, Melkor anèt a Arda per la reclamar per el.

Los Valar an pas una forma concreta, maugrat que sovent pòdon èsser vists jos l'aparénçia d'elfs o d'òmes. Totun, que son desir es demorar dins l'invisibilitat.

Los Valar son pas de dieus, malgrat que los òmes sovent los veson aital. Son mai que mai d'emissaris o de regents d'Eru, lo Dieu de l'Univèrs de Tolkien, qu'interven pas normalament dins los afars del Mond.

Aquestes sen los noms dels Valar cossí los nomentavan los Eldar. A la Tèrra Mejana podián èsser coneguts amb d'autres noms d'origina Sindarin; Varda, per exemple, èra atanben coneguda amb lo nom d'Elbereth. Los ômes los coneissián amb d'autres noms, de còps divins, e los nans nomenavan Aulë, son creador, Mahal. Los noms dins aquesta listat son pas reals e se pòdon pas trobar en cap de luòc mas solament lors títols (l'excepcion es Oromë. Los Valar mascles son nomenats "Senhors dels Valar", e las femelhas son nomentadas "Reinas dels Valar" o Valier.

Manwë Súlimo, Rei dels Valar

Ulmo, Rei del Mar

Aulë, lo Fabre

Oromë Aldaron, lo Grand Caçaire

Mandos (Namo), lo Jutge

Irmo (Lorien), Mèstre del Desir

Tulkas Astaldo, Campion de Valinor

Varda Elentari, Reina de las Estelas, femna de Manwë

Yavanna Kementari (Palurien), Balhadora de fruches, femna d'Aulë

Nienna, Senhora de la Compassion e lo Dòl

Estë, la Doça, femna de Lorien

Vairë, la teisseira, femna de Mandos

Vana, la eternament Jove, femna d'Oromë

Nessa, la Dançaira, femna de Tulkas

Los Aratar (Sindarin: los Suprèms) son los uech Valar majors: Manwë, Varda, Ulmo, Yavanna, Aulë, Mandos, Nienna e Oromë. Melkor, lo mai poderós de totes, es pas considerat un d'aqueles.

Lorien e Mandos son de fraires e son coneguts amassa amb lo nom de Fëanturi o "Mèstres dels Esperits".

1. ↑ a l'Enciclopèdia d'Arda