Ingmar Bergman
Ingmar Bergman (Ernst Ingmar Berman per l'estat civil suedés, nascut a Uppsala lo 14 de julhet de 1918 e defuntat dins l'illa de Fårö, Gotland lo 30 de julhet de 2007) foguèt un cineasta, teleasta, escrivan [1] e meteire en scèna de teatre suèc. L'òbra siá, d'una excelléncia remirabla, durant mai de 50 ans d'activitat entremièg platèls e emponts, ne fa d'el de segur un dels autors mai importants, exigents e egrègis de la cinematografia amai la scenografia occidentalas de la segonda mitat del sègle XX. La Vida Enfantesa...Nascut en 1918 , filh de n' Erik, pastor rigorista luterian, e na Karin Akerblom, eissida d'una familha aisada d'Estocòlme [2] Se va passar las primièras annadas en seguir los divèrses mudadisses pairals, de parçans en ostals parroquials. Aguèt un fraire en Dag,lo siu ainat de dos ans e una sorreta de 4 ans pus jove, na Margareta se disiá. entremièg repression...Ne va èsser "educat" amb los concèptes religioses mai rigids e fondamentalistas de pecat, confession, castigar, perdon e gràcia, que quitament los sevicis corporals fasián partida d'aqueles ensenhaments integristas que non sai. e evasion Non pas tot èra tan negre pr'aquò... que lo band femenin de la siá familha d'un cèrt biais s'ateunhèt per l'Ingmaronel l'estultícia machista del siu genitor. Demercé la siá granda d'Uppsala, descubriguèt cinèma e teatre. Quitament lo sieu paire lo se daissèt visitar e descubrir los estudios cinematografics suedeses de Råsunda ran Estocòlme... que ne foguèt per el s'adintrar lo paradís. Una siá parenta fortunada li oferiguèt per Nadal (als dotze ans...) una lanterna magica que li n'ajudèt fòrça per poder resistir a aquel ambient familial tan rigorós, frustradís e menet... e se n'escapar alavetz en d'unes viatges miraudioses de personala creacion. Ne serà estat tant important per el aquel present per sa vida tota que se ne titolara lo quite el lo sieu libre de memòria autobiografica Laterna magica en 1987. Autras experiénciasDescubriguèt la barbariá nazi tre 1934 durant una viatjada en Alemanha, en Turíngia.Lo traumatisme que foguèt puèi la descubèrta de l'olocaust e dels chaples inumans e desparaulables dels camps, lo se faguèt aluenhar d'a la politica (quitament se dins L'Uòu de la sèrp lo sicut n'es lo nazisme coma sorga de tot çò aule, lo grand malastre universal.) Adolescéncia entre teatre e universitat... En 1936, muda lo jove Ingmar a Estocòlme ont s'inscriu a l'Universitat, en istòria e literatura... d'unes estudis fòrça d'aviada interromputs per s'entrevar de teatre (d'òbras d'Ibsen e Shakespeare entre autres autors...) dins l'obrador teatral d'un ostal de joves , lo Mâster Olofsgården, quitament coma actor d'a vegadas, contacte primièr que lo se faguèt endralhar mai tard cap a mesa en scèna amai director d'actors. Una relacion amorosa amb una jove actritz mai un desir descabestrat de libertat lo se farà definitivament daissar la lar familiala per la vida dins la capitala mas sens acabar sos estudis que los clavarà pas jamai. los debuts professionalsEn 1939, va començar de trabalhar a l'Opèra Real d'Estocòlme coma soflaire per l' Orfèu als Infèrns d'Offenbach.La relativa seguretat financièra (amb un salari de 13 coronas per cada serada...) li va permetre d'escriure, en dos ans, dotze dramas e un opèra. Lo sieu primièr mentor va èsser en Ragnar Hyltén-Cavallius, cineasta e scenograf pro conegut en aquela epòca. Esclata la Segonda Guèrra Mondiala (que Suècia demorarà neutra...) e deu far lo sieu servici militar mas ne serà pro aviat desmobilizat per encausa d'una ulcèra. En 1942, met en scèna la siá òbra pròpia La Mòrt de Pulcinello, molt inspirada per l'òbra de n'August Strindberg. a la Svensk Filmindustri...Va conéisser alara en Carl Anders Dymling, director de la Svensk Filmindustri e na Stina Bergman, directritz del servici dels scenaris, que li prepausan un trabalh regular per n'escriure o corregir los scenaris produsits per la societat, per un contracte de cinc cents coronas al mes. Lai va rescontrar en Gustav Molander que li va prepausar de