De Sluisbuurt is een wijk, gedeeltelijk nog in aanbouw, op het Zeeburgereiland in Amsterdam-Oost. De wijk ligt aan de Oranjesluizen, waarnaar de wijk vernoemd is, en het binnen-IJ en omvat het gebied tussen de Zuiderzeeweg en Schellingwouderbrug en de IJburglaan richting Piet Heintunnel.

In november 2018 besloot de gemeente Amsterdam tot bouw van de buurt. Er komen circa 5.500 woningen in een voor Amsterdam ongebruikelijk woonmilieu bestaande uit woonblokken met daartussen hoge woontorens. De locatie is door de gemeente aangewezen als een versnellingslocatie, met als doel om hier snel veel woningen toe te kunnen voegen in de ontstane huizennood die volgde na de kredietcrisis.

Volgens het plan van de gemeente komen er 32 woontorens, waarvan 7 lagere torens (22,5-30 m), 14 middelhoge torens (30-60 m) en 10 hoogbouwtorens (hoger dan 70 m), met een gemiddelde bouwhoogte van ca. 60 m, en een maximale hoogte van 125 m. Een hoofdstraat verbindt de tramhalte Zuiderzeeweg (IJtram) met een centraal gelegen waterbassin en de Oranjesluizen aan de noordzijde van het Zeeburgereiland. Het waterbassin is bedoeld voor waterrecreatie en verbindt een grachtsysteem dat de waterhuishouding in de buurt reguleert met het naastgelegen Amsterdam-Rijnkanaal. Aan het waterbassin komt een hogeschool.^[2] Er is een fietsbrug bedacht die een verbinding kan maken van het waterbassin met het Oostelijk Havengebied. Vooralsnog is er vanaf 9 januari 2023 een pontveer ingesteld tussen de Sluisbuurt en het Tegelbergplein, op de kop van het eiland Sporenburg^[3]

Het plan met hoogbouw op een dergelijke grote schaal in een woonbuurt wordt voor Amsterdam gezien als trendbreuk en riep daardoor controverse op. Enkele partijen vreesden dat de hoge torens onder andere het de met Unesco werelderfgoed beschermde Grachtengordel en van Landelijk Noord visueel zouden verstoren. Verder werd er gevreesd voor financiële risico's en negatieve sociaal-demografische gevolgen van het wonen in hoge torens.^[4] De geliefde identiteit van het traditionele Amsterdamse straatbeeld werd als verworpen beschouwd.^[5][6][7] De Raad van State gaf deze partijen op 6 november 2019 op al hun ingediende bezwaren op het bestemmingsplan ongelijk.^[8]

Op dit deel van het Zeeburgereiland zijn al enkele (historische) gebouwen aanwezig langs de Zuider IJdijk en als onderdeel van het sluiscomplex.

In september 2021 werd als oriëntatiepunt het kunstwerk Het palenhuis van Piet van Wijk geplaatst.

In april 2022 nam de gemeente een besluit inzake de benoeming van de infrastructuur in de wijk. Er werd gekozen voor het vastleggen van de "geschiedenis van dans en modern ballet" (aldus Het Parool). Zo werd de hoofdstraat vernoemd naar Rudi van Dantzig. Onder de vernoemingen komen voor Rudolf Noerejev, Sonia Gaskell, Isadora Duncan, August Bournonville, George Balanchine, Florrie Rodrigo, Marius Petipa, Pina Bausch, Anna Pavlova, Hans Snoek, Margot Fonteyn, Serge Lifar, De commissie ter bepaling van straatnamen had wel een idee aangedragen voor een wijk vol dansersnamen, maar hun voorstellen haalden de eindstreep niet. De namen zijn afkomstig van Onno Stokvis (danshistoricus), die de gemeente al rond 2000 een lijst gaf voor mogelijke vernoemingen naar dansers. Een opmerkelijke vernoeming is die naar Sergei Diaghilev; het werd een brug. ^[13]