Na een tijd in rhythm and blues bands gespeeld te hebben verhuisde Sanders in 1961 naar New York. Zijn bijnaam "Pharoah" kreeg hij van Sun Ra, met wie Sanders samen optrad. Toen hij in 1965 bij de band van John Coltrane ging spelen kwam Sanders meer op het voorplan. Coltrane begon op dat moment, in de voetsporen van Albert Ayler, Ra en Cecil Taylor meer de richting van de avant-gardejazz uit te gaan. Sanders speelde voor het eerst samen met Coltrane op diens Ascension (opgenomen in juni 1965), en daarna op hun befaamde opname met twee tenorsaxofoons Meditations (opgenomen in november 1965). Daarna speelde Sanders in het laatste kwintet van Coltrane, waar hij vooral lange, dissonante solo's bracht.
Hoewel de stijl van Sanders zich op een andere manier ontwikkelde dan bij Coltrane, werd hij toch sterk beïnvloed door zijn samenwerking met deze laatste. Spirituele elementen zoals het 'chanten' op de klank Om zouden later ook in het werk van Sanders zelf veelvuldig opduiken. Sanders begon ook veel free jazz te maken, waarbij hij vaak herbewerkingen maakte van het solo-gerichte uitgangspunt van Coltrane.
In 1968 werkte hij mee aan het album Communications van de JCOA (Jazz Composer's Orchestra Association) van Mike Mantler en Carla Bley, net als Cecil Taylor, Don Cherry, Larry Coryell en Gato Barbieri.
Tijdens de jaren zeventig nam hij vooral eigen albums op, maar hij bleef samenwerken met muzikanten zoals Alice Coltrane, op wiens album Journey In Satchidananda hij te horen is.
Na een aantal hits gedurende de jaren zeventig, begon Sanders' geëngageerde en soms politiek getinte free jazz minder populair te worden. Eind jaren zeventig, begin jaren tachtig experimenteerde Sanders met verschillende stijlen, waarbij echo's van modale jazz en hard bop te horen waren. Gedurende de jaren tachtig bracht hij maar een beperkt aantal albums uit.[1]
In 1994 reisde Sanders naar Marokko om op te nemen met Gnawa-meester Maleem Mahmoud Ghania. Het resultaat is te horen in het door Bill Laswell geproduceerde The Trance Of Seven Colors. Sanders bleef samenwerken met Laswell, Jah Wobble en anderen op de Message From Home (1996) en Save Our Children (1998).
Na de overgang naar het nieuwe millennium zorgde een bescheiden opleving van de interesse in free jazz ervoor dat Sanders opnieuw de kans kreeg om op festivals te spelen en concerten te geven, en ook nieuwe albums kon uitbrengen.
Sanders werd bekend om zijn gebruik van boventonen, en harmonische en polyfone technieken op de saxofoon.
Hij overleed op 24 september 2022 op 81-jarige leeftijd.[2][3]
Beperkte discografie
1965 - Pharoah's First
1966 - Tauhid
1969 - Izipho Zam
1969 - Karma
1969 - Jewels of Thought
1970 - Deaf Dumb Blind (Summun Bukmun Umyun)
1971 - Live at the East
1971 - Black Unity
1971 - Thembi
1972 - Wisdom through Music
1973 - Elevation
1973 - Love In Us All
1976 - Pharoah
1980 - Journey to the One
1981 - Beyond a Dream
1981 - Rejoice
1982 - Heart is a Melody
1990 - Welcome to Love
1994 - The Trance Of Seven Colors
1996 - Message From Home
1998 - Save Our Children
2000 - Spirits
2003 - The Creator Has A Master Plan
Samen met John Coltrane
1965 - Ascension
1965 - Meditations
1965 - Live In Seattle
1966 - Live At The Village Vanguard Again!
1966 - Live In Japan
1967 - Expression
1967 - The Olatunji Concert: The Last Live Recording