mostrar lo siu scenari de Hets a n'Alf Sjöberg. O va tot far en Bergman per participar al rodatge, que li trobèron una mena de pòste fintís de script-boy. N'acabarà per rodar qualques plans de la fin de l'òbra, una satira amagada de l'autoritarisme absolut d'un òme de poder - un professor - envèrs los sieus escolans - lo pòble? - que n'es plan aisit far lo parallèl amb democracia e nazisme, pro d'actualitat en aquela epòca quitament dins un país neutre coma Suècia.Se trachava tanben alavetz del primièr filme de tria amb participacion bergmaniana que ne foguèt seleccionat aquel filme a la Mòstra de Venècia. Per poder pagar las despensas d'espitalizacion de la siá molhèr n'Else Fisher, malauta ela coma lo siu nenin, nascut a la fin de 1943, de tuberculòsi, ne va encadenar mesas en scèna e scenaris. Va tanben acceptar l'ofèrta de la comuna d'Helsinborg per venir director del siu teatre municipal que n'es a mand de far quincanèla. Contunharà de se n'entrevar en tot realizar los sieus primièrs filmes coma cineasta e autor. vertadièrs debuts coma cineastaAprès lo siu primièr filme en 1946, Kris / Crisi que serà un fracatge comercial malgrat de qualitats ja plan bergmanianas coma l'estudi de la crisi entre las generacions, ne contunharà lo siu trabalh al teatre municipal d'Helsinborg. Dirigirà los sieus tres filmes seguents fòra la Svensk Filmindustri, amb lo productor independent en Lorens Marmsted.Se tracha de Det regnar på vår kårlek / Plòu sul nòstre amor 1946, Skepp till India land / Un batèl per l'Índia 1947 e Musik i Morker / Musica dintre la foscor 1948... Ne seràn, maldespièch los lors defauts, coma los borrolhons malbiaissuts e un chic comercials, del sieu aprenentatge de vertadièr cineasta. Lai podem notar subretot una violenta revòlta contra religion e familha dins un biais de cinematografiar fòrça inflenciat pel cinèma del realisme poetic francés de las annadas 1930 e d'en Marcel Carné bèl primièr. Ne serà estat molt actiu durant aquel periòde que contunhèt de trabalhar pel teatre o escriure de scenaris per en Gustav Molander Kvitan utan ansikt / La Femna sens cara en 1947. Aprèp dos filmes ja importants dins la siá cinematografia en formacion, Hamnstadt / Ciutat portuària 1948 e Fängelse / La Càrcer 1949, poguèt enfins realizar e menar a tèrme un projècte vertadièrament personal Törst / La Set en 1949. Se ne pòt dire amb certesa qu'es a partir d'aiceste filme que l'òbra del mèstre suèc prenguèt la siá volada definitiva per mai de trenta ans de caps d'òbra o almens òbras de màger importància dins l'istòria dels cinèmas suedés e mondial. L' ÒbraLos Caps d'òbraCrisi 1946
La Set 1949
Cap al gaug 1950
Jòcs d'estiu 1951
Un estiu amb Monika 1953
La Nuèch dels forencs 1953
Una leiçon d'amor 1954
Risons d'una nuèch d'estiu 1955
Lo Seten sagèl 1957
Las Majofas 1957
Caratge 1958
La Sorga 1960
L'Uèlh del diable 1960
En pel miralh 1961
Lutz d'ivèrn 1963
Lo Silenci 1963
Persona 1966
L'Ora del lop 1968
La Vergonha 1968
Lo Rite 1969
Una passion 1969
Lo Ligam 1971
Crits e chitadetas 1972
Scènas de la vida de parelh 1973
La Flaüta emmascada 1975
Cara e cara 1976
L'Uòu de la sèrp
Sonata d'auton 1978
De la vida de las mariòtas 1980
Fanny e Alexandre 1983
Los Dos Benaüroses 1986
Sarabanda 2003
Citacions 
Resson critic & influénciasen Suèciaen pel mond entièrPrèmis e guerdons    VictòriasOscar
Berlinale
BODIL
Festenal de Canas
Mòstra de Venècia
Golden Globe Awards
Césars del cinèmaFestenal David di Donatello
Autres guerdons e onors
nominacionsOscar
BAFTA AwardsBerlinale
Césars del cinèma
Filmografia       realizacions
scenaris
Teatrografia     Òbras teatralas jogadas al Teatre Dramatic Reial d'Estocòlme (Kungliga Dramatiska Teater) (o d'autres teatres del país...) e mesas en scèna per l'autor de Persona... :
Bibliografia òbras de n'Ingmar Bergmanen suedésen anglés
en castelhanen francés
en italian
òbras a l'entorn de l'artista e de l'òbraen suedés
en anglés
en castelhan
en francés
en italian
Vejatz tanbenLigams extèrnes
Ligams videografics
Nòtas & referéncias<references>
|
||||||||||||||
