Estronci

L'estronci es un element quimic, de simbòl Sr e de numèro atomic 38. L'estronci, coma lo calci, es un alcalinoterrós. Es mòl, malleable, gris-jaune. Al contacte amb l'aire fòrma un filme d'oxid protector. S'enflama e crema aisidament dins l'aire e reagís amb l'aiga.

L'estronci foguèt isolat per Sir Humphry Davy (Anglatèrra) en 1808 après que son oxid foguèsse identificat dins la mena d'una mina d'Escòcia près de Strontian, l'estroncianita SrCO₃ en 1790 per Thomas Charles Hope. Aquel s'apiejèt suls trabals de William Cruickshank e  (en), los primièrs de postular l'existéncia d'un element desconegut dins l'estroncianita.

L'estronci ten 35 isotòps coneguts de nombre de massa variant entre 73 et 107, e sièis isomèrs nuclars. Entre eles, quatre isotòps son estables e representan la totalitat de l'estronci natural : ⁸⁴Sr (0,56 %), ⁸⁶Sr (9,86 %), ⁸⁷Sr (7,0 %) e ⁸⁸Sr (82,58 %). Emai que ⁸⁴Sr siá sopçonat de se desintegrar par desintegracion β⁺β⁺ en ⁸⁴Kr, Aquesta foguèt pas per ara jamai observada e demòra considerat coma estable. La massa atomica estandart de l'estronci es de 87,62(1) u.

L'estronci se tròba dins de minerals tals que la celestina SrSO₄ e l'estroncianita SrCO₃.
Lo taus d'estronci present dins la crosta terrèstra es feble (0,034 %). D'unes compausats (solubles) son presents dins l'aiga de mar e d'unas fonts (aigas mineralas).

D' estronci radioactiu (⁹⁰Sr) e de cèsi radioactiu (¹³⁷Cs) an contaminat la biosfèra a la seguidas dels ensages nuclears dins l'aire, e après la catastròfa de Chornobil (l'estronci foguèt lo poluant distant principal amb l'iòde e lo cèsi) puèi de Fukushima.

Lo bugadatge de l'estronci e/o sa bioconcentracion dins lo malhum trofic fan que la pollucion de l'aiga e de l'aire an rapidament, segon l'UNSCAR, demesit (En 2009, las aiga de beguda e d’irrigacion despassavan pas pus 1 becquerel de cèsi e d'estronci per litre)^[1]. Mas una partida d'aquel estronci foguèt reconcentrat per la cadena alimentària, via d'unes campairòls especialament. Un metòde analitic foguèt publicat per estandardizar l'analisa de l'estronci dins los campairòls a la seguida del passage del nívol de Chornobil^[2].

1. ↑ Nicole Priollaud, Tchernobyl; Des réponses à vos questions (sur le site du Laboratoire de Physique Subatomique et de Cosmologie, consulté 2009 12 11)
2. ↑ MASCANZONI D. (Swedish agricultural sci., dep. radioecology, Uppsala); « Determination of 90Sr and 137Cs in mushrooms following the Chernobyl fallout » ; Journal of radioanalytical and nuclear chemistry ; (ISSN 0236-5731) ; MARC-II : international conference on methods and applications of radioanalytical chemistry No2, Kona HI, États-Unis (21/04/1991) American Nuclear Society. Topical conference, Kona HI, États-Unis (21/04/1991) 1992, vol. 161, no 2 (305 p)

• Portal de la quimia